FİLM YAPIM TEKNİKERİ
Film yapımında kameraman, montajcı, ışıkçı, ses, görüntü yönetmeni ve film yapımcısına asistanlık edebilme yeterliliğine sahip kişidir.
GÖREVLER
▪ Film veya manyetik kayıt yapan cihazlarla görüntü-ses kaydı ve çekimi yapar,
▪ Yönetmenin kontrolünde, yönetmen yardımcısı ve diğer çekim ekibi arasında koordinasyonu sağlar,
▪ Yapılan çekimlerin ses kaydını yapar,
▪ Stüdyo ses ve ışık mühendislerinin kontrolünde çekimle ilgili ses ve ışık sistemini düzenler,
▪ Kullanılan malzemeyi çekime hazırlar,
▪ Çekim öncesi ve sonrası kullanılan malzemenin koruyucu bakımını yapar,
▪ Çekim sırasında ses kaydını kontrol eder,
▪ Çekim sırasında gerekli ışık düzenlemelerini yapar.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Bilgisayar,
▪ Kamera ve kamera aparatları,
▪ Projeksiyon alet ve makineleri,
▪ Sahne ve dekor malzemeleri,
▪ Film , bantlar,
▪ Her türlü elektrik ve elektronik malzemeler vb ( tripot, dolly, spider (örümcek), a/b roll edit ünitesi (betacam, svhs), monitör, video, reji masası, ses mikseri, cd deck, kaset deck md, vcd player, mikrofon (kablolu, telsiz, yaka mikrofonları), mikrofon mikseri, bilgisayar animasyon ve kurgu programları, fotoğraf makinesi, audio (ses), video (görüntü) kabloları, çeşitli adaptörler (jack, BNC, XLR vb.), amplifikatör, hoparlör, ışık seti.)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Film yapım teknikeri olmak isteyenlerin;
▪ Yönergeleri anlayıp uygulayabilen,
▪ İnsanlarla iyi iletişim kurabilme ve insanları ikna edebilme yeteneğine sahip,
▪ Gözü ve elini eşgüdümlü kullanabilen,
▪ Girişken,
▪ Titiz, düzenli ve disiplinli,
▪ Görsel sanatlara ilgili,
▪ Sanat ve estetik yönü gelişmiş,
▪ Ekip çalışmasına yatkın ve uyumlu,
▪ Yaratıcı, hayal gücü zengin,
▪ Dikkatini yoğunlaştırabilen ve ayrıntıları görebilen,
▪ Renk ve şekil algısı yüksek,
▪ Teknik işlere yatkın kimseler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları çalışmalarını, işin niteliğine göre hem kapalı mekanlarda (stüdyolarda ve çok değişken iç mekanlarda çalışmaları söz konusu olabilmektedir) hem de açık havada kalabalık,soğuk ,sıcak, yağışlı hava koşullarında yürütürler. Film yapım teknikeri görevini diğer çalışanlarla etkileşimde bulunarak eşgüdüm halinde yürütmek durumundadır. İş hem aletlerle, hem de insanlarla ilgilenmeyi gerektirmektedir. Hareketli bir hayattan ve değişiklikten hoşlanan kişiler bu meslekte mutlu olabilirler. Çalışma saatleri düzenli değildir.Sabahın çok erken saatlerinde veya gece yarısı çalışma söz konusudur.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, meslek yüksekokullarının "Film Yapım Teknikleri" bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının "Radyo ve Televizyon Programcılığı"olarak değişmesi nedeniyle, " Film Yapım Teknikleri" adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler " Film Yapım Teknikleri" bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine başlayabilmek için;
Lise veya dengi okul mezunu olmak,
Yüksek Öğrenime Geçiş Sınavı'nda Film Yapım Teknikleri önlisans programı için yeterli puanı almak,
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih bildirim Formunda Film yapım teknikleri programını tercih etmek gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi ön lisans düzeyinde iki yıldır.Eğitim süresince; mesleğin gerektirdiği nitelikler göz önünde bulundurularak teorik ve uygulamaya yönelik bilgiler verilir. Ayrıca dönem stajı yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Eğitimini tamamlayarak mezun olanlara Film Yapım Teknikleri önlisans diploması verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanları sinema, televizyon, reklam, tiyatro alanlarının teknik ekiplerinde çalışabilirler. Özellikle sektör; uzun süre asistan olarak (birinci, ikinci vb) çalışmayı ve sabırlı olan kişinin çalışma alanı içinde kalıcı olduğuna tanık olmaktadır. Meslekte kendini iyi yetiştirmiş, stresli iş ortamında dayanıklı, iyi projelerde görev alarak çevresinde uyum sağlamasını kanıtlamış kişilerin işsiz kalma riski daha azdır. Film ve reklam camiası içerisinde tanınmış olmak işsizlik riskini ortadan kaldırmaktadır.
Sinema sektörünün durumu iyi oldukça, mesleği icra etme ve ekip olarak bir projenin içinde yer alma söz konusudur. Ayrıca kişi bir alanda uzmanlaşabilir ve uzmanlaştığı alanda kendi işini kurabilir. Ülkemizde gelişen Film-Sinema sektöründeki potansiyel göz önünde bulundurulduğunda, bu alanda yetişecek nitelikli elemanlara ihtiyaç olduğu açıkça görülmektedir. Sinema sektörüne eğitilmiş ve pratik bilgilerle donatılmış elemanlar sektöründeki beklentilerin yüksek olması nedeniyle zorunludur. İlgili bölümde eğitimini tamamlayanlar; TRT, özel televizyon kanallarında, reklam ajanslarında, film yapım şirketlerinde, kameraman, montajcı, ışıkçı, sesçi, sanat yönetmeni, film yapım asistanı, makyajcı vb kadrolarda asistan olarak göreve başlayabilirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenciler eğitimleri süresince Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından verilen öğrenim ve harç kredisinden yararlanabilirler.
Öğrencilere staj uygulamaları sırasında işletmelerce uygun görülmesi halinde bir ödenek sağlanabilmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası kazanç; çalışılan kuruluşun türüne, çalışılan pozisyona, ücret politikasına, tecrübeye, yer aldığı projelere ve işlere göre değişmektedir. Çekilecek film bütçesinde teknik ekibin alacağı ücret işin süresi, zorluk derecesi ve maliyetine göre değişiklik göstermektedir.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Film Yapım Teknikleri önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, "Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında(DGS)" başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Ülkemizde gelişen film, sinema sektöründeki potansiyel göz önünde bulundurulduğunda, bu alanda yetişecek nitelikli elemanlara ihtiyaç olduğu açıkça görülmektedir. Sinema sektöründeki beklentilerin yüksek olması nedeniyle üniversitelerin ilgili bölümleri teoriden çok uygulamaya dönük eğitim vermeye başlamıştır.
Film Yapım Teknikleri bölümden mezun öğrenciler; sinema sektöründe kameraman, montajcı, ışıkçı, sesçi, sanat yönetmeni, film yapım asistanı, gibi kadrolarda görev yapabileceklerdir. Mesleğe yardımcı veya asistan olarak başlanır, daha sonra 1, 2, 3. derecede yardımcılıklar yapar, kendini meslekte kanıtlama ve deneyim sonucu sorumlu olarak çalışabilir. Çalıştıkları alanda teknik idare amiri, şefi, sorumlusu olabilirler.
BENZER MESLEKLER
▪ Grafik Tasarımcısı,
▪ Görsel İletişim Tasarımcısı
EK BİLGİLER
Bir film; çeşitli meslek grupları tarafından meydana getirilir. Ülkemizde bu mesleklerden bazıları yoktur. Ülkemizde sinema yapmak için kendiliğinden yetişen ve çıraklıktan ustalığa gelerek Türk sinemasına hayat veren kişiler vardır.Ancak çeşitli kamu ve özel üniversiteler bu konuda yeni meslek elemanlarını yetiştirmek amacıyla yola koyulmuşlardır.
