KİMYA LABORATUVARI TEKNİSYENİ/ KİMYA TEKNİSYENİ
Her türlü kimyasal hammadde üretim, kalite kontrol ve analizde, araştırma ve geliştirme laboratuvarlarında kimya mühendislerinin ve kimyagerlerin denetimi altında çalışan kişidir.
A- GÖREVLER
▪ Kimya mühendisi veya kimyager denetiminde her türlü kimyasal analizin ön hazırlıklarını yapar.
▪ Laboratuvar uygulamaları için iş organizasyonu yapar.
▪ Numune alarak numunenin fiziksel kontrollerini yapar.
▪ Analizlerde kullanmak üzere çözeltiler hazırlar.
▪ Laboratuvarda kendisine verilen numunede nitel, nicel (gravimetrik ve volumetrik), biyokimyasal ve enstrümantal analizler yapar.
▪ Laboratuvar araçlarının bakım ve onarımını yapar, güvenlik önlemlerini alır. (musluk, gaz, elektrik kontrollerini yapar.).
▪ Kimyasal madde ve malzemelerin kurallara uygun depolanmasını sağlar ve depo kayıt defterini tutar.
▪ Gözlem ve deney sonuçlarını kaydeder, sonuçları çizelgelere aktarır.
KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Cam gereçler (deney tüpü, pipet, santrifüj tüpü, büret, desikatör, huni, mezür, beher, erlen, baget, geri soğutucu, düz soğutucu, saat camı, termometre, manometre, damıtma balonu, ayırma hunisi, kristalizuvar, petri kabı, gooch krozesi, erime noktası tayin cihazı,
▪ Porselen gereçler (havan, havaneli, kapsül, meçe hunisi, kroze, porselen fincan),
▪ Cihazlar (etüv, kül fırını, santrifüj, spektrofotometre, alev fotometresi, atomik absorpsiyon spektrofotometresi, viskozimetre, pH metre, elektronik terazi, refraktometre, gaz ve sıvı kromatografisi, dispencer, su banyosu, ısıtıcılı manyetik karıştırıcı, dijital büret, çeker ocak, elek takımı, güç kaynağı),
▪ Kimyasal maddeler (organik ve inorganik asitler ve bazlar, tuzlar, alkoller, esterler, aldehitler, hidrokarbonlar, karbonhidratlar, ketonlar, eterler, aminler, amidler, aromatik hidrokarbonlar, indikatörler, saf su vb.)
B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Kimya Laboratuvarı Teknisyeni olmak isteyenlerin;
▪ Fen bilimlerine, özellikle kimyaya ilgi duyan ve bu alanda başarılı,
▪ Dikkatini bir noktaya uzun süre toplayabilen,
▪ Gözlem yapma ve dinleme yeteneği gelişmiş,
▪ Ayrıntıyı algılayabilen,
▪ Sabırlı, titiz ve araştırmadan hoşlanan,
▪ Kimyasal maddelere karşı alerjisi olmayan,
▪ El ve parmaklarını iyi kullanabilen,
▪ Bedenen sağlam ve güçlü (özellikle koku alma duyusu gelişmiş, renk körlüğü olmayan)
kimseler olmaları gerekir.
C- ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Kimya Teknisyenleri; kimyasal maddelerle mamul ve yarı mamul üreten endüstriyel fabrikaların laboratuvarlarında, kalite kontrol laboratuvarlarında, araştırma laboratuvarlarında veya hastanelerin laboratuarlarında görev yaparlar. Kullanılan malzemelerin büyük bir çoğunluğu cam malzemedir. Görev yeri çok temizdir, ancak kimyasal madde ve zehirli toksit kokusu içerir. Ciltte, gözde ve solunum yollarında tahriş edici reaksiyonlara, kesiklere, ateş ve kimyasal madde yanıklarına, radyoaktif maddelere maruz kalabilirler. Kimyasal maddelerden dolayı zehirlenmeler olabilir. Kişi verilen yönergelere göre işini tek başına yürütür. Ancak zaman zaman mühendis, tekniker ve diğer çalışanlarla iletişime girebilir.
D- MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Kimya Teknisyenliği mesleğinin eğitimi, daha önceki yıllarda meslek liseleri, teknik liseler, anadolu meslek liseleri ve anadolu teknik liselerinin Kimya Teknolojisi alanı Kimya dalında verilmekte iken yapılan değişiklikle mesleğin eğitimi , mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının Kimya Teknolojisi alanı Kimya Laboratuvarı dalında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
▪ Ortaokulu tamamlamış olmak,
▪ Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
▪ Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
▪ Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler.
