TANIM
Dökümü istenen modelleri döküm kalıp kumu içine kalıplayan, metal ve alaşımları ergiterek hazırlanmış kum kalıplara veya metal kalıplar içerisine dökerek istenen şekli veren, döküm sonucu elde edilen parçalar üzerinde oluşan fazla kısımları çeşitli yöntemlerle temizleyerek düzelten kişidir.
GÖREVLER
Dökümcülük, karmaşık ve ustalık gerektiren bir meslektir. Diğer endüstri dallarında olduğu gibi, istenen parçaların temiz, sağlam, gerekli özelliklerde ve ucuz elde edilmeleri temel amaçtır. Bunun için teknolojik gelişmelerle yeni yöntemler geliştirilmiş ve
▪ Kum kalıpları hazırlar ve döküme hazır hale getirir,
▪ Metal ve alaşımları teknolojik bilgilere göre ergitir, makineleşmeye gidilmiştir. Meslek elemanları çalıştıkları işyerlerine göre uzmanlaşsalar da genel olarak aşağıda belirtilen görevleri yerine getirirler.
▪ Ergitilmiş metali veya alaşımı daha önce hazırlanmış kalıplara döker,
▪ Dökümü yapılan parçada, fazla kısımları temizler ve işlemeye hazır hale getirir.
▪ Kalıp kumu ile ilgili deneyleri yapar,
▪ Dökülen parçaların malzeme muayenelerini yapar,
KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Çeşitli makine parçaları modelleri,
▪ Kurutma fırını,Ergitme ocakları,
▪ Ocak tamir ve bakım araç-gereçleri
▪ Kalıpçı el ve meydan takımları,
▪ Kum eleme makinesi,
▪ Kum hazırlama ve tavlama makineleri,
▪ Kalıplama makineleri,Maça yapma makineleri,
▪ Kalıp bozma makineleri,
▪ Körük, hava kompresörü,
▪ İş temizleme makineleri,Metal analiz cihazları,
▪ Kum deneyleri laboratuar araç-gereçleri,Tahribatlı muayene cihazları,
▪ Tahribatsız muayene cihazları,Ağırlık ölçme aletleri,
▪ Metal ve alaşımlar,Sıcaklık ölçüm cihazları,Su üfleyicisi,
▪ Kaldırma ve taşıma donanımı,
▪ Taşıma potası,Ergitme potası, Maça kumu ve bağlayıcıları-sertleştiricileri
▪ Kalıp kumu,Kalıplama dereceleri,Basınçlı döküm makineleri,
▪ Savurma döküm makineleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Döküm teknisyeni olmak isteyenlerin;
▪ Dikkatli, temiz ve titiz çalışma alışkanlığına sahip,
▪ El ve gözü eşgüdümle kullanabilen,
▪ Ekip çalışmasına yatkın,
▪ Bedence sağlam ve güçlü, uzun süre ayakta çalışabilen
kimseler olmaları gerekir.
Ruhsal ve bedensel açıdan % 50'yi aşan özrü olanlar ile kronik bronşit, akciğer tüberkülozu ve kalp rahatsızlıkları olanlar bu meslekte çalışamazlar.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Döküm teknisyeni, fabrika ve dökümhaneler gibi sıcak, ergimiş metal kokulu, gürültülü, kuru havalı ortamlarda çalışırlar. Ergimiş metal ile çalışıldığından koruyucu önlemler ve iş güvenliği kurallarına önem verilmelidir. Döküm yapılacak parçaları çizenlerle, modelcilerle ve parçayı işleyenlerle iletişim halinde çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının Metalurji Teknolojisi alanı Döküm dalında verilmektedir.
Ayrıca, yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinde de " Metalurji Teknolojisi" alanı "Döküm" dalında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
▪ Ortaokulu tamamlamış olmak,
▪ Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
▪ Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
▪ Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler.
▪ Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir.
▪ 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır.
▪ Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir.
Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
▪ Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir.
▪ Ayrıca; 3308 sayılı kanunda belirtilen hükümler doğrultusunda, ustalık belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyan mesleklerinde bağımsız işyeri açma belgesi de verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Döküm teknisyenleri fabrikalarda, dökümhanelerde ve büyük endüstri işletmelerinde çalışabilirler. İş bulma olanakları sanayileşme ile doğru orantılıdır. Oldukça karmaşık, yorucu ve ustalık isteyen bir iş olan dökümcülük alanında nitelikli elemanlara her zaman ihtiyaç vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Meslek elemanları işe ilk başladıklarında asgari ücret düzeyinde gelir elde etmektedirler. Kişilerin başarı durumlarına göre zamanla bu ücret iki veya üç kat artmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKI EĞITIMDE İLERLEME
Meslek liselerinin Metalurji Teknolojisi alanı Döküm dalından mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYS Kılavuzunda belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar mesleki eğitim merkezlerinde düzenlenen İş Pedagojisi kursuna katılıp başarılı olmaları durumunda Usta Öğreticilik belgesine sahip olurlar.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Kendi işyerlerini kuranlar, girişimci olarak da ilerleme kaydedebilirler.
BENZER MESLEKLER
▪ İzabeci,
▪ Kalıpçı.
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
MESLEK ELEMANLARI;
▪ Maçacı
▪ Metal dökümcü,
▪ Ocakçı, izabeci,
▪ Kalıp bozma işçisi,
▪ Kum kalıpçı olarak uzmanlaşabilirler.
KAYNAKÇA
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Meslek elemanları
▪ Meslek lisesi öğretmenleri,
▪ 1999-2000 Öğretim Yılında Endüstriyel Teknik Öğretim Okul ve Kurumları (MEB Yayını)
▪ www.megep.meb.gov.tr adresli web sayfası
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C.Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
döküm teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları