osmanlı ile ilgili bilgiler, yazılı kaynaklar

Ömer Lütfi Barkan Kimdir?

Ömer Lütfi Barkan Kimdir? (1905 Edirne-1979 İstanbul), tarihçi. Yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'yle Fransa Strasbourg Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde tamamladı. Strasbourg Üniversitesi'nden sosyoloji ve psikoloji sertifik...Devamını Oku

Babülmendep Boğazı (Bab El Mandeb)

Babülmendep Boğazı (Bab El Mandeb) Kızıldeniz'i Hint Okyanusu'na (Aden Körfezi) bağlayan, 32 km. genişliğindeki boğaz. Yemen ile Somali kıyıları arasındadır. Boğazın Arabistan Yarımadası'na düşen kıyıları I. Dünya Savaşı'na dek Osmanlı Devleti'nin yönetiminde kalm...Devamını Oku

Zitvatorok Antlaşması

Zitvatorok Antlaşması 1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşlarına son veren sulh antlaşması (11 Kasım 1606). 1593'te başlayan Osmanlı-Avusturya savaşı başlangıçta Osmanlılar aleyhine cereyan etti. Orta Macaristan ve Romanya'nın bir bölümü Avusturyalıların e...Devamını Oku

Burak Reis Kimdir?

Burak Reis Kimdir? (? - 1499, ?), Türk denizcisi. Önceleri korsanlık yapmış, daha sonra Osmanlı Devleti'nin hizmetine girmiştir. Yaşamı hakkında fazla bir bilgi yoktur. II. Bayezit döneminde Osmanlı-Venedik savaşlarına katıldı ve bu savaşlar sırasında öl...Devamını Oku

Budin Şehri

Budin Şehri Osmanlı İmparatorluğu'nun eski Macaristan'daki bir eyaleti ve bu eyaletin merkezi olan kent. Budapeşte'nin, Tuna Nehri'nin kuzeyinde kalan Buda kesimine, Osmanlılar Budin derlerdi. 1526'da Mohaç Savaşı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'na kat...Devamını Oku

Metin And Kimdir?

Metin And Kimdir? (1927 İstanbul)yazar. İlk ve ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde, yükseköğrenimini İstanbul Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. 1956'da Rockfeller bursu alarak bir buçuk yıl Avrupa ve ABD'de sahne sanatları üzerine araştırmalar yaptı. Ankara...Devamını Oku

Bükreş Antlaşması (1912)

Bükreş Antlaşması (1912) Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında imzalanan antlaşma (28 Mayıs 1812). 1806 yılında başlayan Osmanlı-Çarlık Rusyası savaşı, Osmanlı Devleti'nin aleyhine gelişmekteyken, Napoléon'un Çarlık Rusyası'na savaş ilânı, Osmanlı ...Devamını Oku

Edirne Antlaşması

Edirne Antlaşması Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında Edirne'de imzalanan antlaşma (14 Eylül 1829). Antlaşma on altı madde ile antlaşmaya bağlı iki senetten oluşmaktadır. Antlaşmanın önemli maddeleri şunlardır: 1) Prut Nehri iki devlet arasında ...Devamını Oku

Çeşme Deniz Savaşı

Çeşme Deniz Savaşı İzmir yakınlarında Çeşme Limanı'nda Osmanlı donanması ile Çarlık Rusyası donanması arasında geçen ve Osmanlı donanmasının yenilgisiyle sonuçlanan deniz savaşı...Devamını Oku

Cinci Hoca Nedir?

Cinci Hoca Nedir? (?, Safranbolu-1648 Mihalıç), Osmanlı Padişahı İbrahim ve Osmanlı sarayı üzerinde etkili olan din adamı. Asıl adı Hüseyin Cinni'dir. Saraya yanaşmadan önce büyücülük ve efsunculuk alanında ün kazandı. Sultan İbrahim'e zaman zaman ge...Devamını Oku

Darülfünun Nedir?

Darülfünun Nedir? Osmanlı Devleti'nde üniversite karşılığında kullanılan deyim ve yüksekokul. İlk defa 1846 yılında böyle bir okulun kurulması kararlaştırıldı ve 1862 yılında bu okul Sultanahmet Meydanı'nda, şimdi mevcut olmayan binasında derslere ba...Devamını Oku

Sırp İsyanı

Sırp İsyanı Sırpların bağımsızlıklarını elde etmek için Osmanlı yönetimine karşı başlattıkları ayaklanma (1804). Sırp İsyanı, Balkanlar'da Osmanlılara karşı ilk ulusal ayaklanmaydı. 18. yüzyılın sonuna doğru, Sırbistan kalelerinde bulunan yeniçerilerin yamaklarla birlikte Belgrad muhafızı Hacı Mustafa Paşa'yı öldürüp halka baskı ve zulüm uygulamaları sonucunda Sırplar...Devamını Oku

Bucaş Antlaşması

Bucaş Antlaşması Lehistan Krallığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan antlaşma (1672). Yedi maddeden oluşan antlaşmanın önemli maddeleri şunlardır: 1)Leh kralı her yıl Osmanlı hazinesine 20.000 altın verecek. 2)Podolya ülkesi eski sınır v...Devamını Oku

Hüseyin Avni Paşa Kimdir?

Hüseyin Avni Paşa Kimdir? (1820 Isparta - 1876 İstanbul), Osmanlı sadrazamı ve komutanı. 1837'de Harbiye'ye girdi. Kırım Savaşlarına katıldı. Serdarıekrem Ömer Lütfi Paşa'nın kurmay başkanlığını yaptı. Karadağ ve Girit ayaklanmalarını bastırmakla görevlen...Devamını Oku

Belgrad Ormanı

Belgrad Ormanı İstanbul Boğazı'nın batısında, Büyükdere iskelesine 6 km uzaklıkta, 5.300 hektarlık orman. En yüksek noktası Kartaltepe'dir (230 m.). Ormanda gürgen, kayın, meşe ve kestane ağaçları çoğunluktadır. Kanunî Sultan Süleyman'ın, Belgrad...Devamını Oku

Yaş Antlaşması

Yaş Antlaşması Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan barış antlaşması (10 Ocak 1792). Antlaşmayla, iki ülke arasında 1787'den beri süren savaşa son verildi. Osmanlı Devleti bu savaşı, daha önce yitirdiği Kırım'ı kurtarmak için açmıştı. Anc...Devamını Oku

Salname Nedir?

Salname Nedir? Osmanlılar döneminde belirli konular hakkında yıllık olarak çıkarılan dergi ya da kitaba verilen ad; yıllık. Salnameler tarihî kaynak olarak büyük önem taşır. Devlet ya da özel kuruluşlar tarafından yayınlanmışlardır. İlk resmî sa...Devamını Oku

Kazasker Nedir?

Kazasker Nedir? Osmanlı Devleti'nde adalet işlerine bakan divan üyesi. 1481 yılına dek bir kazasker varken bu tarihte Anadolu kazaskeri ve Rumeli kazaskeri olmak üzere iki kazaskerlik makamı oluşturuldu. Anadolu kazaskeri Anadolu'daki kadıların, Rumeli kazask...Devamını Oku

Sekban Nedir ?

Sekban Nedir ? Osmanlı İmparatorluğu'nda Kapıkulu Ocakları'na bağlı bir asker ocağı. I. Murat zamanında padişahın av partilerine katılmak üzere kuruldu. Fatih (II. Mehmet) zamanında Yeniçeri Ocağı'na katıldı. Ancak I. Selim zamanında bağımsız bir...Devamını Oku

Fetva Nedir?

Fetva Nedir? İslâm devletlerinde, devlet işlerinin ve devlet adamlarının davranışlarının İslâm dini kurallarına uygun olup olmadığı hakkında yetkili kişiler tarafından yapılan yorum. Osmanlı Devleti'nde bu konuda müftüler yetkiliydi....Devamını Oku

Segedin Barışı Nedir ?

