Ülkemizde Kitle İletişim Araçlarının Kronolojisi, ders ve çalışma notu

Ülkemizde Kitle İletişim Araçlarının Kronolojisi

ÜLKEMİZDE KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARININ KRONOLOJİSİ:

A).OSMANLI DEVLETİ ZAMANINDA;
1727                İlk resmi matbaa kuruldu
1831                Takvim-i Vekayi adlı ilk resmi gazete çıkarıldı
1840                İlk sivil gazete Ceride-i Havadis çıkarıldı
1855                Telgraf kullanılmaya başlandı
1860                Tercüman-ı Ahval gazetesi çıkarıldı

RESMÎ MATBAANIN KURULUŞU
Osmanlı Devletinde resmî matbaanın kuruluşunun tarihi 1727’dir. Sait Efendi ve İbrahim müteferrika tarafından Lale devrinde kurulan matbaada ilk olarak 1729’da Vankulu Lügatı basılmıştır. 

TAKVİM-İ VEKAİ
 1 Kasım 1831,ilk Türkçe gazete Takvim-i Vekai'nin yayına başladığı gün. Ancak Takvim-i Vekai arada tek tük haber verse de esas olarak bugünkü Resmi Gazete'ydi.

CERİDE-İ HAVADİS
Ardından Ceride-i Havadis (1 Ağustos 1840) geldi. Onun da yayıncısı İngiliz Herald gazetesinin İstanbul muhabiri William Churchill adında bir yabancıydı ve hazine'den aldığı ödenekle “yarı-resmi” gazete olarak yayımladı Ceride'yi. Bu arada azınlıklar peş peşe kendi gazetelerini çıkarmaya başladılar.
1860'ta piyasada Türkçe olmayan on üç gazete vardı.

İLK TELGRAF
İlk telgraf, 1832 yılında Samuel Morse tarafından yapılmış, ilk telgraf haberleşmesi de, 1837 yılında gerçekleşmiştir. Telgraf, 1844 yılından sonra da bir haberleşme vasıtası olarak kullanılmağa başlanmıştır.
Telgrafın esası, bir elektro mıknatıstır. Bu elektro mıknatıs, bir bataryaya bağlanarak, bir devre meydana getirilir. Devre, bir anahtarla kapanınca elektro mıknatıs harekete geçer ve küçük bir madensel parçayı oynatır.
Osmanlı'da ilk telgraf görüşmesi 1855’de Sultan Abdülmecit döneminde yapıldı. İstanbul-Edirne, İstanbul-Şumnu hattının tamamlanmasıyla ilk telgraf Şumnu'dan İstanbul'a gönderildi. Kırım Savaşı'ndan bilgi veren telgrafta, Müttefik askerleri Sivastopol'a girmişlerdi. yazılıydı. Türk birlikleri de müttefikler arasındaydı.

TERCÜMAN-I AHVAL
Bugün bildiğimiz manada ilk gazeteyi Agâh Efendi çıkardı. Agâh Efendi'nin gazete çıkarma fikrine Paris'te bulunduğu günlerde karar vermişti.1860'ta memuriyetten ayrılıp Şinasi'yle birlikte Tercüman-ı Ahval'i yayımlamaya başladı. (21 Ekim 1860) Önceleri haftada iki gün yayımlanıyordu, sonra günaşırı çıkmaya başladı. Altı ay Şinasi ve Agâh Efendi birlikte omuzladılar yükü. Şinasi daha sonra ayrılarak Tasvir-i Efkâr'ı yayımladı

 

B).KURTULUŞ SAVAŞI VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİNDE;
* 14 Eylül 1919 İrade-i Milliye gazetesi çıkarıldı
* 10 Ocak 1920 Anadolu Ajansı kuruldu (A.A)
* 7 Ekim 1920 Ceride-i Resmiye (Resmi Gazete) çıkarıldı
* 1925  Telsiz Telgraf hakkında kanun çıkarıldı
* 1927  Telsiz Telgraf vericileri hizmete girdi
* 6 Mayıs 1927 İstanbul Radyosu yayına başladı
* Kasım 1927 Ankara Radyosu yayına başladı
* 1 Mayıs 1964 TRT kuruldu
* 13 Nisan 1994 Radyo Televizyon üst kurulu (RTÜK) kuruldu

Atatürk’ün İletişime Verdiği Önem
- 4 Eylül 1919 İrade-i Milliye gazetesi kuruldu.
- 10 Ocak 1920 Hâkimiyet-, Milliye gazetesi kuruldu (Ankara’da)
- 6 Nisan 1920 Anadolu Ajansı kuruldu.
- 7 Ekim 1920 Ceride-i Resmiye (Resmi Gazete) yayına başladı.
- 1925 Telsiz Telgraf Hakkında Kanun
- 1927 Telsiz Telgraf vericileri hizmete girdi.
- 6 Mayıs 1927 İstanbul Radyosu yayına başladı.
- Kasım 1927 Ankara Radyosu yayına başladı.
 **1990’lı yıllarda özel radyo-televizyonlar ve ajanslar kuruluncaya kadar dünyadaki ve ülkemizdeki gelişmeler konusunda halkımızı bilgilendiren en önemli ve güvenilir kaynak Anadolu Ajansı’dır.

NOT:

İrade-i Milliye Gazetesinin çıkarılması   (Eylül 1919) : Sivas Kongresinde alınan bir kararla çıkarılmasına karar verilen gazetedir. Milli mücadelenin gidişatı hakkında halkı bilinçlendirmeyi amaçlayan bu gazete, milli mücadelenin yayın organı olmuştur.

Hakimiyet-i Milliye Gazetesinin çıkarılması   (Ocak 1920) : Atatürk’ün kurduğu gazetenin üçüncüsüdür.Milli mücadelenin sözcülüğünü yapmıştır.Her sayısında Atatürk’ün bir genelgesi veya beyannamesine yer vermiştir.

Ceride-i Resmiye gazetesinin yayın hayatına başlaması(Ekim 1920) : Ankara’da kurulan T.B.M.M. Hükümetinin resmi gazetesi olarak 07.10.1920 tarihinde yayınlanmaya başlanan Ceride-i Resmiye, Takvim-i Vakayi’nin devamı olarak kabul edilmektedir

dersimiz.com

Ülkemizde Kitle İletişim Araçları Kronolojisi Osmanlı ilk telgraf sosyal bilgiler ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım eğitim öğretim kaynakları