KAYNAKÇI
Metalleri, oksiasetilen, elektrik arkı ve gaz alevi ile çeşitli şekillerde kesen, parçaları yine aynı yöntemle ergiterek birleştiren kişidir.
GÖREVLER
▪ Yapılacak işe uygun olarak çalışma yerini düzenler,
▪ Makine donanım alet ve malzemelerini seçer, hazırlar, ayarlar,
▪ Kesilecek veya kaynakla tutturulacak metal parçaları işaretler, kesim yapmak üzere kesme lambasını hazırlar,
▪ Oksiasetilen veya gaz alevi yardımı ile parçaları keser,
▪ Her pozisyonda birleştirilecek parçaları kaynatır,
▪ Yapılacak kaynak türüne uygun yöntemi seçer,
▪ Oksijen ve asetilen tüplerinin vanalarını açar, kaynatılacak metalin ergime derecesine göre gaz ayarı yapar,
▪ Gazı yakarak kaynatılacak metali ergitir,
▪ Kaynak telini kaynatılacak kısma değdirir ve telden aldığı ergimiş metalle parçaları birbirine ekler.
▪ Kaynak yapılan yerin pürüzlerini eğe ya da spiral kullanarak düzeltir.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Kaynak makinesi,
▪ Kesme lambası,
▪ Kaynak teli,
▪ Oksiasetilen,
▪ Oksijen ve asetilen tüpü,
▪ Elektrik arkı,
▪ Elektrot,
▪ Elektrik ve kaynak makinesi,
▪ Taşıma ve kaldırma araçları,
▪ Kaynak çekici,
▪ Markalama aletleri,
▪ Mengene,
▪ İş eldiveni, gözlük, maske gibi alet ve malzemeleri kullanır
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Kaynakçı olmak isteyenlerin:
▪ Göz ve ellerini eşgüdümle, ellerini ustalıkla kullanmada üstün beceriye sahip,
▪ Dikkatini belli bir noktaya yoğunlaştırabilen,
▪ Şekil ilişkilerini görebilen,
▪ Yapılacak işi zihninde canlandırma ve tasarımı kağıt üzerine çizebilme yeteneğine sahip
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Kaynakçılar fabrika ve atölye gibi kapalı ortamlarda çalışabilecekleri gibi açık mekanda da çalışırlar. Çalışma ortamı gürültülü ve kirlidir. Ayrıca kaynak makinesinden ve kesme lambasından çıkan ışık ve gaz cildi, gözü rahatsız edebilir. Kaynak işlemi sırasında kullanılan gazın yanıcı ve patlayıcı bir gaz olması nedeniyle kişinin dikkatli olması gerekir. Gerekli havalandırma sağlandığında ve koruyucu önlemler alındığında herhangi bir tehlike söz konusu olmaz. Kaynakçı eğilerek, çömelerek veya ayakta çalışmak durumundadır ve çalışırken birinci derecede malzeme ve aletlerle ilgilidir. Uzun süre ve elle yapılan kaynak işlemi bedensel olarak yorucu olabilir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinin Metal Teknolojisi" alanı "Kaynakçılık" dalında, kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪ En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪ Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪ 14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪ Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Oto sanayii, gemi sanayii, kazan imalathanelerinde, kapı, pencere, mobilya imalathanelerinde, kamu ve özel kesime ait her türlü fabrikanın bakım ve onarım atölyelerinde çalışabilirler.
Çok yönlü bir meslek dalı olduğu için işsiz kalma risk çok azdır.
Meslek elemanları kendi adlarına işyeri açma olanağına da sahiptirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Ücret yapılan işin ve işyerinin özelliğine göre değişim göstermekte olup, net asgari ücretin 2-4 katı arasında kazanç elde edilmektedir.
Kendi işyerini açmış olanların kazançları ise yapılan işin büyüklüğü oranında değişme göstermektedir
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪ Sıhhi tesisatçılık
▪ Sıcak ve soğuk demircilik
▪ Kaportacılık
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ 3308 Sayılı Kanun,
▪ Türkiye İş Kurumu Türk Meslekler Sözlüğü,
▪ Meslek Monografisi (Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Yayınları-Ankara 1979),
▪ Teknik eğitim fakülteleri,
▪ Meslek yüksekokulları,
▪ Çıraklık eğitimi program kitapçığı,
▪ Çıraklık eğitimi programı kitapçığı,
▪ "Çıraklık ve Yaygın Eğitim Faaliyetleri" Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara-1999,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
kaynakçı meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları