Budizm Nedir? Hakkında Bilgi

Gautama Buda adındaki bir Hint düşünürünün kurmuş olduğu din ve felsefe sistemine verilen ad. İ.Ö. 6. yüzyılda Hindistan'da, Nepal ve Audh bölgesinde yayılmaya başlayan Budizm, Hindistan'ın bütün doğu bölgelerini içine almış, batı ve kuzeybatıya doğru yayılarak Kamboç, Tayland gibi ülke halklarının dinî inancı olmuştur. Budizmin kabul edilmesinden sonra çeşitli mezhepler doğdu ve gelenekçi Budizm olarak bilinen "Theravada veya Hinayana"ya karşılık "Mahayana" Budizmi ortaya çıktı. Theravada Budizmi, Brahman felsefesinden geniş şekilde etkilenmiş, ilkel maddenin yok olmazlığına inanmıştır. Evrende ne varsa önce kurulur, gelişir, geriler ve yok olur, sonra yeniden doğar. Bu dört aşamanın her birine "kalpa" adı verilir. Canlıların ruhu da "kalpa"ların uyduğu yasalara boyun eğer. Ruh, hayvandan insana ve insandan Tanrı'ya doğru gelişir. Bu evrimler sırasında, günah ve sevaplarına göre alçalıp yükselir ve günahlarından sıyrılıp "nirvana"ya erişinceye kadar bu aşamalar sürüp gider. Budizm felsefesine göre acı, hayatın ayrılmaz bir parçasıdır ve hayatın kaynağı bilgisizliğe dayanır. Bilgisizlik ortadan kaldırılırsa duyular da yok olur ve ruhun geçirdiği yeni doğuşlar önlenir. Budizm'in ortaya koyduğu "beş yasak" zina yapmak, hırsızlık yapmak, cana kıymak, yalan söylemek, sarhoş olmaktır. Çekinilmesi gereken "on günah" da, adam öldürme, zina, hırsızlık, yalan, dedikodu, küfür, gevezelik, haset, kin ve iman yoksunluğudur. Herkes eylemlerinden sorumludur. Budizm'de bilge kişi, ışıklar dünyasının uluları arasında yer alır, olgunluğa eriştikçe önce "Bodhisatva", sonra "Buda" olur. Günahkâr ya da dinsizler, cinler ve hayvanlar arasında 18 cehennemden birinde yer alırlar. Cehennemde kalış ebedî değildir; ceza çekildikten sonra yavaş yavaş yükselinerek lâyık olunan mertebeye gelinir. Tanrılar da insanlar gibi ölürler, fakat sonra dirilirler. Belli bir zaman için evreni korumakla görevlidirler. "Nirvana"nın mutluluğuna erişmiş olan Budalar yeniden doğmazlar. Mahayana Budizmi çok farklı düşüncelere dayanır. Gelenekçi Budizm'deki ahlâk anlayışı yerine, gönül ve düşünce yolu öğütlenir. Theravada Budizmi'nde yer alan Budist örgütte, "upasaka" denilen müritler ile keşişler (bhikşu) vardır. Bhikşular gezgin dilencilerdir ve nirvanaya ulaşmaya en büyük aday bunlardır. Bhikşu olabilmek için 20 yaşından sonra sıkı bir sınavdan geçmek gerekir. Kadınlardan rahip olanlara "bhikşuni" denir ve bunlar da rahiplere tanınan haklardan yararlanırlar. Mahayana Budizmi'nde günah çıkartma çok yaygındır. Buda'nın ibadetle ilgili geleneklerini hatırlatmak ve sürdürebilmek için Buda'yı temsil eden heykeller yapılmış, tapınaklar inşa edilmiştir. Buda'nın heykel ve resimlerine tapınma, süsler, çiçekler, hediyeler sunmak, ilâhiler okumak, vakıflara bağışlarda bulunmakla olur. Ayrıca, zamanla halktan gelen isteklerle tapınaklarda sihirler yapılır, cinler kovulur, muskalar, dövmeler, efsunlar yapılır.