Sinema sektöründeki meslekler şu şekildedir. Yapımcı, Yapım Yardımcısı,Yönetmen, Yönetmen Yardımcıları, Devamlılık Sorumlusu,Sanat Yönetmeni, Kostüm Sorumlusu, Özel Efekt Uzmanı, Makyaj Sorumlusu,Görüntü Yönetmeni, Kameraman, Kamera Asistanı, Steadicam Operatörü; Steadicam Asistanı,Işık Yönetmeni / Şefi , Işık Asistanları, Elektrikci, Jenaratör Sorumlusu,Set Şefi / Amiri, Set Görevlileri, Şaryo / Crane Asistanı,Sesçi, Boom Operatörü,Efektör,Kurgu / Montajcı,Prodüksiyon Amiri, Prodüksiyon Yardımcıları, Ulaşım Sorumluları vb.
YÖNETMEN: Bir filmin tüm teknik süreçlerine karar veren , onaylayan ve bir fikrin izleyiciye ulaşmasında film ortamında bütün evrelerini (senaryo, araştırma (Mekan, oyuncu, kostüm, yaşanan olaylar, konu danışmanı seçimini, Filmin montaj aşamasının onayı) biçimleyen ve senaryonun; yapılacak filmin saptanmış tüm unsurlarının daha önce belirlenen yer ve zamanda olmasını sağlayan ve bunların koordineli bir biçimde oluşmasını gerçekleştiren kişidir.
YAPIMCI (PRODÜKTÖR): Çekilecek filmin mekan, oyuncu ve teknik kadrosunu yönetmen işbirliğinde ve onayı doğrultusunda ayarlayan, iş planlarını oluşturan, iş planı doğrultusunda her işlemin gerçekleştirilmesini sağlayan, filmin bütçesini oluşturan, gerekli izinlerin çeşitli kuruluşlardan alınmasını sağlayan kişidir.
GÖRÜNTÜ YÖNETMENİ: Setin yönetmenden sonraki babasıdır ve oyuncularla birlikte yönetmenin en yakın işbirliği içinde olduğu kişidir. Yönetmen kafasındakini perdeye aktarmak konusunda görüntü yönetmenine güvenir ve ekibin en çok bu elemanıyla ilişki halindedir ve bu ilişki öyle önemlidir ki bir yönetmenle görüntü yönetmeni arasında uyumlu bir birliktelik varsa bu genellikle bir filmden diğerine devam eder. Teoride iyi bir yönetmen hangi objektifin kullanılacağını, bunun çekimi nasıl etkileyeceğini, bir planın nasıl çerçevelenmesini ve aydınlatılmasını istediğini, kamera hareketi isteyip istemediğini bilir. Ancak pratikte çoğu yönetmen görüntü yönetmenine güvenir.Tabii en iyi sonuçlar yaratıcı yönetmenlerle yaratıcı görüntü yönetmenlerinin birlikte çalışmasından çıkar.
Film seyrederken görüntü yönetmeninin seçimlerini, özellikle de ışıkla ilgili olanları farketmezsiniz. Zaten çoğunlukla amaç size farkettirmemektir. Peki gördüğünüz sahne gerçekçi miydi? Korkutucu muydu? Sizi heyecanlandırdı mı? Bu sorular hakkında düşündükleriniz filmde ışığın kullanımıyla yakından ilgilidir. Jaws filminde eşsiz bir gece sahnesi vardır. Messrs Scheider, Dreyfuss ve Shaw'ın katkıları bir yana bu sahne, sırf ışığın kullanımı için de sevilebilir. Sahnenin tamamı gündüz, parlak günışığında çekilmiştir ama hiç öyle görünmez. Sadece oyuncuları aydınlatıp ve özel bir teknikle ışığın girmesine engel olan görüntü yönetmeni Bill Butler gökyüzünü berrak bir mehtap gibi gösterdi. Basit bir hileydi ama aldatıcıydı.
Sahnelerin ve belli çekimlerin aydınlatılması, diyalog, öykünün yapısı, oyunculuk ya da kamera hareketi kadar olmasa da, sinemada öykü anlatımında önemli rol oynar ama pek farkedilemez. Aslında farketmemenizin nedenlerinden biri kimi durumlarda farketmenizin istenmemesidir.
Görüntü yönetmeninin en temel işlevi seyircinin neler olup bittiğini görmesine yetecek kadar net bir görüntü sağlamak ya da çekimden on dakika önce biraraya getirilip boyanmış harap durumdaki setleri gerçekmiş gibi göstermektir. Bu gerçeklik yanılsamasını yaratmak her zaman kolay değildir. Aynı sahnede kullanılan bir iç mekanla dış mekanda kullanılan ışığın birbirine uygun olmasını sağlamak da görüntü yönetmenin işidir. Görüntü yönetmeninin sanatını icra ederken kullandığı en önemli şey; aydınlatma ve kompozisyondur. Işık görüntü yönetmeninin fırçası, boyasıdır. Görüntü yönetmeni senaryo üzerinde çekimler başlamadan önce çalışmaya başlar. Yönetmenin hayal ettiği dünyayı, teknik bilgisini ve yaratıcılığını kullanarak perdeye aktaran tek sorumlu olduğu için, yönetmenle büyük bir uyum içinde çalışır. Yorum konusunda yanlışlara sebep vermemek için birbirlerini anlamaya çalışırlar. Görüntü yönetmeni, yönetmen ve sanat yönetmeni ile filmin mekanlarını belirlemek için mekan gezilerine katılır, güneşin yönüne saatlerinin planlanmasına yardımcı olur.
Yapılacak dekorların ışık yönlerine karar verir. Pencere yerleri ve dekorda kullanılacak doğal ışık malzemeleri konusunda sanat yönetmenine önerilerde bulunur. Görüntü yönetmeni senaryoyu birkaç kez daha gözden geçirip, kullanacağı ışık malzemesinin ve kamera malzemesinin listelerini Kamera vinci, kamera arabası, çok geniş yada çok uzun odaklı özel objektiflerin hangi sahnelerde kullanılacağını belirtir. Çalışacağı teknik ekip konusunda yapımcıya önerilerde bulunur. Özellikle kendisinin en önemli yardımcıları olan birinci kamera asistanı ve şefini belirler. Görüntü yönetmeni temin edilecek ışık malzemesi ve aksesuarlarını ışık şefine bildirir. Görüntü yönetmeni kesinleşmiş mekanları bir kere de ışık şefi ile gezer. Bu ışık şefinin mekandaki zorlukları ve sorunları görmesi çok önemlidir. Bu gezide jeneratör kamyonunun park edeceği yerler, kablo uzunlukları, mekandan elektrik alınacaksa ana elektrik panosunun yerleri, ışık ekibinin kullanacağı merdivenlerin uzunlukları ve sayısı ışık şefi tarafından tespit edilir. Görüldüğü gibi ışık ile ilgili yaratıcı anlamdaki tüm kararlar görüntü yönetmeni tarafından verilir. Görüntü yönetmeni zaman zaman ışık şefinin görüşünü alabilir
Görüntü yönetmeni çekimlerde kullanacağı negatif filme, hatta filmin gösterim kopyalarının basılacağı pozitife de karar verir. Çekim sırasındaki durum çekeceği her sahne Görüntü Yönetmeninin önüne açtığı boş beyaz bir sayfadır. Bu sayfayı ışıkla, gölgeyle boyar, ışık ve kamera zenginleştirir. Bu sebeple bir sahnenin çekimine başlanacağı zaman yönetmen ve görüntü yönetmeni çekim mekanında oyuncularla makyajsız kostümsüz teknik prova yapar. Bu sırada görüntü yönetmeni ışık yönünü, yerlerini, ışıkların gücünü belirler. Onu bir eden ışık şefine gerekli talimatları verir. Teknik prova sırasında kamera yerleri ve kullanılacak objektifler ve kamera hareketleri de belirlenir.
Oyuncular makyaj ve kostüm için gönderilir. Böylece görüntü yönetmeni için zor ama bir o kadar da zevkli yaratma süreci başlamış olur. Kendi talimatları doğrultusunda yerleştirilen ışıkları denetler. Işık ölçüm aletleri ile ışıkların gücünü, rengini cihazları ışığı yaratan kişi olarak sadece görüntü yönetmeni kullanır. Bu sebeple kullanılan negatifin, basılacağı pozitifin özelliklerine, sahnenin içinde yer alan objelerin parlaklığına hatta oyuncuların cilt yapısına göre, bu ışık ölçüm aletlerini yorumlayan ve elde edilecek sonuçtan tek sorumlu olan kişi görüntü yönetmenidir. Çekim sırasında ne yönetmen, ne yapımcı, ne oyuncular, ne de aylar sonra gösterim kopyalarına yansıyacak sonucu tahmin edemez. Filmin çekimleri bittikten sonra ciddi ve sorumluluk sahibi bir görüntü yönetmeninin işi bitmez. Yönetmen filmin montajını, ses ve miksajını bitirdikten sonra sıra tekrar görüntü yönetmenine gelir.