▪ Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir.
▪ 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır.
▪ Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir.
▪ Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA
Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir.
E- ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
▪ Kimya Laboratuvarı Teknisyenleri kimyasal maddelerle mamul veya yarı mamul ürünler üreten (çimento, cam, kil, seramik, azot-gübre, demir-çelik, şeker, yağ, sabun, boya, selüloz, plastik elyaf, gıda, petrol, tekstil vb.) endüstri alanlarının araştırma, geliştirme ve kontrol laboratuvarlarında,
▪ Hastanelerde ve özel klinik laboratuvarlarında,
▪ İl hıfzısıhha kuruluşlarında,
▪ Belediye laboratuvarlarında,
▪ Kamu kuruluşlarının laboratuvarlarında,
▪ Medikal firmalarda,
▪ Sağlık kuruluşu bulunan bankalarda çalışabilirler.
Endüstriyel alanlar gelişme halinde olduğundan bugün ve gelecekte kimya teknisyenliği mesleğine olan talebin artacağı söylenebilir.
Kimya alanında her gün yeni gelişmeler ve buluşlar olmaktadır ve meslekte sürekli yenilikler mevcuttur. Ayrıca bu meslekte kullanılan araç-gereçlerde de değişiklikler olmaktadır. Teknolojinin gelişmesiyle yeni alet ve cihazların kullanıldığı gözlenmektedir. Bazı ölçüm ve testlerin bilgisayar yardımıyla yapılmasına başlanmıştır.
F- EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
▪ Meslek eğitimini bitiren kimya teknisyenlerinden özel sektörde çalışanlar yetenekleri, statüleri ve sektörün kuralları çerçevesinde asgari ücretten az olmamak üzere değişen oranlarda ücret alırlar.
▪ Kamu sektöründe ise, devlet memurlarına uygulanan maaş sistemi yürürlüktedir. Kamu kurum ve kuruluşlarında görev alanlar lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. Kamu kuruluşlarında asgari ücretin yaklaşık 2-3 katı civarında ücret almaktadırlar.
G- MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
▪ Meslek liselerinin Kimya Teknolojisi alanı Kimya Laboratuvarı dalından mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
▪ Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
BENZER MESLEKLER
▪ Kimyager,
▪ Kimya Teknikeri,
▪ Biyolog.
▪ Kimya Mühendisi,
H- EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
DERS TANIMLARI
Mesleki Gelişim: Bütün alanlarda ortak olup öğrencinin yaşam boyu kullanabileceği ve mesleki gelişmesine yararlı olabilecek, üretken, bilim ve teknoloji üretimine yatkın, beceri düzeyi yüksek olarak yetiştirilmesi, iyi ilişkiler kurabilmesi, işe uyum sağlayabilmesi gibi genel bilgi ve becerilerin verildiği derstir.
Temel Kimya: Kütle ölçümü, hacim ölçümü, fiziksel değişimler, kimyasal değişimler, çözeltiler, katılar, sıvılar, gazlar, hız kontrolü, denge kontrolü ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Nitel Analiz: 1, 2, 3, 4, 5 grup katyonları ve anyonları ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Nicel Analiz: Numune alma, nem, kül, elek, suda sertlik analizi, gravimetrik analiz, asit- baz titrasyonları, redoks titrasyonları, çöktürme titrasyonları ve kompleksleşme titrasyonları ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Enstrumantal Analiz: Optik analizler, elektrometrik analizler, kromotografik analizler ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Biyokimya: Hücre ve yapısı, bakteriler, proteinler, kan analizleri, karbonhidratlar, enzimler, vitaminler ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Organik Kimya: Organik bileşiklerde elementel analiz ve mol kütlesi, alifatik hidrokarbonlar, alkoller ve eterler, aldehit ve ketonlar, karboksilli asitler, azotlu alifatik bileşikler, esterler ve yağlar, aromatik bileşikler ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
Anorganik Kimya: Ametaller, metaller, bileşenleri ve özellikleri ile ilgili bilgilerin verildiği derstir.
I- KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar,
▪ 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu.
▪ www.megep.meb.gov.tr adresli web sayfası
İ- AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
kimya laboratuvarı teknisyeni kimya teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları