Cezâlet Terimi Hakkında Bilgiler
Söyleyişleri kulağa sert gelen sözcükleri tanımlar. Uyumu konuya göre ayarlayan önemli bir anlatım şekli. Örneğin, sanatçı şiddet, büyüklük, vakar, ölüm, korku, savaş gibi konuları anlatırken ya da işlerken, sözcükleri de anlattığı konuya uygun düşecek kalın sesliler arasından seçer. Savaşı anlatırken çekâçâk, gülbank gibi sözcüklerin kullanılması gibi. Bu tür kalın seslilere elfâz-ı cezele, taşıdıkları niteliğe de cezâlet denir. Örneğin:
Saflar düzüp hücum hücum edilecek hayl-i düşmene
Dehşet âsimân u zemîn pür-figân olur
Evc-i havâda çekâçâk ı tigden
Âvaz-ı ra'd u sâika reh-gümkünân olur
Nef'i
Benzer Edebiyat Terimleri:
Halkbilim: Bir toplumun yarattığı halka özgü kültürel yaratımları, gelenek ve görenekleri, yaşanılan topraklar üzerindeki farklı töreleri inceleyen bilimdalı.
Varsağı: Bre, Hey gibi ifadeleri içeren, beste ile söylenen âşık edebiyatı nazım şekli.
Tevhit: Divan şiirinde Allah'ın varlığını ve birliğini işleyen kaside türü.
Satirik Şiir: Birini yermek ya da toplumsal düzensizlikleri eleştirmek için yazılmış şiir. Bu tür şiirler; Batı edebiyatında "satirik", halk edebiyatında "taşlama",
Şathiye: 1. Allah'la senli benli, onunla söyleşircesine yazılan tasavvuf edebiyatı nazım türü.
2. Tasavvuf konularını mizahlı bir biçimde işleyen, coşku hâl
Elgaz: Bilmece anlamına gelen lügaz kelimesinin çoğulu.