Otizm, erken çocukluk döneminde görülmeye başlayan, sosyal etkileşim ve iletişim bozukluğu ile ilgi ve etkinliklerin belirgin sınırlılığı gibi özelliklerle kendini gösteren yaygın gelişimsel bozukluk durumudur.
Temel Özellikleri:
- Karşılıklı sosyal ilişkide bozukluk
- Sözel ve sözel olmayan iletişim ve hayal gücüne dayalı etkinliklerde yetersizlik.
- Davranış ve ilgi alanında kısıtlılık olarak ifade edilmektedir.
Otizmde çocuk dış dünyanın gerçeklerinden uzaklaşıp kendine özgü gerçekler dünyası yaratmıştır. Otistik çocuk çevresindekilere ve burada olup bitene ilgisiz görülür. İnsanları algılayamadığı izlenimi bırakabilir. Tepkileri davranışları çevreden gelen uyarıcılardan çok kendi içsel uyarılarına göre biçimlendirildiğinden çevreden farklı, tuhaf olarak değerlendirilebilirler.
Otizm kronik bir bozukluktur. Hayat boyu sürer, yaşantı ve problemin ağırlığına göre çeşitlilik gösterir. Bazı çocuklar hayatlarını bağımsız olarak sürdürebilirler. Zeka bölümü 70’in üzerinde olan otistik çocukların sosyal ve dil gelişimlerinin daha iyi olduğunu görülmekte ve çok az sayıda otistik çocuğun yüksek öğrenim yaptığı bilinmektedir.
Otistiklerde zeka geriliği ve kapsamlı gelişimsel bozukluk birlikte bulunabilir.
- Günlük ihtiyaçlarını sözlü olarak anlatamazken televizyondaki reklamdan duyduğu yabancı bir sözcüğü aynı aksanıyla söyleyebilir.
- 3 yaşından önce ortaya çıkar.
- Erkeklerde kızlara göre 3-4 kat daha fazla görülür.
- Sosyal ortama göre davranışları ayarlatamama.
- Varolan dil becerilerinin, işlevsel olarak kullanılmaması, ses tonu ve vurgulamaların jest-mimiklerin uygunsuzluğu, bazı davranış ve alışkanlıkların katı tutumlar halini alması ve çevrenin değişmesine direnir.
- Zaman zaman epilepsi nöbetleri, psiko-motor ait asyonlar (merkezi sinir sistemine bağlı istem dışı öfke nöbetleri), uyku bozuklukları stereotip ( bilinen bir işlev görmeyen, otomatik, tekrarlı ) davranışlar.
TEŞHİS-YERLEŞTİRME
Teşhis (tanılama) işlemi öncelikle üniversite hastanelerinin çocuk psikiyatri kliniklerinde, eğer konunun uzmanları varsa çocuğun gelişimsel özellikleri ve eğitimsel ihtiyaçları dikkate alınarak Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde yapılabilir. Zihinsel ve iletişim becerileri göz önüne alınarak, uygun eğitim tedbirleri alındığı takdirde (özel öğretmen, özel eğitici, uygun materyal) otistik çocuklar normal eğitim kurumlarından yararlanabilmektedir.