Çeçenistan Hakkında Bilgi

Çeçenya diye de anılır. (esk. Çeçen-İnguş Özerk Cumhuriyeti). Rusya Federasyonu'nun güneybatı kesiminde, Kafkas Dağları'nın kuzeyinde cumhuriyet; 904 000 nüf. (1998). Yüzölçümü 19 300 km² (İnguşetya'yla birlikte). Başkenti Grozniy. Ğ COĞ. Çeçenistan'ın güney kesimini Kafkaslar kaplar. Ülkenin en yüksek noktaları bu kesimdeki Tebulos Dağı (4 493 m) ve Şan Dağı'dır (4 451 m). Terek ve Şunja ırmaklarının oluşturduğu vadiler, bölgeyi batıdan doğuya doğru baştan başa geçer. Bu iki vadi Terek ve Sunja dağlarıyla birbirinden ayrılır. Cumhuriyetin kuzey kesimini ise, Nogay Bozkırı'nın engebeli düzlükleri kaplar. Bölgenin ekonomisi petrole dayanır. Petrol çıkarma tesisleri, daha çok Grozniy ve Gudermes şehirleri arasında yoğunlaşmıştır. Ğ TAR. Kafkasya'nın yerli halkları olan Çeçenlerin ve İnguşların yaşadığı topraklar, 1774'ten başlayarak Rusların eline geçti. XIX. yy'daki uzun mücadelelerde yenik düşen Çeçenlerin ve İnguşların bir bölümü bölgeden göç etmek zorunda kaldı. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Sovyetler bölgede denetimi sağladı ve Dağlı Özerk SSC içinde Çeçen ve İnguş illeri oluşturuldu. Kısa bir süre sonra ayrı özerk bölgelere dönüştürülen Çeçenistan ve İnguşetya, daha sonra birleştirilerek Çeçen-Inguş Özerk SSC oluşturuldu. İkinci Dünya Savaşı'nda Çeçenlerin ve İnguşların Almanlarla işbirliği yaptıkları gerekçesiyle özerk cumhuriyet lağvedildi. 1957'de özerk cumhuriyetin yeniden kurulmasına izin verildi. 1991 sonunda Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Rusya Federasyonu içinde yer aldı. Çeçenlerin bağımsızlık ilan etmelerinden sonra cumhuriyet Çeçenistan ve İnguşetya olmak üzere ikiye ayrıldı (1992). Rusya Federasyonu'na bağlı kalan İnguşların aksine ayrılmakta direnen Çeçenler bağımsızlık savaşı başlattılar ve Çeçen-Rus savaşında yaklaşık 25-30 bin kişi yaşamını yitirdi. Bağımsızlık hareketinin önderi Cohar Dudayev'in öldürülmesinden sonra Ruslar ile Çeçenler arasında bir barış antlaşması yapıldı (1996). Çeçenistan'ın statüsüne bir açıklık getirmeyen anlaşmanın ardından yapılan seçimlerde Aslan Maşadov devlet başkanı seçildi (1998).