Gösterim kopyalarının basılacağı laboratuvarda filmin montajlanmış negatifini renk analizörü denen bir makinaya takarak, bu cihazı kullanan renk programcısı (colorist,colour timer) ile beraber, filmi oluşturan yüzlerce planı tek tek geçer, o planların renklerini tonlarını, koyuluk ve açıklıklarını, bir önceki ve bir sonraki planı göz önünde bulundurarak ayarlarlar, baskı değerlerini belirlerler. O negatifi pozlayan, ışığı tasarlayan, çekim sırasında ışıkların kamerada çeşitli filtreler kullanan kişi görüntü yönetmeni olduğundan, bu son kararların alındığı ve son rötuşların yapıldığı yaratım da laboratuarda görevinin başındadır. Eğer orada olmazsa renk programcısı çekimi göz önünde bulunduramayacağından kendine teknik olarak doğru bir iş yapmaya çalışır, çekim sırasında görüntü yönetmenin yaptığı efektler kaybolabilir, olaya farklı bir yorum ay ışığı maviliği hata sanılıp beyaz hale getirilebilir, gün batımı kırmızılığı da aynı akıbete uğrayabilir!) Görüntü yönetmeni bu aşamada kesinlikle görevinin başında olmalıdır. Renk programı denilen bu aşamada belli dahilinde çekimdeki parlak bir ışık koyu, daha parlak yada farklı bir renge dönüştürülebilir.
Yapımcı görüntü yönetmenini televizyon gösterimi ve gelecekteki DVD basımı için gerekli olan Telesine işlemi için bir kez daha arar. Telesine işlemi filmin video banda aktarılmasından ibarettir. Bu aktarım sırasında aynen renk programında olduğu gibi plan plan düzeltme, yada tümden bir ayar mümkündür. Filmin sinemalar için basılan kopyası televizyon çok kontrast olacağından genellikle negatiften telesine yapılır, bu da plan plan ayar anlamına gelir. Sinema kopyalarında elde edilen renkler tonlar, koyuluk ve açıklıklar, telesine aşamasında bambaşka bir hal alabilir, bu sebeple görüntü yönetmeni imza attığı eser için bir kez daha ekran başına oturur, telesine operatörü arkadaşını yönlendirir. Peki bu arada filmin yönetmeni ne yapıyor diye düşünebilirsiniz.
Tabii ki Filmin ana yaratıcısı olan yönetmen tüm bu aşamaların sonuçlarını denetler, görüntü yönetmeni ile çıkan sonuçları izler görüşünü belirtir. Ama filme başlamadan önce görüntü yönetmenine yapılanları ve fikirlerini aktarıp ondan yorumu konusunda emin olduktan sonra ayrı bir teknik bilgi ve beceri gerektiren yukarıdaki işleri onun yaratıcılığına bırakır.
