Türkiyedeki Başlıca Madenler Ve Çıkarıldığı Yerler, ders ve çalışma notu

Türkiyedeki Başlıca Madenler Ve Çıkarıldığı Yerler

Türkiyedeki başlıca madenler ve çıkarıldığı yerler.

1.DEMİR:

Modern sanayinin ana metali demirdir. Kullanım alanı oldukça geniştir.

Çıkarıldığı yerler: Divriği –Gürün (Sivas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya), Çam dağı (Sakarya) , Edremit-Havran-Eymir-Ayvalık-Ayazmant (Balıkesir), Torbalı(İzmir), Simav- (Kütahya), Kırıkhan-Payas(Hatay), Bingöl, Kahramanmaraş, Düzce, Kayseri. Doğu Anadolu Bölgesi demir madeni bakımından Türkiye’de ilk sıra gelmektedir.

İşlendiği yer : Karabük, Ereğli, İskenderun demir çelik fabrikaları.

 

2. KROM:

Çok sert , çok iyi cilalanabilen ve paslanmayan bir maden olduğu için , madeni eşya yapımında büyük önem taşır. Dışarıya en çok satılan madendir. Kaplamacılıkta ve çelik yapımında kullanılır.

Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ) , Fethiye – Milas – Marmaris – Dalaman Köyceğiz(Muğla) , Acıpayam (Denizli) , Orhaneli (Bursa) , Kayseri , Eskişehir Kütahya , Kahramanmaraş , Aladağ(Adana)

İşlendiği yerler :Antalya ve Elazığ’daki ferrokrom tesisleri

 

3.BAKIR:

Bakır madeni yatakları genellikle çinko ve kurşun yataklarıyla birlikte bulunur. Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır. Bakır mutfak eşya yapımına kullanılır.

Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin), Küre(Kastamonu), Ergani –Maden (Elazığ), Çayeli (Rize),

İşlendiği yerler: Maden Ergani bakır işletmeleri, Murgul bakır işletmeleri, Samsun Karadeniz bakır işletmeleri.

 

4. BOR MİNERALLERİ

Sanayide sayısız denilebilecek kadar çok çeşitli işlerde kullanılmaktadır. Bor minerallerinden elde edilen boraks ve asit borik özellikle nükleer alanda jet ve roket yakıtı , sabun deterjan lehim, fotoğrafçılık tekstil boyaları , cam, elyaf ve kağıt sanayiinde kullanılmaktadır. Dünya rezervinin %80’ni Türkiye’dedir . Üretim bakımından dünyada üçüncü, rezerv bakımından birinci sıradadır Bor minerallerinin üretimi dış isteğe bağlıdır.

Çıkarıldığı yerler: Bigadiç-Susurluk-Sultançayırı (Balıkesir) , Mustafakemalpaşa (Bursa) Emet( Kütahya), Seyitgazi (Eskişehir).

 

5.BOKSİT:

Alüminyumun hammaddesidir.Çok hafif olduğu için uçak , otomobil ve ev eşyası yapımında kullanılır.

Çıkarıldığı yerler: Seydişehir ( Konya), Akseki (Antalya), Saimbeyli (Adana), Milas(Muğla

 

6.MANGENEZ:

Demirin içindeki kükürdün giderilmesi ve demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılmaktadır.

Çıkarıldığı yerler: Ereğli(Zonguldak), Borçka (Artvin), Tavas (Denizli).

 

7.VOLFRAM :

Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında , elektrik ve elektronik sanayilerinde kullanılan çok değerli bir madendir. uzay ve savaş endüstrisinde kullanılır.

Çıkarıldığı yerler:Uludağ (Bursa), Malatya, Elazığ

 

8.KÜKÜRT:

Yapay gübre, tarım ilacı, oto lastiği, kağıt ve patlayıcı madde yapımında kullanılır.Kükürdün bağcılıkta önemli bir yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.

Çıkarıldığı yerler:Keçiborlu (Isparta), Sarayköy (Denizli), Simav (Kütahya).

