edebiyat ile ilgili bilgiler, yazılı kaynaklar

Azerî Edebiyatı

Azerî Edebiyatı Türk edebiyatı tarihinde Çağatay ve Osmanlı lehçelerinin yanı sıra Horasan'dan Anadolu'ya, Kafkasya'dan Bağdat'a kadar 14. yüzyıldan başlayarak geniş bir alanda gelişen edebî lehçeye Azerî Türkçesi denir. Batı Oğuzcanın bir kolu olar...Devamını Oku

Abdülhalim Memduh

Abdülhalim Memduh (1866 İstanbul - 1905 İngiltere) şair ve yazar. Hukuk Mektebi'nden ayrılarak Hariciye Nezareti'ne girdi. Bir yandan da Mizan gazetesine yazıyordu. II. Abdülhamit yönetimince gönderildiği sürgün yerinden kaçarak beş yıl kadar Tunus, Fransa v...Devamını Oku

Pierre Corneille Kimdir?

Pierre Corneille Kimdir? (1606 Rouen-1684 Paris), Fransız oyun yazarı. Hukuk öğrenimi gördü (1622-1624). Rouen belediyesinde avukatlık yaptı. Oyun yazarlığına başladıktan sonra komedileriyle büyük başarı kazandı. 1636'da "Cid" adlı traji-komedisiyle başlayan v...Devamını Oku

Ziya Gökalp Kimdir?

Ziya Gökalp Kimdir? ZİYA GÖKALP (1876 - 1924) Ünlü fikir adamı ve şairlerimizden olan Ziya Gökalp, 1876'da Diyarbakır'da doğdu. II. Meşrutiyet'ten başlayarak Türkçülük akımının en büyük temsilcisi sıfatıyla Türk düşünce ve siyaset hayatını kuvve...Devamını Oku

Divan Edebiyâtı Nedir?

Divan Edebiyâtı Nedir? Divan Edebiyâtı, Türklerin İslâmiyeti kabul etmeleriyle 11. yüzyılda Karahanlılar devrinde Mâverâünnehr'de ve 13. yüzyılda bilhassa Anadolu'da ortak İslâm kültür ve medeniyetinin tesirinde ortaya koydukları edebiyâta verilen isimdir. ...Devamını Oku

Pertev Naili Boratav Kimdir?

Pertev Naili Boratav Kimdir? (1907 Gümülcine-1998 Paris), halk edebiyatı uzmanı. Ortaöğrenimini Kumkapı Fransız Okulu'nda ve İstanbul Erkek Lisesi'nde (1927), yükseköğrenimini, Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde tamamladı (1930). Bir süre as...Devamını Oku

Âşık Ömer Kimdir?

Âşık Ömer Kimdir? (?, Aydın - 1707, ?)halk şairi. 1651'de yazıldığı saptanan (Prof. Pertev N. Boratav) bir şiirindeki "Vatanı aslimiz Aydın ilidir" mısraına dayanarak Aydın'da doğduğu ileri sürülmektedir. Dinsel olmayan halk şiiri türünün en güçlü te...Devamını Oku

Veysi Kimdir?

Veysi Kimdir? (1561 Alaşehir-1628 Üsküp), şair ve yazar. Medrese eğitimi gördü. Mısır, Akhisar, Tire, Alaşehir ve Turhal kadılıklarında bulundu. Sadrazam Ali Paşa'nın Macaristan seferine de kadı olarak katıldı. Birçok gazel yazdı. Osmanlı edebiyat ...Devamını Oku

Biçim Nedir? (Edebiyat)

Biçim Nedir? (Edebiyat) Bir edebiyat yapıtını oluşturan anlatımsal ögelerin tümü, şekil, form. Bu anlamda, dil, üslup, kompozisyon, türe ilişkin yapı ve anlatım özelliklerini kapsar. Edebiyatta anlatım yolları açısından kabaca iki temel biçime başvurulmuşt...Devamını Oku

Aliterasyon Nedir?

Aliterasyon Nedir? ŞIir ya da düzyazıda benzer harf ve hecelerin bir uyum yaratacak biçimde tekrarlanması. Bir ses oyunu da sayılabilecek ilk aliterasyon örneklerine eski Yunan, Lâtin ve Cermen şiirinde rastlanmaktadır....Devamını Oku

Suut Kemal Yetkin Kimdir?

Suut Kemal Yetkin Kimdir? (1903 Urfa-1980 Ankara), deneme yazarı. Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladıktan sonra Paris'te beş yıl felsefe öğrenimi gördü (1925-1930). Lise öğretmenliği ve müdürlük yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi esteti...Devamını Oku

Efsane Nedir?

Efsane Nedir? Olağanüstü varlıkları ve olayları konu edinen ya da bir tarihsel olayı gerçekte olduğu gibi değil de, gerçekten uzaklaşarak öyküleyen anlatı türü; söylence. Halk edebiyatı ürünleri arasında sayılan efsaneler dört ana bölümde topl...Devamını Oku

Câm (Edebiyat) Nedir?

Câm (Edebiyat) Nedir? Sırça, cam; kadeh. Edebiyatta şarap, bade gibi sözcüklerle kadeh anlamında kullanılmıştır. Biçimi ve rengi, âşığı sarhoş etmesi bakımından, sevgilinin dudağı, genellikle câma benzetilerek sayısız tamlama yapılmıştır. Ayrıca Ce...Devamını Oku

Ahmet Cevat Emre Kimdir?

Ahmet Cevat Emre Kimdir? (1887 Girit-1961 Ankara), yazar, dilci. Mektebi Harbiye'de okurken ileri görüşlü hareketlerinden ötürü Fizan'a gönderildi. Sürgündeyken Fransa'ya kaçarak Jön Türklerle ilişki kurdu. II. Meşrutiyet yıllarında yurda dönünce Darülfünun'd...Devamını Oku

Yedi Meşaleciler

Yedi Meşaleciler Millî edebiyat akımına tepki olarak doğan edebiyat hareketi. Bu hareketi başlatanlar Sabri Esat Siyavuşgil, Ziya Osman Saba, Yaşar Nabi Nayır, Muammer Lütfi, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret ve Kenan Hulusi Koray'dır. Çıkardıkları ortak ...Devamını Oku

Balad Nedir?

Balad Nedir? Batı şiirinde bir nazım adı. Başlangıçta öykülü kısa lirik şiirler için dans şarkısı anlamında kullanıldı. 12. yüzyıldan başlayarak yaygınlaşan balad biçiminin en iyi örneklerini François Villon (1431-1485) verdi. Biçim olarak ...Devamını Oku

Hüseyin Cahit Yalçın Kimdir?

Hüseyin Cahit Yalçın Kimdir? (1874 Balıkesir-1957 İstanbul), yazar. Ortaöğrenimini Dersaadet İdadisi'nde (İstanbul Lisesi), yükseköğrenimini Mülkiye Mektebi'nde tamamladı (1896). Maarif Nezareti Mektubî Kalemi'ne girdi, çeşitli okullarda öğretmenlik ve yöneticilik ya...Devamını Oku

Alphonse Daudet Kimdir?

Alphonse Daudet Kimdir? (1840 Nimes-1897 Paris), Fransız yazarı. Sonradan yoksul düşmüş bir fabrika sahibinin oğludur. Güney Fransa'da mutlu bir çocukluk geçirdi. Yazar olabilmek amacıyla Paris'e gitti (1857). Gazetelerde çıkan öyküleriyle tanındı. Figaro gazete...Devamını Oku

Edebiyat Nedir?

Edebiyat Nedir? Arapça "edeb" sözcüğünden türetilen kavram, ilk kez Şinasi tarafından günümüzdeki anlamıyla, bir sanat türünün adı olarak kullanılmıştır. Günümüzde edebiyat kavramı şu anlamlarda kullanılmaktadır: 1) Düşünce, duygu, olay ve i...Devamını Oku

Zümre-Tarikat Edebiyatı

Zümre-Tarikat Edebiyatı Tasavvuf etkisinde ve tarikatlar çevresinde gelişen edebiyat. Tasavvufî halk edebiyatı, tekke edebiyatı gibi adlarla da anılmıştır. Her iki ad da bu edebiyatın niteliğini belirtmede yetersizdir. Örneğin, şiirlerde tasavvuf etkisi belirgin o...Devamını Oku

Berceste (Edebiyat)

Berceste (Edebiyat) Divan edebiyatında kolayca anımsanan, söyleyiş güzelliğinin yanı sıra derin bir anlam da taşıyan dizeler için kullanılan deyim. Sözlük anlamı "seçkin, güzel, latif"tir. Bütünsellikten çok, parça güzelliğinin önemsendiği divan edeb...Devamını Oku

Fethi Naci Kimdir?

Fethi Naci Kimdir? (1927 Giresun), yazar, eleştirmen. Soyadı Kalpakçıoğlu. Ortaöğrenimini Erzurum Lisesi'nde, yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde tamamladı (1949). Özel fabrikalarda muhasebecilik, personel şefliği yaptı. Gerçek Y...Devamını Oku

Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu Kimdir?

Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu Kimdir? (1901 Tortum - 1974 İstanbul), yazar. Ortaöğrenimini Kayseri ve İstanbul liselerinde, yükseköğrenimini İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi'nde tamamladı (1925). Bir süre Ankara Lisesi'ndeki edebiyat ve felsefe öğretmenliğinden sonra Al...Devamını Oku

Cenap Şahabettin Kimdir?

Cenap Şahabettin Kimdir? (1870 Manastır-1934 İstanbul), şair. Babası Binbaşı Şahabettin Bey'in ölümü üzerine ailesiyle birlikte İstanbul'a geldi. Ortaöğrenimini Eyüp ve Gülhane askerî rüştiyelerinde, yükseköğrenimini Askerî Tıbbiye Mektebi'nde tamamladı (...Devamını Oku

Çözüm (Çözülüş) Nedir?

Çözüm (Çözülüş) Nedir? Bir edebiyat yapıtında anlatılan olayın ya da kurulan entrikanın çözüldüğü son bölüm. Daha çok bir tiyatro terimi olarak kullanılır. Aristoteles'in "Poetika"sında, düğümü izleyen, durumların karmaşıklığının ...Devamını Oku

Kazakistan

Kazakistan Kazakistan, yüz ölçümü bakımından Türk devletlerinin en büyüğü, doğal kaynaklar açısından da en zengin ülkesidir. Doğuda Çin, güneyde Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan, kuzeyde Rusya ile sınır komşusudur. Ayrıca Aral gölü ve Hazar denizine kıyısı vardır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin çökmesiyle 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan etmiştir.... Devamını Oku

Rüşvet Nedir?

Rüşvet Nedir? Haksız bir menfaat sağlamak için yetkili kişilere çıkar sağlamak. İş gördürmek amacıyla kanunen yetkili bir kimseye gayrimeşru olarak verilen para, mal vesâir menfaat ve fayda. Rüşvetle, ya hak edilmeyen bir menfaat ele geçirilmekte... Devamını Oku

Rüştiye Nedir?

Rüştiye Nedir? Osmanlı Devleti'nde ortaokul düzeyindeki eğitim kurumu. İlk rüştiye 1858 yılında İstanbul'da açıldı. Sıbyan okullarında verilen eğitimin yetersiz bulunması üzerine açılan bu okullar, askerî ve sivil olarak ayrılırdı. Önceleri Arapça gramer, nahiv (sentaks), inşa (doğru ve güzel yazma), hat... Devamını Oku

Mütercim Rüştü Paşa Kimdir?

Mütercim Rüştü Paşa Kimdir? (1811 Ayandon-1882 Manisa), Osmanlı sadrazamı. Sinoplu yoksul bir kayıkçının oğludur. İstanbul'a gelerek Asakiri Mansurei Muhammediye ordusuna girdi. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Askerî nizamnameleri Fransızcadan Osmanlıcaya çevirmesi ona "Mütercim" takma adını kazandırdı. 1845'ten başlayarak üst düzeyde çeşitli askerî görevlerde bulundu.... Devamını Oku

Rüzgâr Tüneli Nedir?

Rüzgâr Tüneli Nedir? RÜZGÂR TÜNELİ Aerodinamik incelemelerde kullanılan bir deney aracı. Esas olarak içinden düzgün bir hava akımı geçirilen bir borudur. Bir uçak, otomobil ya da güdümlü merminin modeli rüzgâr tünelinde hava akımına tutulur. Yapılan ölçüm ve gözlemlerden hareketle ara... Devamını Oku