Pan satyrus. Primatlardan, ayakları beş parmaklı, bir batında tek yavru doğuran, iyi tırmanıcı olan, ormanlarda yaşayan bir maymun türü. Afrika'nın tropik bölgelerindeki ormanlarda ve savanlarda yaşarlar. Şempanzelerin irilikleri, görünüşleri ve davranışları arasında belirgin farklar göze çarpar. Ama şempanzeler genel olarak sağlam yapılı, hareketli, ve siyah tüylü, yapılı maymunlardır. Yüzleri, kılsız, benekli, soluk ya da koyu renklidir. Sürekli oynayan dudaklarıyla dikkat çekerler. En zeki birkaç hayvan türünden biridir. Toplumsal hayvanlardır, kendi aralarında sesler ve işaretler aracılığıyla iletişim kurarlar.
EXTRA BİLGİ : ŞEMPANZE
Familyası: İnsansı maymungiller (Pongoidae). Yaşadığı yerler: Afrika'nın sulak orman kenarları. Özellikleri: Vücûdu siyah tüylerle örtülü, hızlı tırmanıcı bir maymun. Eşi ve âilesiyle ağaçlarda yaşar. Meyve ve tâze filizlerle beslenir. Ömrü: 40 yıl. Çeşitleri: Kambiya şempanzesi, Kululamba şempanzesi, Guinea şempanzesi, Şuvayfurt şempanzesi meşhurlarıdır.
Maymunlar (Primates) takımının Pongoidae familyasından, Afrika'nın Atlantik tarafındaki ormanların su kenarlarında ve savanlarda yaşayan bir türü. Kongo ve Gine'de bol rastlanır.
Vücûdu siyah tüylerle örtülüdür. Ağırlıkları 45-50 kg kadardır. Boyları 1-1,5 metreyi pek geçmez. Erkekler dişilerden daha uzun olurlar. Şempanzelerin yüzü çıplak, kulakları iri, burunları küçüktür. Eski dünyânın kuyruksuz maymunlarıdır. Dudaklarını ileri uzatabilirler. İki ayak üzerindeyken ön ayakları dizlerine kadar gelir. Genç yaştakilerin yüzleri pembemsidir. Yaşlandıkça siyahlaşırlar. Başlarında saç ortadan ayrılır, zamanla dökülür.
Ağaçlara çok rahat tırmanır, yerde dört ayakları üzerinde yürürler. 60 ile 80 maymundan müteşekkil sürüler hâlinde dolaşırlar. Besin aramak için dört gruba ayrılırlar. Besin bulan grup, çıkardığı gürültülü seslerle diğerlerini de çağırır. Meyve ve tâze filizlerle beslenirler. Protein ihtiyaçlarını, ak karınca denen termitleri yiyerek karşılarlar. Bir termit yuvasına rastlayınca kendilerine ziyâfet çekmek için uzun süre oyalanırlar. Kopardıkları dalların filizlerini temizleyerek yuvanın içine sokarlar, kısa bir süre sonra dışarı çekerek üzerine tırmanan termitleri yerler. Bu usûlü arıların yuvalarından bal çıkarmak için de kullanırlar.
Gürültücü hayvanlardır. Gürültüleri üç kilometre uzaklıklardan rahatça duyulur. Geceleri ağaçlarda geçici olarak kurdukları yuvalarda barınırlar. Sâdece bir âileden müteşekkil küçük gruplar da vardır. Çoğu, her gece derme çatma yeni bir yuva kurar. Yağmurdan korunmak için üzerini dallarla örterler. Dişi şempanze yavrusunu çoğunlukla sırtında taşır. Maymunların içinde en zekileri olarak bilinirler. Küçük yaşta kolayca ehlileşirler. Bisiklete binme, masada oturma, topla oynama gibi birçok oyun öğretilebilir. Yaşlandıkça hırçınlaşırlar. Dişiler 8, erkekler 12 yaşında erginleşmeye başlar, ortalama 40 yıl kadar yaşarlar.
