İnternette güvenli alışveriş için kurallar
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Türkiye'nin 2011'de 23 milyar lira olan e-ticaret hacminin bu yılın ilk yarısında 25 milyar lirayı geçtiğini belirledi. 2023'te ticaretin yüzde 90'ının sanal ortamda yapılacağı tahmin ediliyor. Verileri dikkate alan BTK, internet üzerinden alışveriş yapan vatandaşları dolandırıcılara karşı uyarmak amacıyla bir el kitabı hazırladı. Kitapta dikkat edilmesi gereken unsurlar 11 madde ile anlatılıyor. Kurallar listesinin başında alışveriş yapılacak site hakkında mutlaka bir ön araştırma yapılması yer alıyor. İkinci kural ise ücretin sanal kredi kartı ile ödenmesi. Diğer uyarılardan bazıları şöyle: "Sitenin ödeme bölümüne geldiğinizde adres çubuğunda "https://" yazmalıdır. Ortak bilgisayarlardan kesinlikle alışveriş yapmayın. Küçük harflerle yazılmış bölümleri mutlaka okuyun."
Dikkat Edilmesi Gereken 11 Altın Kural
1- Site hakkında ön araştırma yapın
Alışveriş yaptığınız site ya da mağaza hakkında bilgi sahibi olun. Bu konuda araştırma yapın. Mümkünse çevrenizdekilerin deneyimlerinden yararlanın.
2- Https yazıyor mu?
Alışveriş yaptığınız sitenin ödeme bölümüne geldiğinizde adres çubuğunda https:// yazıp yazmadığına mutlaka dikkat edin. Eğer sadece http:// yazıyorsa o sayfada ödeme yapmak risklidir.
3- Adres doğru mu?
Internet tarayıcınızın adres çubuğunda yazan site adına dikkat edin. Eğer site adında bir tuhaflık varsa gerçeğinin birebir aynısı olan bir siteye yönlendirilmiş olabilirsiniz. (Özellikle bu yöntem bankacılık dolandırıcılıklarında gündeme geliyor. Bir bankanın, gerçeğiyle birebir aynı olan sahte sitesi oluşturularak müşterilerin banka şubesine erişmek için kullandığı kişisel bilgiler elde ediliyor. Bilgileri bu şekilde çalınan müşterilerin hesapları boşaltılıyor). Mümkünse internette alışveriş yaptığınız sitelerin doğru adreslerini sık kullanılanlarınıza ekleyin.
4- Sanal kredi kartı kullanın
Alışveriş yapacağınız site kişisel bilgilerinizi ve kredi kartı bilgilerinizi koruyup korumadığını, başkaları ile paylaşıp paylaşmadığını inceleyin. Mümkünse cebinizdeki kredi kartını değil, bu kredi kartına bağlı fakat limitini sizin belirlediğiniz "Sanal Kredi Kartı" kullanın. Sanal kredi kartınız yoksa bankanızdan oluşturması için talep edin. Cebinizdeki kredi kartını kullanıyorsanız alışveriş aşamasında SMS ile doğrulama kodu gönderip göndermediğini, Internette de olsa normal alışverişteki gibi şifre sorup sormadığına dikkat edin.
5-Güvenlik sertifikası çok önemli
Alışver yapacağınız internet sitesi (SSL) sertifikasına sahip olup olmadığına dikkat edin. SSL sertifikasına sahip bir sitede siz ve bağlandığınız site arasında iletilen bilgiler şifrelenir. Sitenin güvenilir olup olmadığının bir göstergesi olan bu sertifikaların logolarına tıklattığınızda SSL SSL sertifika bilgilerine, son kullanma tarihine ulaşılabilir, sertifikanın geçerli olup olmadığı anlaşılabilir.
6- Bilgisayar güvenliği
Ortak bilgisayarlardan kesinlikle alışveriş yapmayın, bu bilgisayarlara kesinlikle kredi kartı numaranızı ve diğer kişisel bilgilerinizi yazmayın. Her zaman internet tarayıcınızın son sürümünü kullanın ve tarayınızla ilgili son güncellemeleri mutlaka yapın.
7- Şifre seçimi
Alışveriş yapacağınız siteye üye iseniz şifrenizin başkaları tarafından tahmin edilmesi zor bir şifre olmasına özellikle dikkat edin. Klavyenizde arda arda gelen sayılar (123456 gibi) ve harflerden (asdf, abcd, qwe) oluşan şifreleri kesinlikle kullanmayın. Bu tür şifreler, bu ortamı dolandırıcılık amaçlı kullananların çok kolayca tahmin edebileceği şifrelerdir. Şifrenizin sayı+harf+karakter kombinasyonundan oluşan sizin tahmin etmeniz kolay olacak en az 8 karakterli bir şifre olması tavsiye edilir (örneğin: 9u5Yqn=t)
8- Ürün fiyatı
Satın alacağınızın ürün ile ilgili mutlaka fiyat araştırması yapın. Ürünün yaklaşık fiyatı ile ilgili önceden bilgiler edinin. Eğer ürüne ait bir açıklama ya da fiyatla ilgili bir iddia size inanılması güç geliyorsa ve siz bunu gerçekci bulmuyorsanız, şüphelerinizi ciddiye alın. örneğin 100 TL'lik bir ürün 20 TL'ye gibi iddialı bir fiyata satılıyorsa şüpheci davranmak lazım.
9- Küçük yazılara dikkat edin
Alışveriş yaptığınız sitenin satış sözleşmesini okuyun, özel koşullar olup olmadığına dikkat edin. Bazı kısıtlamalar ya da (örneğin: kullanılmış ürün satışı gibi ya da kampanya boyunca iade kabul edilmeyeceği gibi veya fiyata KDV'nin dahil olmadığı gibi) açıklamalar çok küçük harflerle yazılmış olabilir. Bu konuda uyanık olun. Detaylar küçük yazılı ayrıntılarda gizlidir mantığıyla hareket edin.
10- Ürün teslimatı
Teslimat, iade ve koşulları hakkında bilgi sahibi olun. Ürün iadesi ile ilgili konularda Sanayi Bakanlığı kaynaklarına başvurabilirsiniz.
11-Alışveriş kaydını tutun
Alışverinizi bitirmeden önce son kayıtların yazıcı çıktısını alınız. Bu bir belge olarak elinizde bulunsun. İleride anlaşmazlık yaşadığınızda bu belegelere ihtiyaç duyabilirsiniz.
Zaman
güncel haberler zaman güvenli alışveriş netten alışveriş internetten alışveriş online satış
tarihli haber
Dersimiz.com Haber
