TANIM
Bina içinde ve dışında, yüksek gerilim tesisatı hariç elektrik tesisatının yapılması, bakımı ve arızalarının giderilmesi işini yapan kişidir.
GÖREVLER
Elektrik tesisatçılarının yetki ve sorumlulukları "Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Yönetmeliği"nde belirtilmiştir. Buna göre;
▪ Bağlantı gücü 16 KW 'a kadar olan binaların elektrik içi tesislerinin plan, proje, resim ve hesaplarını hazırlar,
▪ Bağlantı gücü 75 KW' 400 volta kadar olan tesislerin elektrik iç tesisatını yapar,
▪ Bağlantı gücü 500 KW, 400 volta kadar olan tesisleri işletir,ve bakımını yapar,
▪ Kendileri tarafından yapılan tesislerin; bakım, muayene bağlantı ve kabulü için gerekli işlemleri tamamlar.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Avometre (ampermetre, voltmetre, ohmetre) wattmetre, sayaç,
▪ El matkabı, havya, pense, tornavida, kargaburun, kontrol kalemi, çekiç, keski, yan keski vb.,
▪ PVC (plastik) boru ve spiral (bükülgen), boru, klavuz, yalıtım malzemeleri, duylar, anahtar ve priz çeşitleri, (sıvaüstü, ankestra, antgron) enerji dağıtım tabloları, sigorta ve şalter çeşitleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Elektrik tesisatçısı olmak isteyenlerin,
▪ Ortalamanın üzerinde genel yeteneğe sahip,
▪ Elleri ve gözleri sağlam (renkleri ayırdedebilen),
▪ Dikkatli, tedbirli,
▪ Yönergeyi izleyebilen,
▪ Tırmanma ve uzanma gibi bedensel çalışmaları yapabilecek kadar güçlü ve dayanıklı,
▪ Sorumluluk duygusu gelişmiş
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bina içinde ve dışında görev yaparlar. Çalışma ortamı tesisatın kurulduğu yere göre değişir ama genelde kapalı ortamlarda görev yaparlar. Elektrik tesisatının yapımı ve arızalarının giderilmesinde değişik hava koşullarında, yüksek yerlere tırmanarak zor şartlarda çalışmaları gerekebilir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde "Elektrik-Elektronik Teknolojisi" alanı "Elektrik Tesisat ve Pano Montörlüğü" dalında kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪ En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪ Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Elektrik tesisatçılarının iş bulma olanakları oldukça geniştir. Genelde özel sektöre ait işletmelerde çalışma olanakları bulunmaktadır. Kanunlarda belirlenen şartları yerine getirmeleri durumunda, kendi işyerlerini açabilmektedirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Elektrik tesisatçısı olarak ilk işe başlanıldığında asgari ücret üzerinden bir gelir elde edilmektedir. Bu kazançta, tecrübe arttıkça ve işteki pozisyonu, çalışılan yerin yapısı ve büyüklüğüne göre 2-2,5 kat artış olabilmektedir.
Kendi işini kurduğunda asgari ücretin 4-5 katı gelir elde edebilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKI EĞITIMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Bakım elektrikçisi
▪ Elektrik teknisyeni
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
SORUMLULUK
Elektrik tesisatçısı yaptığı; İç Tesisat Yönetmeliğine, Projelerine, Türk Standartlarına, Şartnamelere ve İş Güvenliği Tüzüğüne uygun olarak yapmakla sorumludur.
İŞ GÜVENLİĞİ
Dikkatsizlik ve ihmal sonucu doğabilecek elektrik kaçakları nedeniyle, elektrik çarpmaları, yanık ve yaralanmalar olabilir.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Çıraklık Eğitimi program kitapçığı,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
elektrik tesisatçısı elektrik tesisatçısı ve pano monitorü meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları