DENEYİN ADI:Suyun Elektrik Akımının Etkisiyle Elementlerine Ayrılmasının Gözlenmesi
DENEYİN AMACI: Bileşikleri (su) elektrik enerjisi ile ayrıştırarak başka saf maddeler elde etmek.
HAZIRLIK SORULARI:
1-Farklı yükler birbirini çekerler yargısı elektrotta gerçekleşen olaylar için söylenebilir mi? Araştırınız.
2-Suyu oluşturan gazlardan oksijen gazı hangi elektrotta toplanmasını beklersiniz?
3-Suyun elektrolizinde oluşan hidrojen ve oksijen gazları arasındaki yaklaşık oran nedir? Araştırınız.
4-Saf su ile elektroliz olayını gerçekleştirmek mümkün müdür?
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER:
1.güç kaynağı
2.deney tüpü- 2 adet
3.çelik elektrot-2 adet
4.krokodil kablo
5.cam çubuk
6.damlalık
7.üç ayak
8.statif çubuk
9.beherglas (800 ml)
10.bunzen kıskacı
11.su
12.sülfirik asit veya sodyum karbonat
DENEY DÜZENEĞİ:
DENEYİN YAPILIŞI:
1-Bir beherglas içerisine 500 ml su koyarız. İçine az miktar sülfirik asit veya 30 gr kadar çamaşır sodası (Na2CO3) koyarak çözeltinizi hazırladık.
2-İki deney tüpünü de hazırladığımız çözeltiyle ağzına kadar doldururuz. Sonra hava almayacak şekilde parmağımızla kapatarak ters çeviririz ve beherglas içerisindeki çözeltiye daldırırız. Tüpleri Bunzen kıskacıyla sabitleriz.
3-Elektrotların uçlarını şekilde görüldüğü gibi tüplerin içlerine yerleştirdik. Krokodilleri elektrotlara bağlayarak, diğer uçlarını güç kaynağının doğru akım çıkışına bağladık.
4-Tüplerdeki gaz birikmesi sona erdikten sonra yine hava almayacak şekilde sudan çıkartırız. Tüplere kibrit alevi yaklaştırdığımızda patlayarak yanan gaz hidrojen (yanıcı gaz), alevi daha parlak yakan gaz ise oksijen (yakıcı gaz) gazıdır.
DENEYİN SONUCU:
Suyun elektrolizinde; ( - ) kutba bağlı olan tüpte iki hacim hidrojen , ( + ) kutba bağlı olan tüpte bir hacim oksijen gazı toplanır.
TEORİK BİLGİ:
Bir bileşiğin elektrik yardımıyla bileşenlerine ayrılma olayına “elektroliz” denir. Herhangi bir bileşiğin elektrolizinde bileşiğin anyonu anottan, katyonu ise katottan açığa çıkar.
Elektroliz düzeneğinde pozitif ve negatif kutupların her ikisine birden “elektrot” denir. Güç kaynağının pozitif kutbuna bağlanan elektrot “anot” , negatif kutbuna bağlanan ise” “katottur”. İki kutup arasında elektrik taşınmasını sağlayan iletken çözeltiye “elektrolit” denir.
Suyun elektrolizinde katotta ( - ) “hidrojen, anotta( + ) ise oksijen gazı toplanır. Deney sırasında bir süre sonra tüplerde toplanan hidrojen gazı hacim olarak oksijen gazının iki katı olur. Yapılan deneyde yaklaşık olarak 1 coulomb’luk yükün devreden geçmesi halinde yaklaşık olarak 0,12 cm3 hidrojen, 0,06 cm3 oksijen gazının açığa çıktığı görülmüştür.
deneyler etkinlikler kimya gözlemler eğitim öğrenci okul kimya deneyleri elektroliz anot katot fen bilgisi