İşlendiği yerler: Keçiborlu kükürt işlemeleri.

 

9.CİVA:

Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. Tıpta, termometre, fotoğrafçılıkta ve metalürji endüstrisinde kullanılır.

Çıkarıldığı yerler: Ödemiş-Karaburun (İzmir), Sarayönü(Konya), Niğde, Banaz (Uşak), Gönen (Balıkesir).

 

10. FOSFAT:

Yapay gübre yapımında kullanılır.

Çıkarıldığı yerler:Mazıdağı (Mardin), Kilis.

İşlendiği yerler:Mazıdağı fosfat işletmeleri

 

11.ZIMPARA TAŞI :

Hassas optik araçların merceklerinin parlatılmasında, zımpara kağıdı ve özel çimento yapımında kullanılmaktadır.taşları ve madenleri cilalamak için de toz halindeki zımpara taşından yararlanılır.

Çıkarıldığı yerler:İzmir , Muğla, Aydın, Denizli, Manisa, Antalya:

 

12.KURŞUN VE ÇİNKO:

Yatakları genellikle bir arada bulunmaktadır.

Çıkarıldığı yerler:Çayeli (Rize), Tirebolu (Artvin), Balıkesir, İzmir, Emet (Kütahya), Kayseri, Keban (Elazığ).

 

13.ANTİMON:

Kurşunla karıştırılarak cephane ve batarya yapımında kullanılır.

Çıkarıldığı yerler:Gediz –Simav (Kütahya), Balıkesir, Ankara, Bilecik, Tokat, İzmir, Niğde .

 

14.URANYUM:

Çıkarıldığı yerler:Aydın, Şebinkarahisar (Giresun).

 

15.MERMER:

Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır.

Çıkarıldığı yerler:Afyon, Marmara adası , Bilecik, Bursa, Gemlik, Bandırma , Elazığ .

 

16.TUZ:

Ülkemizin zengin olduğu madenlerden bir tanesi de her alanda sıkça kullanılan Tuz. Ülkemizde Tuz üretimi geçmiş yıllara oranla ortalama 3 katı fazla durumdadır.

Çıkarıldığı Yer: Tuz Gölü ile İzmir Çamaltı tuzlasından sağlanır. Kaya tuzu yatakları, Çankırı, Kars, Iğdır ve Nevşehir çevresinde bulunmaktadır.

 

17.LÜLETAŞI:

Ülkemizde süs eşyalarında kullanılan bir başka maden ya da taşlardan bir tanesi de Lületaşıdır. Süs eşyalarının üzerinde ya da ürünün içerisinde yer almaktadır.

Çıkarıldığı Yer: Eskişehir ve Çevresi.

 

18.OLTUTAŞI:

Çoğunlukla yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır.

Çıkarıldığı yerler:Afyon, Marmara adası , Bilecik, Bursa, Gemlik, Bandırma , Elazığ .

 

19.TAŞ KÖMÜRÜ:

Kömürün 3 farklı türü yer almaktadır. Ülkemizde ise en büyük kömür madeni türü taş kömürüdür. Kömür elektrik üretiminde, demir-çelik ve çimento imalatında, endüstriyel proseslerde buhar üretmek ve ısınma amacı ile kullanılır.

Çıkarıldığı Yer: Zongultak, Elbistan, Afyon, Eskişehir, Soma, Trakya

 

20.LİNYİT:

Taş kömürüne göre ısı enerjisi daha düşük olan linyit ülkemizde yaygın olarak çıkarılan bir kömür çeşididir. Evlerde ısınma amacıyla ve termik santrallerde elektrik üretiminde kullanılır.

Çıkarıldığı Yer: Soma (Manisa), Tunçbilek (Kütahya) vb. çıkarılmaktadır.

Editör

Türkiyedeki Başlıca Madenler Çıkarıldığı Yerler Türkiyedeki madenler nelerdir madenlerimiz hangi illerdedir ders notları sosyal bilgiler linyit