Dersim İsyanları Hakkında Bilgi

19. yüzyılın ikinci yarısı ile 20. yüzyılın ilk yarısı arasında patlak veren ayaklanmalar. Dersim, 16. yüzyılda Osmanlı topraklarına katıldı. Bu tarihten sonra, Dersim'deki şeyhler ve aşiret ağaları ile merkezî otorite arasında vergi toplanması, halkın askere alınması gibi konularda sürekli bir çelişki söz konusu oldu. Tanzimat'tan sonra, Erzurum'dan ayrılıp il olan Dersim'in ilerigelenleri, halkı, yeni uygulamalara karşı koymaya yönelttiler. 1862'den sonra yeniden isyanlar başgösterdi. II. Abdülhamit döneminde bu hareketler bastırılmaya çalışıldı. 1907'de yeni bir isyan çıktı. Harput Redif Livası Komutanı Neşet Paşa, isyanı bastırmakla görevlendirildi. II. Meşrutiyet'in ilânıyla birlikte olay kapanır gibi oldu. Meclisi Mebusan, Dersim'de ıslahat yapılması kararı aldı. 1916'daki ayaklanma ise, Rus işgali üzerine sonuçsuz kaldı. Dersim halkı, bu sıralarda patlak veren Koçgiri Aşireti ve Şeyh Sait isyanlarına katılmadı. 1930'da Ağrı İsyanı sırasında ufak bir kıpırdanma görüldüyse de, hükümet tarafından bastırıldı. Cumhuriyet döneminde idarî ve toplumsal reformlar yapıldı. General Abdullah Alpdoğan, genel müfettiş olarak atandığı bölgenin kalkındırılmasına çalıştı. Şeyhlerin ve ağaların egemenliği bir ölçüde kırıldı. Son olarak 1936 ve 1937 yıllarında yeniden ayaklanmalar meydana geldiyse de, bunlar bastırıldı. Dersim, yeniden il olarak örgütlendi, adı Tunceli olarak değiştirildi.