Solunum Sistemi, ders ve çalışma notu

Solunum Sistemi

Solunum olmadan hayat düşünülemez. Kısaca hava ile birlikte oksijeni vücudumuza alıp , karbondioksit gazını hava ile birlikte dışarı verme işlemine SOLUNUM denir.

 

Solunum organları

1- Burun       2- Yutak          3- Gırtlak          4- Soluk borusu

• Yetişkin bir insan dakikada 15-22 kez solunum yapar.Bir çocuk ise 20- 30 kez solunum yapar.
• Nefes alırken burnumuzdan almalı nefes verirken ağzımızdan vermeliyiz
• Nefes alırken az oksijen nefes verirken çok karbondioksit veririz.

 

SOLUNUM ORGANLARININ GÖREVLERİ

BURUN: Koku alma duyusu organıdır. Soluk havasının alındığı yerdir.Havayı süzer, ısıtır ve nemlendirir. Burun içindeki kıvrımlar ve kıllar havanın temizlenmesini sağlar. Burun boşluğu kıllarla ve mukus sıvısı ile kaplıdır.

 

YUTAK: Ağız ve burunun arka tarafındadır. Soluk borusu ile yemek borusunun başlangıç kısmıdır.Bir trafik polisi gibidir.Besinleri yemek borusuna havayı da nefes borusuna gönderir. Yutağın üst kısmında küçük dil vardır.

 

GIRTLAK : Yutaktan sonra gelir. Soluk borusunun genişlemiş kısmıdır. Kırıkdaktan meydana gelir. Soluk alıp verirken ses telleri titreşip ses oluşturur.

 

SOLUK BORUSU:10 - 12 cm uzunluğundadır.Yutaktan gelen havayı akciğerlere ulaştırır.Soluk barusuna (trake )adıda verilir. Kıkırdaksı bir yapısı vardır. Destek sistemimiz sayesinde hep açıktır. Yapısındaki kılları sayesinde havayı temizler, tozları tutar. Akciğerlere ulaşmadan iki kola ayrılır. Bunlara kollara BRONŞ denir.

 

AKCİĞERLER: Göğüs kafesi içinde sağ ve sol akciğer olmak üzere iki bölümden oluşur. Sağ akciğer üç loplu,sol akciğer iki lopludur.Bir lopunun yerine kalp gelmiştir. Bronşlar akciğerlere girdikten sonra ağaç dalları gibi bronşcuk denilen kollara ayrılır.Her bronşcuk alveol(hava kesesi) denilen kısımlarda sona erer. ** Soluk alırken izlenen yol verirken de tersine doğru gitmektedir. Ancak çıkış ağızdan olmalıdır. Karbondioksitin hızla dışarı atılması içindir. *Soluma yardımcı olan diyafram; gögüs boşluğundaki organları karnımızdaki organlardan ayılan çizgili bir kastır. Ayrıca kaburga kaslarıda rahatça nefes alıp vermemize yardımcı olur *Solunum sistemine, soluk havası ile mikroplar kolayca girerler.Vücudun dirençsiz olması halinde mikrobik hastalıklar ortaya çıkar. Bu hastalıklar şunlardır Grip ve nezle; Burun mukozasının iltihaplanması hastalığıdır. Bronşit; Soluk borusunun ve bronşların iltihaplanması hastalığıdır. Zatürre; Akciğer dokusuna, hava keselerine mikropların yerleşmesi hastalığıdır. Zatülcemp; Akciğer zarının iltihaplanması hastalığıdıR. Verem; Verem mikroplarının akciğer dokusuna yerleşip,oyuklar açtığı hastalıktır. * Ayrıca bir çok bulaşıcı hastalıkta solunum yoluyla geçer.

 

SOLUNUM SİSTEMİMİZİN SAĞLIĞI

* Bulunduğumuz ortamı sık sık havalandırmalıyız,pis yerlerden uzak durulmalı.

* Terliyken soğuk su içilmemelidir.

* Soğuk, tozlu ve kuru havalardan uzak durulmalıdır. Mevsimine göre giyinilmelidir.

* Sigaradan ve dumanından uzak durulmalı, asla sigara içilmemelidir.

* En ufak hastalıkta doktora gidilmeli ,hastalık ihmal edilmemelidir.

* Nezle, grip veya herhangi bir bulaşıcı hastalığı olan kişilerden uzak durulmalı.

* Mümkün olduğu kadar burundan nefes alınmalıdır.

* Yere tükürmemeli, burnumuzu mendille silmeli çöpe atmalıyız.

* Ayrıca dengeli ve sağlıklı beslenilmeli. Küçük yaşlardan itibaren gerekli aşılar yaptırılmalıdır.

- Bazen bir şey yerken veya içerken kazara nefes borunuza küçük bir parça kaçar.Hemen müthiş bir öksürme olur. Böylece nefes borusuna kaçan parça bazen saatte 960 km kadar varan bir hızla dışarıya atılır. En hızlı arabalar saatte 250-260 km hızla gider.

Ali Akdemir

dersimiz.com

Solunum Sistemi fen ve teknoloj ders notu konu özeti 4.sınıf bronş nedir solunum sistemi organları solunum organlarının görevleri solunm sistemi hastalıkları nelerdir solunum sisteminin sağlığını korumak için neler yapmalıyız