Tuğ Terimi Hakkında Bilgiler
Tuğranın üst tarafındaki elif harfi şeklindeki çizgilerin adıdır. Bunlar bazen elif, bazen lam, yahut sin harfinin çizgisi olurlar.
Elif veya elif-lâm da denir. Bazı tuğralarda tuğların bir kısmı hiçbir harfin uzantısı değil, yalnızca şekli tamamlayan işaretlerdir. Tuğların yanlarında flama şeklindeki kavislere zülüf veya zülfe denir.
Sancak başına veya mızrak ucuna takılan, at kılından yapılmış nesnedir.
"Tuğ üst veya baş olma, egemenlik ve bağımsızlık belirtisidir."
Paşalara verilen at kılından yapılmış sorguç. Bunların sayısı paşaların rütbesine göre değişirdi: Sancak beylerinin (mirlivaların) 1; beylerbeylerinin (mirîmiranların) 2; vezirlerin ve seraskerlerin 3; sadrazamın 5; padişahın 7 veya 9 tuğu olurdu. Şeyhülislâmın biri toplu öteki topsuz 2, kazaskerlerin 1, yeniçeri ağalarının 2 topsuz tuğları vardı.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
Tüy Kalem: Kaz, ördek ve benzeri hayvanların büyükçe tüyleri, saplarından tıpkı kalem gibi sivriltilerek yazı ve nakışta kullanılmıştır.
Meşketmek: Talebenin, hocasının verdiği örneklere bakarak hat çalışması.
Lake Cilt: Mukavva, deri veya tahta üzerine uygulanan çeşitli boyamaların üzerine vernik sürülmek suretiyle hazırlanan ciltlere verilen ad. Lake ilk defa 5000 yı
Amme: Kur'an-ı Kerim'in 30. cüzü. Hattatlar bu cüzü Kuran'dan ayrı yazarlardı.
Nakışhâne: 1- Bütün nakış yapan usta ve çırakların bir arada çalıştıkları odaya veya binaya derler. Bilhassa Topkapı Sarayındaki bu isimle anılır.
2- Nakış y
Tashih: Hat sanatında harfin fazla veya pürüzlü kısımlarının, yalama yahut tıraşlama suretiyle giderilmesi, eksik kısımlarının ise tashih mürekkebi ile doldur