Segedin Barışı Nedir ? Osmanlı Devleti ile Macaristan Krallığı arasında yapılan antlaşma (12 Temmuz 1444). Evrenosoğlu Ali Bey'in yönettiği Belgrad kuşatması sonuçsuz kalınca (1441), Osmanlılar 1444'e kadar Hunyadi Yanoş'un saldırılarına karşı koymak zorund...Devamını Oku

Eyalet Nedir?

Eyalet Nedir? Osmanlı Devleti'nde en büyük idarî birim. Osmanlı idare sistemine göre imparatorluk eyaletlere, eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalar nahiyelere bölünmüştü. Başlangıçta eyaletlerin başında hem askerî, hem idarî, hem de malî ...Devamını Oku

Feridun Bey Kimdir?

Feridun Bey Kimdir? (?-1583 İstanbul), 16. yüzyıl münşilerinden. Kanunî Sultan Süleyman döneminde Defterdar Çivizade Abdullah Çelebi'nin evinde yetişerek Sokullu Mehmet Paşa'nın divan kâtibi oldu. Reisülküttaplığa (1570) ve nişancılığa getirildi (1573)....Devamını Oku

Yayabaşı Nedir?

Yayabaşı Nedir? Yeniçeri Ocağı'nın ilk kuruluş döneminde yeniçeri ortalarının komutanlarına verilen ad. Yayabaşıların en kıdemlisi "başyayabaşı" olarak ...Devamını Oku

Kavas Nedir?

Kavas Nedir? Yabancı elçilik ya da konsolosluk koruma görevlisi. Osmanlılarda devlet adamlarını ve kurumları koruma görevlilerine genel olarak kavas denirdi. İmparatorluğun son döneminde, yabancı elçilik ve konsolosluk kavasları, kapitülâsyonların...Devamını Oku

Kazakistan

Kazakistan Kazakistan, yüz ölçümü bakımından Türk devletlerinin en büyüğü, doğal kaynaklar açısından da en zengin ülkesidir. Doğuda Çin, güneyde Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan, kuzeyde Rusya ile sınır komşusudur. Ayrıca Aral gölü ve Hazar denizine kıyısı vardır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin çökmesiyle 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan etmiştir.... Devamını Oku

Rüşvet Nedir?

Rüşvet Nedir? Haksız bir menfaat sağlamak için yetkili kişilere çıkar sağlamak. İş gördürmek amacıyla kanunen yetkili bir kimseye gayrimeşru olarak verilen para, mal vesâir menfaat ve fayda. Rüşvetle, ya hak edilmeyen bir menfaat ele geçirilmekte... Devamını Oku

Rüştiye Nedir?

Rüştiye Nedir? Osmanlı Devleti'nde ortaokul düzeyindeki eğitim kurumu. İlk rüştiye 1858 yılında İstanbul'da açıldı. Sıbyan okullarında verilen eğitimin yetersiz bulunması üzerine açılan bu okullar, askerî ve sivil olarak ayrılırdı. Önceleri Arapça gramer, nahiv (sentaks), inşa (doğru ve güzel yazma), hat... Devamını Oku

Mütercim Rüştü Paşa Kimdir?

Mütercim Rüştü Paşa Kimdir? (1811 Ayandon-1882 Manisa), Osmanlı sadrazamı. Sinoplu yoksul bir kayıkçının oğludur. İstanbul'a gelerek Asakiri Mansurei Muhammediye ordusuna girdi. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Askerî nizamnameleri Fransızcadan Osmanlıcaya çevirmesi ona "Mütercim" takma adını kazandırdı. 1845'ten başlayarak üst düzeyde çeşitli askerî görevlerde bulundu.... Devamını Oku

Rüzgâr Tüneli Nedir?

Rüzgâr Tüneli Nedir? RÜZGÂR TÜNELİ Aerodinamik incelemelerde kullanılan bir deney aracı. Esas olarak içinden düzgün bir hava akımı geçirilen bir borudur. Bir uçak, otomobil ya da güdümlü merminin modeli rüzgâr tünelinde hava akımına tutulur. Yapılan ölçüm ve gözlemlerden hareketle ara... Devamını Oku