A HARFİ İLE BAŞLAYAN ANSİKLOPEDİK BİLGİLER

Ayaklı Koşma Nedir?

Âşık edebiyatı nazım biçimi. Ayaklı koşma, ilk dörtlüğün bir ve ikinci beytiyle her dörtlüğün sonuna, dizenin son parçasının hece sayısına bir fazlalık (ziyade) eklenerek oluşturulur. Ziyade, müstezatlardaki aruzun özel kalıbıyl... Devamını Oku

Ayaklı Mani Nedir?

İlk dizesi 7 heceli olan kesik mani. İlk dizesi sadece cinas sözcüğünden oluşan kesik manilerden farkı, dizenin cinas sözcüğünden önce getirilen "aman aman" tekerlemesiyle 7 heceye tamamlanmış olmasıdır. ... Devamını Oku

Ayaklı Semai Nedir?

Âşık edebiyatında, aruzun "Mefâîlün / mefâîlün / mefâilün / mefâîlün" kalıbıyla söylenen semailerin her dizesinin ardına bu dizelerle uyaklı "Mefâîlün / faûlün" ya da "Mefâîlün / mefâilün" kalıbında birer ziyade eklenmesiyl... Devamını Oku

Ayan Meclisi Nedir?

Osmanlı İmparatorluğu'nda, Mebusan Heyeti ile birlikte Meclisi Umumi'yi oluşturan kurul. Bu kurul, 23 Aralık 1876'da kabul edilen Kanunu Esasî uyarınca kuruldu. Üyelerini padişah seçerdi. Üye sayısı, mebus sayısının üçte birini geçmezdi... Devamını Oku

Ayan Nedir?

Osmanlı İmparatorluğu'nda kent ve kasabaların ileri gelen nüfuzlu kimselerine verilen ad. Bu gibi kimselerin 16. yüzyıl ortalarından başlayarak miri toprak düzeninin bozulması ve köylülerden vergi toplanması işinin mukataa usulüyle mültez... Devamını Oku

Ayancık İlçesi

Sinop iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Önemli bir orman işletmesi merkezi olan Ayancık, ardındaki ormanlara (Zingan ve Çangal Dağı ormanları) düzgün orman yollarıyla bağlanır. Ayancık'ta kereste, meyve ve tavukçuluk ... Devamını Oku

Ayasofya Müzesi

İstanbul'da Bizans İmparatorluğu zamanında yapılan ünlü kilise. Bugünkü Ayasofya'nın yerinde küçük ve ahşap bir kilise vardı. Bu kilise 404'te yanınca yerine 415'te yeni bir kilise yapıldı. Bu kilise de 532'de Nika İsyanı'nda yandı. ... Devamını Oku

Ayastefanos Antlaşması

İstanbul yakınlarında, bugünkü adı Yeşilköy, eski adı Ayastefanos olan yerde Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında imzalanan barış antlaşması (3 Mart 1878). Doksanüç Harbi de denilen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı ordu... Devamını Oku

Ayaş İlçesi

Ankara iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. Selçuklu devrinden kalma ilçede Ulucami ve Bünyamin Camii bulunmaktadır. Ayaş aynı zamanda, 23 km. batısındaki suyu sıcak içmeleriyle ünlüdür. Yüzölçümü 1.158 km2, ilçe nüf... Devamını Oku

Ayaşlı İle Kiracıları Romanı

Memduh Şevket Esendal'ın romanı (1934). Eşkıyalıktan arzuhalciliğe kadar çeşitli uğraşlar edinmiş Ayaşlı İbrahim Efendi, dokuz odalı bir kat satın alarak her odasını ayrı bir aileye kiralayıp geçimini sağlamaktadır. Yapıt, mutfak,... Devamını Oku

Aybastı İlçesi

Aybastı Ordu'nun denizden uzak iç kısmındaki (güneyindeki) bir ilçesidir. Çevresi ormanlıktır. Halkın önemli bir bölümünü Türkmen olan Çepniler oluşturur. İsminin nereden geldiği kesin olarak bilinmemekle birlikte Göktürkler ve Oğuz... Devamını Oku

Ayçiçeği Bitkisi

Bileşikgiller familyasından tek yıllık bir bitki türü (Helianthus annuus). Günebakan, gündöndü ve günçiçeği olarak da bilinir. Boyları bir metreden dört metreye kadar değişir. İnce uzun gövdesinin tepesindeki yuvarlak çiçek tablasın... Devamını Oku

Aydın Ayan Kimdir?

(1953 Trabzon)ressam. 1972-1977 yılları arasında İstanbul DGSA Yüksek Resim Bölümü'nde Prof. Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun ve Prof. Neşet Günal'ın öğrencisi olarak öğrenim gördü. 1979'dan bu yana Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fak... Devamını Oku

Aydın Dağları

Aydın ilinin kuzey kesimini kaplayan ve batıya doğru incelen dağ sırası. Bu dağlar Büyük ve Küçük Menderes vadilerini ayırarak güneybatıya kıvrıldıktan sonra Samsun Dağı (1.299 m.) adını alırlar. Aydın Dağları'nın en yüksek tep... Devamını Oku

Aydın İli

Ege Bölgesi'nde il ve aynı ilin merkezi olan kent. Kuzeyde İzmir ve Manisa, doğuda Denizli, güneyde Muğla illeri ve batıda Ege kıyılarıyla sınırlanır. Son yüzyıl içinde yönetim biçimi ve sınırlarında birkaç kez değişiklik yapılmı... Devamını Oku

Aydınlanma Nedir?

Birim yüzeye düşen ışık akısı miktarı (simgesi E). Aydınlanma şiddeti de denir. Birimi lükstür. Düzgün dağılmış 1 lümenlik akıyı dik olarak alan bir yüzeyin aydınlanması 1 lükstür. Aydınlanma birimi olarak fot da kullanılır (... Devamını Oku

Aydınlanmacılık

18. yüzyılın bütününde, özellikle de ikinci yarısında ortaya çıkmış olan, gelenekçi ve dinci anlayışa karşı ilerlemeciliği, yaratıcı olmayan katı usçuluğa karşı araştırıcı usçuluğu savunan düşünce akımı. Aydınlanmacı... Devamını Oku

Aydınoğulları Beyliği

(1308-1425)Batı Anadolu'da Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından kurulan beylik. Mehmet Bey'in ölümünden sonra yerine geçen Umur Bey, daha çok Rumeli'de fetihler yaptı. İzmir'de Haçlılar'la savaşırken öldü. Aydınoğulları Beyliği, Yıldırı... Devamını Oku

Ayet Nedir?

Kuran surelerini meydana getiren cümlelerin her biri. Mekke'de inen ayetlere Mekki (Mekkeli), Medine'de inenlere Medeni (Medineli) denir. Mekki ayetlerin çoğunluğu Hicret'ten önce inmiştir. Ayetler, içerdikleri yargılara göre muhkemat (sağl... Devamını Oku

Ayı

Ayıgiller (Ursidae) familyasını oluşturan, genellikle iri yapılı ve etçil 7 memeli türünün ortak adı. Boyları 3 m, ağırlıkları 780 kg kadar olabilmektedir. Renkleri kahverengiden siyaha kadar değişiklik gösterir (Kuzey kutbunda yaş... Devamını Oku

Ayı Üzümü Bitkisi

Fundagillerden, küçük taneler hâlinde yemiş veren, tüylü bir çalı (Arctostaphyllos uva ursi). Açık korularda ve kayalık yerlerde yetişir. Yaprakları daima yeşil, yenilebilen meyveleri kırmızı renktedir. ... Devamını Oku

Ayla Erduran Kimdir?

(1936 İstanbul), Türk keman virtüözü. İlk keman derslerini beş yaşındayken Carl Bergen'den almış, ilk konserini 10 yaşında vermiştir. 11 yaşında Paris Konservatuvarı'na girmiş, bu okulu bitirdikten sonra, 1951-55 arasında ABD'de Juillia... Devamını Oku

Ayna Nedir?

Üzerine düşen ışığı yansıtan araç. Parlatılmış yüzeyler ayna özelliği gösterirler. Aynalar, genellikle camdan, bir yüzleri alüminyum ya da gümüşle sıvanarak yapılır. Yansıtıcı yüzeyleri düz, küresel, parabolik, eliptik vb. o... Devamını Oku

Aynalı Teleskop Nedir?

Gökcisimlerini incelemeye yarayan, açıklığı ve odak uzaklığı büyük bir parabolik çukur aynayla bunun verdiği görüntüyü büyüten bir okülerden oluşan teleskop. Bazı türlerinde çukur aynanın topladığı ışınlar, okülere bir düz... Devamını Oku