TANIM
Doğalgaz tesisatının bina girişinden kullanıldığı en son cihaza (fırın, ocak, şofben, kalorifer kazanı vb.) kadar, projesine uygun olarak tüm kısımlarını mühendis veya teknikerin denetiminde monte eden ve sistemi kurup, testini yaparak ilgili gaz şirketinin kontrol elemanlarının nezaretinde tesisatı işletmeye açan kişidir.
GÖREVLER
▪ Binada kurulacak olan doğalgaz sisteminin plan ve şemasını okur,
▪ Kolon tesisatı için binada uygun yeri seçer,
▪ Bina girişinden tüketim cihazlarına kadar boruları keser, büker, bakır boruları lehimle, çelik boruları kaynakla veya ekleme parçaları ile birbirine ekler ve gereken boylarda hazırlar,
▪ Plan ve şemaya göre boruların geçeceği delikleri hazırlar,
▪ Boruları yerleştirir,
▪ Doğalgaz tüketim cihazının binanın neresine yerleştirileceğine karar verir,
▪ Doğalgaz sayacının yerini tespit eder,
▪ Sistemi çalıştırır, gaz tesisatlarına ve bacalara kontrol testleri yapar,
▪ Gaz kaçaklarına karşı önlemler alır,
▪ Arıza olduğunda onarır.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
Makineler:
▪ Kaynak makinesi,
▪ Matkap tezgahı,
▪ Sütunlu zımpara taşı tezgahı,
▪ Hidrolik demir testere tezgahı,
▪ Demir daire testere tezgahı,
▪ Bakır boru işleme ekipmanları,
▪ Lehim ekipmanı,
▪ El breyzi,
▪ Sac bükme,
▪ Kenet makinesi,
▪ Rulo makinesi vb.
Malzemeler:
▪ Çelik, demir, bakır borular,
▪ Bağlantı parçaları,
▪ Hortumlar,
▪ Sızdırmazlık malzemeleri (macunlar, ketenler, özel dolgu malzemeleri),
▪ Gaz dedaktörü,
▪ Regülatörler,
▪ Sayaç,
GÖREVLER
El Aletleri:
▪ Ayaklı ve tezgah boru mengenesi, tesviyeci mengenesi,
▪ Eğeler, keskiler, gönyeler,
▪ Somun anahtarı, tornavida,
▪ Tenekeci makası,
▪ Kol testere, metre,
▪ Çelik cetvel,
▪ Su terazisi,
▪ Tebeşir,
▪ Kurşun kalem, not defteri vb.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Doğalgaz tesisatçısı olmak isteyenlerin;
▪ Normal düzeyde genel yeteneğe,
▪ Ellerini ustalıkla kullanabilme yeteneğine sahip,
▪ Dikkatli, sorumluluk sahibi,
▪ Bedence güçlü ve sağlıklı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Doğalgaz tesisatçıları, binalar, kazan daireleri gibi kapalı yerlerde, bazen açık havada, ayakta çalışırlar. Doğalgazın patlayıcı ve zehirleyici özelliği nedeniyle tedbirli olunması gereken ortamlarda çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde "Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme" alanı "Isıtma ve Doğalgaz İç Tesisatı" dalında verilmektedir.
Ayrıca, meslek liselerinin "Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme" alanı "Yapı Tesisat Sistemleri " dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir. (Bakınız: "Doğalgaz Tesisat Teknisyeni" Meslek Bilgi Dosyası)
Belediyeler bünyesinde de zaman zaman doğalgaz tesisatçılığı konusunda kurslar düzenlenmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪ En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪ Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Çalışma alanı gelişen bir meslektir. Doğalgaz projesinin büyük şehirlerde tüm semtlere ve diğer illere yaygınlaştırılması mesleğin çalışma alanını genişletmektedir. Toplu ısınmada bireysel ısınmaya geçiş, kat kaloriferlerinin yaygınlaştırılması bu alanda eleman ihtiyacını daha da artıracaktır.
Meslek elemanları, doğalgaz tesisatı döşeyen işyerlerinde çalışabilecekleri gibi kendi işyerini açma imkanları da vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Doğalgaz tesisatçıları, işe ilk başladıklarında kamu sektörüne ait kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde asgari ücretin 2 katı, özel sektör kurum ve kuruluşlarda ise asgari ücretin 3-4 katı civarında aylık ücret alabilmektedirler. Tecrübeleri, işteki pozisyonları ve işletmelerin yapısına göre bu ücrette artış olabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKI EĞITIMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Sıhhi Tesisatçı
▪ Klima Teknisyeni
▪ Isıtma Teknisyeni
▪ Soğutma Teknisyeni
▪ Buhar Teknisyen
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ 3308/ Sayılı Kanun
▪ Meslek elemanları,
▪ Çıraklık ve Yaygın Eğitim Merkezi Doğalgaz ve Sıhhi tesisatçılık eğitim programı
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
doğal gaz tesisatçısı meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları