TANIM
Otel ve diğer konaklama tesislerinde katlardaki odaların tertip, düzen ve temizliğinden ve müşteri isteklerinden sorumlu olan kişidir.
Bu meslek otellerde "Kat Valesi" olarak da adlandırılır.
GÖREVLER
- Kat şefinden boş ve dolu odaların anahtarlarını alarak, öncelikle boş odaları kontrol eder ve hizmete hazır hale getirir,
- Müşterinin odadan ayrılmasından sonra çarşafları değiştirir ve yatakları düzeltir, odanın genel temizliğini yapar (toz alma, paspas yapma, tuvalet, banyo temizliği, cam silme vb.),
- Odadaki eksiklikleri tamamlar (havlu-sabun koyar, buzdolaplarındaki içecekleri tamamlar, arızaları ilgililere bildirir),
- Müşterinin isteklerini yerine getirir, şikayetlerini giderir,
- Kayıp ve bulunmuş eşyalarla ilgili olarak durumu ilgililere bildirir,
- Odadan ayrılan müşteriyi katta uğurlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Her türlü temizlik malzemeleri,
- Elektrik süpürgesi,
- Kullanım alanında bulunan malzeme ve eşyalar (perde, yastık, çarşaf vb.).
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Kat Görevlisi olmak isteyenlerin;
- Bedence sağlam, dayanıklı ve iyi bir dış görünüme sahip,
- Temiz, düzenli, dikkatli,
- İnsanlarla iyi ilişki kurabilen ve konuşma yeteneği olan,
- Emir ve talimat altında çalışabilen,
- Sabırlı ve güler yüzlü,
- Temizlik malzemelerine karşı alerjisi olmayan
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Kat hizmetleri görevlisi otel odalarında ve koridorlarda görev yapar. Ortam temiz ve gürültüsüzdür. Kişi çalışırken devamlı hareket halinde olup, bazen eğilme, uzanma gibi pozisyonlarda çalışması gerekebilir. Kat görevlisi görevini genellikle yalnız başına yapar. Zaman zaman ön büro elemanları, bakım onarım elemanlarıyla irtibat halindedir. Ancak, müşterinin isteklerini ve yöneticinin emirlerini alırken onlarla iletişim kurar. Çalıştığı yerin büyüklüğüne göre; vardiya usulü çalışabilir. Hafta sonu çalışma söz konusudur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanları; her türlü otel, motel, tatil köyü, sosyal tesis gibi konaklama ve dinlenme tesislerinde kat hizmetlerinde çalışmaktadırlar.
Turizm sektöründe en çok eleman ihtiyacının olduğu bölümlerden biridir. Özellikle yaz aylarında iş bulma sorunu fazla yoktur. Ancak bu meslekte iş bulma olanakları bölgesel ve mevsimlik değişim göstermektedir. Turistik yörelerde özellikle yaz aylarında çalışma olanağı artarken, kış aylarında ve turistik olmayan yörelerde çalışma olanakları oldukça kısıtlıdır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
- Mesleğin eğitimi meslek liseleri, teknik liseler, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı Kat Hizmetleri elemanı dalında,
- Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı pratik kız sanat okullarında, Turizm Bakanlığına bağlı Turizm Eğitim Merkezlerinde (TUREM), özel turizm meslek kurslarında ve Türkiye İş Kurumunun işgücü yetiştirme kurslarında verilmektedir.
- Turizm Bakanlığına bağlı Turizm Eğitim Merkezleri (TUREM); Arapsuyu/Antalya, Kemer/Antalya, Burdur, Balçova/İzmir, Selcuk/İzmir, Çeşme/İzmir, Ürgüp/Nevşehir, Vakfıkebir/Trabzon, Kastamonu ve Burdur'da bulunmaktadır.
- Özel turizm meslek kursları; turizmin gelişmiş olduğu yörelerde bulunmaktadır. (Bu kurslar ücretlidir.)
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerine girebilmek için; ilköğretim mezunu olmak,
- Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının 6-7-8. sınıflarında yapılacak olan "Seviye Belirleme Sınavlarının" (SBS) sonucuna, yıl sonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
- Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
Pratik kız sanat okullarına girebilmek için ilköğretim çağı dışında olmak gerekmektedir.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı pratik kız sanat okullarında bu eğitimi alacak öğrencilerin ilköğretim çağı dışında olması gerekir.
Turizm eğitim merkezlerinde;
- Ortaokul mezunu,
- 21 yaşından gün almamış kişiler yazılı sınav ve mülakatla kabul edilirler.
a) Özel turizm meslek kurslarına;
- En az ilkokul mezunu,
- 16-25 yaşları arasındaki kişiler alınmaktadır. (Bu şartlar kurs yerine göre değişmektedir.)
b) Türkiye İş Kurumu'nun İşgücü Yetiştirme Kursları ise turizm elemanına ihtiyaç olduğu tespit edilen illerde açılmaktadır. Bu kurslara; 15 yaşından gün almamış olmak, en az ilkokul mezunu kişiler alınmaktadır.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Meslek liselerinde eğitim süresi 4 yıldır.
- Meslek liselerinde öğrenim gören öğrenciler; genel kültür derslerinin yanı sıra, temel sanat eğitimi, insan ilişkileri ve iletişim, araştırma teknikleri, girişimcilik, bilgisayar, ilkyardım, temel beslenme, toplumsal sağlık, turizm, ağırlama ve gıda teknolojisi hizmet alanları, mesleki kimya, proje geliştirme, mesleki yabancı dil, kat hizmetleri gibi meslek dersleri alırlar. Ayrıca 9.sınıfta genel kültür derslerinin yanısıra tanıtım ve yönlendirme dersi de ilave edilmiştir.
- Turizm eğitim merkezlerinde (TUREM) eğitim süresi 7 aydır.
- Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı pratik kız sanat okullarında istek olması ve grupların oluşturulması durumunda "Kat Hizmetleri Kursu" düzenlenmektedir. Bu kursların 216 saati teorik, 144 saati uygulamalıdır.
Kursiyerler toplam 20 haftalık bir eğitimden sonra staj için 8 hafta süre ile otel ve diğer tesislere gönderilmektedir. Özel turizm meslek kurslarında eğitim süresi 5-6 ay arasında değişmektedir. Türkiye İş Kurumu İşgücü Yetiştirme Kurslarında eğitim süresi en fazla 6 aydır. Eğitim teorik olarak okulda ve uygulamalı olarak turistik işletmelerde verilmektedir.
Genel olarak eğitimin içeriği şöyledir:
- Görgü kuralları ve genel kültür,
- Turizmin tanımı ve çeşitleri,
- Konaklama endüstrisi,
- Otel işletmelerinin sınıflandırılması,
- Yeme içme ve konaklama yerlerinin çeşitleri,
- Türkiye turizm coğrafyası,
- Mesleki İngilizce,
- Otelin tanıtılması, oteldeki mevcut bölümler ve görevlerinin tanıtılması,
- Kat hizmetleri bölümünün otel işletmesindeki önemi ve anlamı,
- Kat hizmetleri bölümünün diğer bölümlerle işbirliği,
- Kat hizmetleri personelinin özellikleri,
- Görünüş, temizlik ve şahsi bakım,
- Kat hizmetleri bölümünde çalışan personelin görevleri,
- Housekeeperin (kat hizmetleri bölümünün yöneticisi) özellikleri,
- Housekeepperin sorumlulukları ve işbirliği yaptığı bölümler,
- Otel odalarının tanıtılması,
- Otel odalarının ortak özellikleri,
- Odalarda kullanılan eşya ve malzemeler, tamamlayıcı diğer araçlar ve mefruşatlar,
- Banyo odasında bulunması gerekenler ve tamamlayıcı araçlar,
- Odaların temizliği, günlük temizlikte ana işlemler,
- Banyo odasının temizliği,
- Kat ofisleri, depolar, merdivenler ve koridorların temizliği,
- Ortak kullanım alanlarının temizlik, tertip ve düzeni,
- Kat hizmetleri bölümünde kullanılan araç ve gereçler,
- Temizlik yöntemleri,
- Eşya ve çeşitli yüzeylerin temizliği,
- Temizlik işlemlerinin odaların özelliklerine göre yapılması,
- Temizlik maddeleri,
- Kat hizmetleri bölümünde kullanılan anahtarların önemi ve korunması,
- Kat hizmetleri bölümünde kullanılan evraklar,
- Lekeler ve leke çıkarma metodları,
- Çiçek tanzimi,
- Haşerelerle mücadele,
- Çamaşırhanenin tanıtılması,
- Çamaşırhane personelinin görev ve sorumlulukları,
- Kat hizmetleri bölümünde meydana gelen iş kazaları, önlemleri.
MESLEKTE İLERLEME
- Meslek liselerinde önceki yıllarda Ağırlama ve Gıda Teknolojisi alanı (Artık bu isimde alan bulunmamaktadır.) Kat Hizmetleri dalından mezun olanlar istedikleri takdirde Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Endüstriyel Tavukçuluk, Et Endüstrisi, Gıda Teknolojisi, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği, Meyve-Sebze İşleme, Süt ve Ürünleri, Tavukçuluk, Yağ Endüstrisi, Zeytin Endüstrisi, Ev İdaresi (Açıköğretim) önlisans programlarına sınavsız olarak başvurabilir ve gereken koşullara sahip olmaları halinde yerleştirilebilmektedirler.
- Ayrıca ÖSYM tarafından yapılan ÖSS'ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O., Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O), Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O), Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri Öğretmenliği, Gastronomi (Turizm İşletmeciliği ve Bilişim Bilimleri Y.O.), Konaklama İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Turizm İşl. Ve Bilişim Y.O.), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Yiyecek-İçecek İşl. (Turizm İşl. ve Otel. Y.O.); Meslek Liselerinin Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı Kat Hizmetleri Elemanı dalından mezun olanlar ise istedikleri takdirde Turizm Rehberliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim), Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Host ve Hosteslik (Otobüs), Otobüs İşletmeciliği, Otobüs Şoförlüğü (Kaptanlık) önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca ÖSYM tarafından yapılan ÖSS'ye girip yeterli puan almaları ve üniversitelerin Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği, Konaklama İşletmeciliği, Konaklama İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turist Rehberliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turist Rehberliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Turizm İşl. Ve Bilişim Y.O.), Turizm İşletmeciliği (Uygulamalı Bilimler Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Uygulamalı Uygulamalı Bilimler Y.O), Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O, Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Teknoloji ve İşl.Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O.), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği Y.O., Turizm ve Otelcilik (Uygulamalı Bilimler Y.O), Turizm ve Otel İşletmeciliği (Turizm ve Otelcilik Y.O.) lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Meslekte ilerleme işletmenin politikası ve kişinin kendi çabaları ve başarılarıyla gerçekleşebilmektedir. Deneyim ve mesleki bilginin artmasıyla kat hizmetlerinde yönetim kademesine (housekeeper) kadar yükselmek mümkündür. Ancak erkek elemanların Housekeeper olabilme şansı yok denecek kadar azdır. Bu pozisyona bayanlar gelebilmektedir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Anadolu kız meslek / anadolu meslek lisesi, kız meslek / meslek lisesi ile anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinde, Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavını kazanmak şartıyla erkek öğrenciler yatılı ve burslu olarak, kız öğrenciler de burslu öğrenim görme hakkına sahiptirler. Ayrıca staj süresince asgari ücretin % 60'ndan az olmamak üzere ücret alırlar. (Bu ücret işverence yükseltilebilir.) Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler, sigorta primleri devlet tarafından ödenir. Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.
Turizm eğitim merkezlerinde; öğrencilere öğle yemekleri ücretsiz verilir. Ayrıca parasız yatılı kalma imkanı vardır. Yatılı öğrencilerin sabah, öğle ve akşam yemekleri de ücretsizdir. Uygulamalı eğitim süresinde çok olmamakla birlikte ücret alırlar. Ancak işletme için ücret ödeme zorunluluğu yoktur.
Türkiye İş Kurumunun İşgücü Yetiştirme Kurslarında; eğitim ücretsizdir. Ayrıca kursiyerlere kurs süresince zorunlu giderlerini karşılamaları için Kurumca günlük cep harçlığı verilir.
Özel turizm meslek kurslarında öğrenci ücret ödemek zorundadır.
Eğitim sonrası kazanç, işletmenin büyüklüğüne, bulunduğu yere göre farklılıklar göstermektedir. Asgari ücret ile, asgari ücretin 2-3 katına kadar aylık kazanç sağlanabilir. Turizm sektöründe bahşişlerden sağlanan kazanç da önemli bir yer tutmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube Müdürlükleri
kat görevlisi meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları