Elektrik Nedir? Hakkında Bilgi

Durgun ya da hareket hâlindeki yüklü parçacıklar olayı. Elektrik, enerjinin bir biçimidir. Isıtma, aydınlatma, hareket elde etme, haberleşme gibi kullanım alanlarıyla büyük önem taşır. Elektrik yükü maddenin doğasında vardır. Elektronlar eksi, protonlar artı yüklüdür ve normal olarak atomlar eşit sayıda karşıt yükler içerdiğinden, elektrik yönünden nötr durumdadırlar. Herhangi bir nedenle bu denge bozulduğunda maddede net bir eksi ya da artı yük kalır. Bu, statik (durgun) elektrik olarak bilinir. Saç tarandıktan sonra saçta ve tarakta oluşan elektrik, durgun elektriğe bir örnektir. Durgun elektriği inceleyen elektrostatik, benzer yüklerin birbirini itip karşıt yüklerin birbirini çekmesini ve bu kuvvetin, aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı oluşunu temel alır. İletken adı verilen bazı maddelerde, örneğin metallerdeki serbest elektronlar gibi, serbestçe hareket edebilen yükler bulunur. Bir elektrik alanı bu maddelerde kendisiyle aynı yönlü bir elektrik yükü akışı yaratır. Elektrik akımı olarak bilinen bu olay, elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve kullanımını sağlar. Elektrik üreten araçlar çeşitlidir. Örneğin akümülatör ve pil kimyasal enerjiyi, dinamo da mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür. Bütün üreteçler, tıpkı su pompasının bağlı olduğu şebekeye su basması gibi, devrelerine elektrik yükleri verirler. Elektrik akımı kendisini üreten kaynağın yapısına göre doğru akım ya da alternatif akım biçiminde olabilir. Durgun elektrik eski Yunanlılarca bilinmekteydi. Yüklerin birbirlerini aralarındaki uzaklığın karesiyle ters orantılı olarak etkilediğini J. Priestley buldu (1767). Bunu, H. Cavendish ve C. A. Coulomb doğruladı. Daha önce Gilbert, manyetik olayları elektrik olaylarından ayırt etti (1600), Otto von Guericke ilk elektrostatik makineyi yaptı (1672). Benjamin Franklin bir uçurtmayla bulutlardaki elektriği yere indirdi (1752). Elektriğin değişik özelliklerini M. Faraday deneylerle ortaya koydu (1826). Elektrik üreteçlerinin sanayide kullanılması (1860) ve uzak mesafelere elektrik nakli (1873), elektrikle ilgili sayısız buluşlarla birlikte elektrik enerjisinin hızla önem kazanmasını sağlayan adımlar oldu.