DENEYİN ADI: Akümülatörün Çalışma Prensibinin İncelenmesi
DENEYİN AMACI: Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye çevirmek, depolanan enerjiyi tekrar elektrik enerjisine çevirerek “şarj ve deşarj” olaylarını görmek.
HAZIRLIK SORULARI:
1-Araçlardaki akülerin şarz ve dejarz olayı nasıl gerçekleşir?Araştırınız.
2-Boşalan bir aküyü tekrar şarz etmek için ne yapılması gerekir?
3-Araçlarda kullanılan akülerin gerilimi kaç volttur?Araştırınız.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:
1.döküm ayak (2 adet)
2.statif çubuk
3.bağlama parçası
4.hertz ayağı (2 adet)
5.kurşun levha(2 adet)
6.bağlantı kablosu
7.ampul (2,5 volt)
8.geniş beherglas
9.ampul duyu
10.sülfirik asit
11.güç kaynağı
DENEY DÜZENEĞİ:
DENEYİN YAPILIŞI:
1-Döküm ayağa statif çubukları bağlarız. Üstüne bağlama parçası yardımıyla hertz ayaklarını tuttururuz.
2-Beherglas içerisine üçte iki kadar su koyup, içerisine az miktar sülfirik asit koyarız.
3-Hertz ayaklarına 2 tane kurşun levhayı bağlarız. Kurşun levhaları hazırladığınız sülfirik asit çözeltisine daldırırız.
4-Hertz ayaklarının küçük deliklerine bağlantı kablolarını takarız. Bağlantı kablosunun bir ucunu güç kaynağının ( + ) kutbuna, diğer ucunu da ( - ) kutbuna bağlarız.
5-Tüm bağlantıları yapıp şekildeki düzeneği oluşturduktan sonra güç kaynağını 6-8 volt arasında açarız.
6-Asidin içerisindeki kurşun levhalardan kabarcıklar çıkacaktır. 5 dakika bekleyiniz. Sonra güç kaynağındaki bağlantı kablolarını söküp, hemen ampul duyuna bağlayıp. Ampulun yandığını gözledik.
DENEYİN SONUCU:
Akümülatörler doldurulurken elektrik enerjisini depolar, boşalırken de biriktirdikleri enerjiyi kimyasal yolla elektrik akımına çevirirler.
TEORİK BİLGİ:
Akümülatör (halk dilinde akü olarak bilinir) ; elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştürerek depolayan, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürebilen doğru akım kaynaklarıdır.
Akümülatörde elektrolit olarak sülfirik asit çözeltisi, elektrot olarak da genellikle kurşun elektrotlar kullanılır.Sülfirik asit içerisine konulan kurşun elekrotlarda potansiyel fark oluşturmak için doğru akım kaynağına bağlanır (ŞARJ). Bir süre (5 dk.) akım verilerek elektrotlarda potansiyel fark oluşturulur. Bu durumda (- ) kutba bağlı elektrot kurşun (Pb+), ( + ) kutba bağlı elektrot ise kurşun dioksit (PbO2) haline gelir. Elektrolit içinde iki farklı elektrot gibi davranırlar ve akım verebilecek doğru akım kaynağı elde edilir. Devreye voltmetre bağlanırsa potansiyel farkın 2,2 volt olduğu görülür. Bu değer kısa sürede 2 volta düşer ve bir müddet bu değerden akım verir.
Elektrotlar aynı kap içerisinde farklı gözlere konup seri bağlanırsa “akü” elde edilir. Akümülatör akım verirken doldurma sırasındaki olaylar tersine döner. Bu olaya “DEŞARJ” denir.
gözlemler fen ve teknoloji fen bilgisi fizik kimya biyoloji deneyleri akü akümülatör