Askerlere, devlet memurlarına ya da halktan bazılarına ve Topçu Başılarına verilen derece, paye ve unvan hakkında kullanılan bir deyim.
Osmanlı Devieti'nde albay ile korgeneral arasındaki rütbelilere ve bunlara denk makamlarda bulunan sivillere hitap ederken söylenen deyim.
Toprağı kazarak alt üst etmeye, tarlayı ekilebilecek duruma getirmeye yarayan demir bir ucu bulunan ve çift süren hayvanlarca çekilen bir tarım aracı.
1. Anadolu'nun kimi yerlerindegelenek olarak, düğün töreninde gelinin başından saçılan çiçek, şeker, arpa, pirinç, para vb. karışımdan oluşan şeyler. 2. Anadolu'nun kimi yerlerinde geline verilen düğün armağanı.
Açıklamalarıyla 1878 Tarih Terimi
Sultan III. Ahmed'in saltanatı ve Nevşehirli İbrahim Paşanın sadrazamlığı zamanında, İstanbul Kâğıthane'de yapılan 'Sadâbad Kasrı' adı verilen bir yapı dolayısıyla, bu kasrın bulunduğu bölgeye verilen ad. (Dereler, fıskiyeler, ağaçlar ve çiçek bahçeleriyle en güzel mesirelerden biriydi).
Sırtta taşınan ok çantası.
Sadrazamlık (Başbakanlık) anlamında kullanılan deyim.
Osmanlı İmparatorluğu'nda hükümet başkanı yani bugünkü başbakan.
Sağ Ulûfeciler (Ulûfeciyân-ı Yemîn) Ulûfeciler, altıbölük halkı da denilen kapıkulu süvarilerinin orta bölüklerinin ya da sipah ve silâhdar bölükleri dışındaki dört bölük halkının ilk iki bölüğüdür (Özcan, 2012, s.126).
Ulûfeciyân-ı yemîn ise, kapıkulu süvarisini teşkil eden altı bölüğün “Ulûfeciyân” adı verilen ikisinden birincisinin ismidir. İkincisine ise, “Ulûfeciyân-ı yesâr” denilmekteydi. Sağ ulûfeciler manasına gelmektedir. Bu ismi almaları, savaşlarda aldıkları pozisyon ve mevkiden ileri gelmektedir. Bu bölüğün görevi, Vezir-i azam ile devlet erkânını korumaktı. Diğer kapıkulu süvarilerinin olduğu gibi silahları bir pala ve bir mızrakla eyerlerinin başına asılı olan ve “gaddâre” ismi verilen bir kılıçtı (Pakalın, 1983c, s. 550).
Yeşil bayrak ismi de verilen sağ ulûfeciler yüz yirmi bölüğe ayrılmışlardı. Savaş meydanında ve ordunun konakladığı yerde padişah sancağının sağında yer alırlardı. Devlet hazinesini beklemek de bunların görevleri arasındaydı. Bu bölükten dört kişi subaşı ismiyle bölük subaşılığına tayin olunurlardı. Mal ve para tahsili bu subaşılar tarafından yapılırdı ki, bunlara da “başbaki” ismi verilmekteydi.
Hiçbir yenileşmeden yana olmayan, kurulu düzenin olduğu gibi kalmasını isteyen, dinsel tutuculuğuda içine alan akımların genel adı.
Düğün boyunca güveye ya da geline kılavuzluk eden kimse.
Hz. Muhammed'in meclislerinde bulunmuş, onun söyleşilerini dinlemiş olan Müslümanlar.
Sepilendikten (kullanılacak duruma getirmek için çeşitli işlemlerden geçirmek) sonra boyanıp cilalanmış deri.
X. yüzyıl'da kurulan Hrıstiyan-Katolik inanışında bir şövalyelik tarikatıdır. Saint Jean Kilisesi yakınında bir kilise dayanışma örgütünce işletilen hastanenin genişletilmesiyle ortaya çıktı. Zamanla güçlendi ve 1309'da Rodos
Adası'nı ele geçirerek güçlü bir donanma oluşturdular. Osmanlılar 1522 yılında Rodos'u alınca, Papa ve Kutsal Roma Germen İmparatoru Şarlken tarafından kendilerine verilen Malta Adası'na çekildiler. XVII. yüzyıl'dan sonra güçlerini yitirdiler. 1834 yılında merkezini Roma'ya taşıyan tarikat, günümüzde yardım işleriyle uğraşmaktadır.
1- Yeniçeri ocağının su ihtiyacını temin eden görevli.
2- Evlere çeşmeden, ırmaktan vb. genellikle hayvan sırtında su taşımayı meslek edinmiş kimse.
Osmanlı Devleti'nde savaşta askerlerin su ihtiyacını karşılamaktan sorumlu asker grup.
İSKİTLER/SAKALAR (MÖ XI.YY. - MS II.YY.)
İskitler diğer adı ile Sakalar atlı göçebe kavimlerindendir. Tarihimizde önemli rol oynadığı bilinen ilk Türk topluluğudur. MÖ VII. yüzyıllarda Tuna nehrine ulaştıkları bilinmektedir. İskitliler Şamanisttirler ve ölümden sonra hayatın olduğuna inandıkları için ölülerini Kurgan olarak bilinen çadır mezarlara gömdükleri bilinmektedir.
Asya'daki mücadeleleri Alp Er Tunga Destanı'nda anlatılmaktadır. İran tarafından yazılan Şeyhname'de Alp Er Tunga'nın ne derecede önemli bir şahsiyet olduğu açıklamaktadır. (Alp Er Tunga ağıtı) Türklerin ilk kadın hükümdarı olan Alper Tunga'nın torunu Tomris Hatun İskitler zamanında Türklerin kadınlara ne kadar önem verdiğinin bir göstergesidir. İskitlerin bazı özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
1. İskitler Türklerin etkin olduğu ilk siyasi topluluk olarak bilinmektedir.
2. Atılı göçebe kültürünün de kurucularıdır.
3. Havyan üslubu sanat tarzını öncüleridir.
4. Tarihte ilk defa koşumları kullanarak atların etkinliğini arttırmışlardır.
5. Tarihte ilk defa Pantolon, kemer ve kemer tokasını kullanan topluluktur.
6. Anadolu topraklarına ilk akınlar İskitler zamanında düzenlenmiştir.
7. Önemli devlet adamları Alp Er Tunga ve Torunu Tomris Hatundur.
8. Şu ve Alpertunga destanları İskitlerin önemli sözlü edebiyat eserleridir.
Yetki.
Hücum, taarruz.
1- Köy İhtiyar Heyeti'nin kararı ile köy işlerinin görülmesi için köylüden toplanan para.
2- Osmanlı Devleti'nde kol gezen kolluk eri.
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü