Akdeniz Bölgesi, ders ve çalışma notu

Akdeniz Bölgesi

KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI

Bölge yurdumuzun güneyinde, Akdeniz boyunca bir şerit halinde uzanır. Komşuları Ege, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri, Suriye, Kıbrıs Adası ve Akdeniz ile komşudur. Gerçek Alanı 122.927 Km²'dir. Ülkemizin % 15'ini kaplar ve Alan bakımından 5.sırada yer alır.

Nüfusu 2000 sayımına göre 8.7 milyondur. Nüfus yoğunluğu km²'ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması km²'ye 83 kişi). Kentsel nüfus % 60'tır (Türkiye ortalaması e). Nüfus artış hızı %o 22'dir (Türkiye ortalaması %o 18.3)

BÖLÜMLERİ

1. Adana Bölümü

2. Antalya Bölümü

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ

• Dağları: Bölge genel olarak Toros Dağları ve yüksek platolarla kaplıdır. Batı Toroslar, Bey Dağları, Çiçekbaba ve Barla Dağları, Sultan Dağı, Dedegöl ve Geyik Dağları, Orta Toroslar, Bolkar Dağları, Aladağlar, Tahtalı ve Binboğa Dağları, Nur Dağları. Karadeniz Bölgesinde olduğu gibi dağların uzanış yönü ulaşıma elverişli olmadığı için ulaşım ancak geçitlerden sağlanır. Bu geçitler Çubuk, Gülen ve Gürbulay Geçitlerdir.

• Platoları: Taşeli ve Teke Platoları

• Ovaları: Çukurova, Amik, Antalya, Göller Yöresindeki Çöküntü Ovaları.

• Akarsuları: Bölgedeki akarsular iklim sebebiyle düzensiz akışa sahiptir. Akarsuları kışın kabarır, yazın ise çok azalır. Asi, Seyhan, Ceyhan, Göksu, Manavgat, Aksu ve Dalaman başlıca akarsularıdır. Manavgat ve Aslantaş Baraj Gölleri de bulunmaktadır.

• Gölleri: Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Kovada, Acıgöl, Suğla, Söğüt, Salda, Elmalı ve Avlan başlıca gölleridir.

İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ

Bölgenin Akdeniz yamaçlarında Akdeniz İklimi ve Maki Bitki Topluluğu görülür. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Dağların kuzey yamaçlarında ve göller yöresindeyse iklim karasallaşır. Bitki örtüsü de bozkırdır. Bu alanlarda yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Yer yer ormanlara da rastlanır.

TARIM VE HAYVANCILIK

• Buğday: Bölgenin dağların kuzey yamaçlarındaki karasal iklimin görüldüğü alanlarda görülür.

• Pirinç: Amik Ovasında ve Maraş çevresinde görülür.

• Pamuk: Çukurova ve kıyı ovalarında. Türkiye'de 2. sırada görülür.

• Tütün: Burdur ve Göller Yöresinde yetiştirilir.

• Turunçgiller: Akdeniz İkliminin görüldüğü kıyı kesiminde görülür.

• Muz: Mersin ve Anamur çevresinde yetiştirilir. Türkiye'de 1 sıradadır.

• Zeytin: Kıyı kesiminde yetiştirilir.

• Göller Yöresinde: Ananas, Haşhaş, Gül ve Şekerpancarı yetiştirilir.

• Seracılık: Akdeniz Bölgesi ilk sırada yer alır.

• Sebzecilik: Mersin ve Antalya çevresinde turfanda sebze yetiştirilir.

• Bölgenin hayvancılığı fazla gelişmemiştir. Genelde yaylacılık faaliyetiyle birlikte yapılır. Sığır, Koyun ve Kıl Keçisi yetiştirilir.

YER ALTI ZENGİNLİKLERİ

• Krom: Adana, Denizli ve Muğla'da (Türkiye'de 1.)

• Barit: Antalya, İçel ve Konya'da (Türkiye'de 1.)

• Boksit (Alüminyum): Antalya, Konya, Adana ve Hatay (Türkiye'de 1.)

• Kükürt: Isparta-Keçiborlu

• Demir: Adana ve İçel

• Amyant: Hatay-İskenderun

• Manganez: Adana, Muğla ve Burdur

• Petrol: Adana

ENDÜSTRİ

Adana Bölümünde: Dokuma, Tütün, Gıda, Kimya, Tarım Araçları, Çimento, Madeni Eşya, Tuğla, Ataş-Mersin'de Ataş Petrol Rafinerisi, ve Mersin Limanı bulunmaktadır.

Antalya Bölümünde: Ferro Krom, Yağ, Gülyağı, Çimento, Tuğla, Tarım Araçları, Halıcılık, faaliyeti yapılmaktadır.

TURİZM

Burdur'da İnsuyu Mağarası, Alanya'da Damlataş Mağarası, Tarsus'ta Yedi Uyuyanlar Mağarası, Mersin'de Cennet ve Cehennem Obruğu, Plajları bulunmaktadır.

NÜFUS VE YERLEŞMESİ

Nüfusu 2000 sayımına göre 8.7 milyondur. Nüfus yoğunluğu km2'ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması km2'ye 83 kişi). Kentsel nüfus % 60'tır (Türkiye ortalaması e). Nüfus artış hızı %o 22'dir (Türkiye ortalaması %o 18.3)

Fakat tarım alanlarının ikliminde uygun olması nedeniyle verimli olması nüfusun bu alanlara toplanmasına neden olmuştur. Bunun yanında Toroslar ve Platolarda nüfus çok seyrektir. Bölge nüfusun p'i Adana Bölümüne toplanmıştır.

BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ

• Yüzölçümü bakımından % 15 ile 4. sıradadır.

• Orman bakımından % 21 ile 2. sıradadır. Ama Maki olduğu için ekonomik değeri yoktur

• iklimin etkisi ile orman yangınları çok görülür.

• Ekili-Dikili alanlar bakımından % 18 ile 5. sıradadır.

• Dağların uzanış yönü nedeniyle Boyuna Kıyı Tipi görülür.

• Ekonomisi tarıma dayanır ve Sanayi 2. sırada gelir.

• Sanayi bakımından Türkiye'de 3. sırada gelir.

• Susam, yerfıstığı, turunçgiller, muz, gül ve soya fasulyesi üretiminde Türkiye'de ilk sırada gelir.

• İklimi nedeniyle tropikal bir bitki olan muz sadece bu bölgede yetiştirilir.

• Karstik Yer şekillerine en çok bu bölgede yetiştirilir.

• Kışları en ılık bölgemizdir.

• Üçüncü büyük Kapalı Havzamız olan Göller Yöresi Antalya Bölümünde yer alır.

• Çukurova en büyük delta ovamızdır ve Seyhan ve Ceyhan Nehirleri tarafından oluşturulmuştur.

• İklim sayesinde yılda birden fazla ürün alınabilmektedir.

• Sıcaklık ve buharlaşma nedeniyle en tuzlu denizimiz Akdeniz'dir.

• Kışları en kısa süren bölgemizdir.

• Sebze ve Meyvenin en erken olgunlaştığı bölgemizdir.

• Don olaylarının en az olduğu bölgemizdir.

• Mevsimlik işçi göçünün en fazla olduğu bölgemizdir.

• Göl bakımından en zengin bölgemizdir.

• Platolarında nüfus çok seyrektir.

• Toroslar ulaşımı olumsuz yönde etkiler.

• Yıl içinde gölge uzunluğunun en kısa olduğu

• Güneşlenme süresinin en fazla olduğu bölgedir.

• Derece ortalama sıcaklık ile en sıcak bölgemizdir.

Editör

Akdeniz bölgesi konumu sınırları ve komşuları coğrafi özellikleri dağları iklim ve bitki örtüsü yeryüzü şekilleri tarım ve hayvancılık yer altı zenginlikleri nüfus ve yerleşmesi genel özellikleri Türk ekonomisine katkısı kıyıları ovaları akarsuları gölleri tarihi önemi turizm özellikleri