Tüm bunlardan da anlaşılacağı üzere bitmiş bir filmin gösterim kopyalarına yansıyan final aydınlatma; sette lambaların yerlerine koyulmasından ibaret değildir, zincirin bir çok halkasının eksiksiz ve doğru olması ile elde edilmektedir. Tüm bu halkaları bilen denetleyen tek yaratıcı kişi görüntü yönetmenidir. Bir orkestrayı yöneten birkaç şef, bir filmi yöneten birkaç yönetmen olamayacağı gibi filmin ışığından ve görüntülerinden sorumlu birkaç yaratıcı da olamaz
IŞIK ŞEFİ: Işık şefi görüntü yönetmeninin en önemli yardımcılarından birisidir. Işık şefi öncelikle görüntü yönetmeninin talep ettiği aksesuarları iyi tanıyıp kullanabilecek beceriye sahip olabilmeli, onun talimatlarını doğru şekilde uygulayabilmelidir. Tüm bu malzemelerin ekip ve oyuncular açısından herhangi bir tehlikeye yol açmayacak şekilde kullanılmasından, yerlerine asılmasından ışık şefi sorumludur. Ayrıca kendi belirlediği ışık asistanları da, hızlı, seri ve emniyeti elden bırakmadan çalışabilmeli, ekibinde en az bir kişi de elektrik konusunda yeterli bilgiye sahip olmalı, tüm elektrik bağlantılarını emniyetli bir şekilde yapabilmelidir. Işık şefi jeneratörün doğru yere yerleştirilmesinden, jeneratörle çekim seti arasındaki kablo mesafelerinin doğru hesaplanıp, çekimde yakılan lambaların teknik olarak hatasız çalışmasından, jeneratörün frekansının sık sık kontrol edilerek istenen sınırlarda tutulmasından da sorumludur. Görüntü yönetmeninin direktifleriyle ışık hazırlandıktan sonra çekime geçildiğinde, görüntü yönetmeni kamera ve çekimle uğraştığından, şefi çekimi takip ederek, ışık önünde yanıp rengi değişen bir ışık filtresini, bir oyuncu veya başka birisi tarafından yanlışlıkla çarpılıp bir lambayı, veya herhangi bir sebepten sönen bir ışığı fark edebilmeli görüntü yönetmeninin uyarmasına fırsat bırakmadan gerekli değişiklikleri yapıp her şeyi eski haline getirebilmelidir. Görüntü yönetmenin direktifleri ile istenen ışık efektlerinin koordineli bir şekilde uygulanmasından yine ışık şefi sorumludur.(Bir lambanın istendiği anda ağır ağır sönmesi aynı anda bir diğerinin yanması vb.)
Görüldüğü gibi ışık şefi, görüntü yönetmeninin en önemli yardımcısıdır.Bu sebeple Dünyada ve ülkemizde görüntü yönetmenleri alıştıkları ışık şefleri ile çalışmaya özen gösterir.Işık şefi işinin erbabı bir zanaatkardır, ama ışığı yaratan, tasarlayan sanatçı, görüntü yönetmenidir. Sinema literatüründe görüntü yönetmenine Director of Photography, Cinematographer, Lighting Cameraman denmektedir. Hatta görüntü yönetmenleri sanatlarını icra ettikleri ana unsur olan aydınlatma ile o kadar yoğun meşgul olmaktadırlar ki, çekimde kamerayı bir başka kişi kullanmaktadır. Yine görüntü yönetmeni olarak çalışan bu kişiye kamera operatörü (camera operator) denmektedir.Bizdeki ışık şefinin sinema literatüründeki adı şef elektrikçi ) anlamına gelen Gaffer) _dir.Ilk filmini çekmekte olan bir görüntü yönetmeni, deneyimli bir ışık şefinin önerilerinden yararlanabilir, fakat negatifi pozlayan ışığı yorumlayan yukarıdaki çalışmalardan sorumlu tek beyin, ilk filmi de olsa 1000 inci filmi de olsa yine o görüntü yönetmenidir. Sette ışıkları yerlerine koyup yakmak ışık çalışmasının küçük bir kısmını kapsamaktadır. Işin asıl yaratıcı, riskli ve zor kısmı ışığın gücünün renklerinin ölçülüp yorumlanıp negatife geçmesi sonraki uzun zorlu aşamalardır.
KAMERA EKİBİ: Filmin çekim aşamasında; yönetmenin biçimsel olarak senaryo üzerinde ve düşlemiş olduğu olayın görsel boyutta saptanmasını sağlayan kişidir. Bir film setine geldiğinizde çoğunlukla oyuncuların ve yönetmenlerin beklediğini görürsünüz. Beklenen şeylerden biri de kamera ekibinin hazırlıklarıdır. Kimse de bundan rahatsızlık duymaz çünkü kamera ekibi bir setin en önemli unsurlarından biridir ve kendi içinde bir ekip halinde çalışır. Kamera ekibi bütün film prodüksiyonlarının en önemli ekibidir. Dışarıdaki tipik bir kamera ekibinde bir görüntü yönetmeni ve ona bağlı çalışan bir kamera operatörü, bir klaketçi (Yeşilçam'da Şakşakçı denir) ve kamerayı görüntüye odaklayan "focus puller" vardır. Türkiye'de ise görüntü yönetmeni çoğunlukla kamerayı da kullanır. Yanında da iki kamera asistanı çalıştırır. Bunlardan biri "focus puller"ın görevini yapar, diğeri de klaket (şakşak) tutar. Ayrıca kamerayı taşımak, kameranın başında durmak gibi bütün işleri de bu asistanlar yapar. Filmin programa uygun çekilebilmesi için ekibin birlikte uyumlu çalışması gerekir; çekimlerde ne kadar az zaman kaybedilirse o kadar iyi olur. Eğer görüntü yönetmeni yönetmenin ne istediğini biliyorsa tüm ekip mutludur ve süreç bütünüyle hızlanır. Aynı şekilde operatörle, yardımcıları birlikte çalışmaya alışıklarsa her şey daha da yolunda gider.
KAMERA OPERATÖRÜ: Objektife bağlı ekibin sıradaki elemanı kamera operatörüdür. Operatör görüntü yönetmenine bağlı olarak çekim sırasında kameranın durumunu kontrol eder. Kameranın çalışmasından, durmasından, yatay ve dikey olarak kaymasından ve zoom yapmasından yani sonuçta filmdeki her planın çerçevelenmesinden sorumludur ve görüntü yönetmeniyle birlikte yönetmenin bu konuda karar vermesine yardım eder. Kamera çalışmaya başladıktan sonra çekimin planlandığı şekilde yapılmasını sağlamalıdır. Operatör, işaretlere uymayı başaramayan yada set içinde serbestçe hareket etmesine izin verilen bir oyuncu yüzünden sıksık çekim sırasında bir planı yeniden çerçevelemek durumunda kalacaktır. Kamera operatörleri, sorumluluğunu üstlendikleri kadarıyla görüntü yönetmenleri gibi yönetmenlerin güvendiği kişilerdendir.
KAMERA ASİSTANI : Kamera için hâlâ hayati önem taşıyan 100 yıllık teknolojinin gerektirdiği bütün yük onların üzerindedir. Her çekimden sonra kamerayı temizler, objektifleri silip değiştirir, film magazinlerini değiştirir, kamerayı ve üç ayağı yeni düzene göre yerleştirir ve daha birçok şey yaparlar. Bütün bunlar yaratıcılıktan çok teknik beceri gerektirir. En düşük bütçeli filmlerde bile iki kamera asistanı vardır. Biri mutlaka "focus puller"ın işini yapmak zorundadır, diğeri de klaket tutmak... Yerde oyuncuların durmaları gereken yerleri gösteren işaretler vardır. Bu işaretler focus puller/kamera asistanının objektif üzerine koyduğu (genellikle bir parça kamera bandı kullanarak) işaretlerle çakışır. Oyuncu hareket ettikçe focus puller/kamera asistanı objektifi işaretlere göre doğru yere hareket ettirerek "odağı takip eder". Bunu farkedilmeyecek şekilde yapmak kolay değildir. En iyi asistanlar işaretlere gerek duymadan mesafeyi göz hesabıyla ayarlayabilir, objektifleri odaklanacakları yeri bilecek kadar iyi tanırlar. "Sahne bir, çekim bir" diye bağırıp iki tahtayı birbirine çarpmanın sanatsal bir yanı olduğunu düşünmüyorsanız klaketçilerin işinin yaratıcı bir tarafı olmadığını söyleyebiliriz. Yine de önemli bir iştir çünkü bütün filmi kamera magazinine takıp çıkarmaları gerekir. Bu iş tamamen karanlık bir ortamda yapılmalıdır. İşin bu kısmında hata yapılırsa makaradaki filmde iyi ya da kötü ne varsa yeniden çekilmesi gerektiğini söylemeye gerek yok.
MONTAJ ELEMANI (KURGUCU): Filmin sonunda çekim sonrası, filmin montaj aşamasında yönetmene yardımcı olan kişidir. Senaryoya göre işaretlenmiş çekimleri birbirine bağlayan ve kurgusunu yapan kişidir.
GÖREV
İş organizasyonu yapar,
Çevre koruma önlemleri alır,
İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
FİLM YAPIM TEKNİKERİ meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları