Delâlet Terimi Hakkında Bilgiler
Söz ile anlam arasındaki bağlantı. Bir sözcüğün okunduğu ya da söylendiği zaman beyinde canlandırdığı anlam. İki başlıkta incelenir:
Sözle alakalı olmayan delâlet (gayr-i lafzi delâlet): Bu da ikiye ayrılır:
Delâlet-i vaz'iyye: Sözcükle anlamı arasında sözle ilgili olmayan çağrışıma dayalı bir bağlantı vardır. Şemsiyenin yağmuru anımsatması gibi.
Delâlet-i akliye: Parçanın bütünü, eserin yayıncısını, kainatın Allah'ı anımsatması gibi.
Sözle alakalı delâlet (Lafz-ı delâlet): Bu da üçe ayrılır:
Delâlet-i mutabıkiye (Uygunluk): Sözün, ifade ettiği şeyin bütününü ifade etmesi. Örneğin ev denince bütün odalarının akla gelmesi gibi.
Delâlet-i tazammuniye: Sözün ifade ettiği şeyin bir bölümünü ifade etmesi. Musluktan çeşme, evden oda gibi.
Delâlet-i iltizamiye: Sözün kendi anlamı için gerekli olan bir başka anlamda kullanılması. Eli açık, gönlü geniş, ağzı sıkı gibi.
gösterme; yol gösterme; kılavuzluk; iz; işaret; aracılık
Kılavuzluk, aracılık. İz, işaret.
Benzer Edebiyat Terimleri:
Nesir (Düz Yazı): Duygu, düşünce ve hayallerin dilgilgisi kurallarına uygun cümleler içinde anlatılması şeklindeki edebi eser. Edebiyatın iki anlatım yolundan biridir.
Naat: Konusu Hz. Muhammed'i övmek, ona yalvarıp ondan şefaat dilemek olan kaside.
Yardımcı Düşünce: 1. Özellikle öğretici nitelikli yazılarda ana düşünceyi açan, geliştiren, destekleyen düşüncelere denir.
2. Bir metinde açıklanan veya savunulan an
Balad: Eski Fransız şiiri nazım biçimlerinden biri.Üç uzun bir kısa bendden oluşan Batı edebiyatı nazım türü. Uzun bendlerin dize sayısı 6-10 arasında değişi
İştikrar: Sözle ilgili sanatlardandır. Aynı kökten türeyen veya aynı köke bağlı harflerin benzerliğinden dolayı aynı kökten türemiş gibi görünen seslerin birara
Bahariyye: Divan edebiyatında, bahar tasviri ile başlayan kaside.