Eskişehir-Kütahya Savaşları Hakkında Bilgi

Kurtuluş Savaşı'nda Yunan ordularıyla, 8-23 Temmuz 1921 tarihleri arasında, Eskişehir ve Kütahya dolaylarında yapılan savaşlar. İnönü Savaşları'nı kaybetmesi üzerine, Yunanistan Türk ordusuna kesin bir darbe vurmak amacıyla genel seferberlik ilân etti ve Anadolu'daki kuvvetlerin artırılması yolunda hızlı bir çalışmaya girdi. Yunanlılar İzmir'de, Kral Konstantin'in başkanlığında bir toplantı yaptılar (19 Mayıs 1921) ve "Türk ordusunun kuvvetli bir kuşatma manevrasıyla güney yanından kavranarak yok edilmesi"ni kararlaştırdılar. II. İnönü Savaşı'ndan sonraki süre içinde, Türk ordusu da gücünü artırma çabasını hızlandırmıştı. Batı Cephesi'nde sevk ve idareyi kolaylaştırmak üzere bu cephedeki kuvvetler dört gruba ayrıldı. Ordunun harekât planının ana fikrinde bir değişiklik yapılmadı. Plan yine "stratejik savunma"ya dayanıyordu. Buna göre, "uzaklardan itibaren kesin sonuçlu bir savaş kabul edilmeyerek Yunan ordusunun Bursa ve Uşak grupları karşısında örtme görevi yapmak üzere süvari birlikleri bırakılacak, İnönü-Kütahya-Afyonkarahisar genel hattı savunulacak, kuzey grubu (I. Grup) İnönü bölgesinde, güney grupları (III, IV. ve II. gruplar) büyük kısmıyla Kütahya bölgesinde, küçük kısmıyla ise Afyonkarahisar kesiminde bulunacak"tı. Yunan kuvvetlerinin saldırısı, önce 8 Temmuz 1921 günü Bursa bölgesinde başladı. Bunu Kütahya ve Uşak bölgelerinde girişilen harekât izledi. Yunanlılar, 11 Temmuz 1921 günü beş tümenle cepheden saldırırken, altı tümenle güneyden Türk sol kanadından Seyitgazi genel istikametinde kuşatma saldırısına geçtiler. Sonraki günlerde, özellikle güney bölgesinde çok çetin ve kanlı savaşlar oldu. Yunan kuvvetleri dört kolda Eskişehir yönünde ilerlemeye başladı. Kuşatılmaktan kurtulmak için Türk ordusu, Eskişehir-Seyitgazi hattına çekilmek zorunda kaldı. TBMM Hükümeti Başkanı Mustafa Kemal Paşa, Batı Cephesi Komutanlığı karargâhına gelerek (18 Temmuz 1921) durumu yakından inceledi ve tehlikeyi görerek, Batı cephesi komutanına, "Orduyu Eskişehir kuzeyi ve güneyinde topladıktan sonra düşman ordusu ile araya büyük bir mesafe koymak lâzımdır ki, ordunun derlenip toparlanması, düzen alması ve güçlenmesi mümkün olabilsin. Bunun için Sakarya doğusuna çekilmek yerinde olur" direktifini verdi. Türk ordusu çekilmeden önce Eskişehir bölgesinde bir karşı saldırı yaparak cephenin güney yanındaki Yunan baskısını hafifletmeye çalıştı ve takipten sıyrılarak Sakarya Irmağı doğusuna çekildi (25 Temmuz 1921).