MAKİNE TEKNİSYENİ
Bir makinenin ve ilgili donanımın parçalarını, yapım resmine uygun olarak, elle veya takım tezgahlarından yararlanarak yapan, birleştiren, makineyi çalıştıran, bozulduğunda onaran, gerektiğinde makine parçalarının yapım resmini ve detaylarını çizen kişidir.
GÖREVLER
▪ Her türlü makinenin bakım ve onarımını yapar,
▪ Birden fazla sayıda parçanın birleştirilmesi ile meydana gelen ürünün, yapım resimlerini ve özelliklerini inceler, verilen talimatlara göre birleştirme (montaj) ve parçalara ayırma (demontaj) işlemlerini yapar,
▪ Montaj sırasında ortaya çıkan hatalı parça ve yarı işlenmiş parçaları ayırır, kalite kontrolünü yapar,
▪ Gerektiğinde montaj hattına, malzeme, hammadde ve yarı işlenmiş ürünü taşır,
▪ Montaj işlemi sırasında ölçüleri hesaplar ve işlemin sırasını planlar,
▪ Montaj işlemlerinde işlenmesi gereken metal parçaların istenilen ölçülerde olması için gerekli ölçüm işlemlerini yaparak keser ve biçim verir,
▪ Metal parçaların ısıl işlem (sertleştirme) işlerini yapar, bağlantı yerlerini ve çatlakları lehimler veya kaynak yapar,
▪ Üretilen makine elemanlarının (parçalarının) çeşitli ölçü aletleri ile kontrolünü yapar,
▪ Montaj işlemi tamamlanan makine parçasının veya makinenin çalışmasını izler, test eder.
KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Montaj takım, cihaz ve donanımları, anahtar takımları, çeşitli penseler,
▪ Çeşitli presler, elektrik ve oksijen kaynak makinesi, tesviyeci aletleri, hava kompresörü, hidrolik ve mekanik kaldırıcılar, taşıyıcılar, çeşitli takım tezgahları,
▪ Değişik ölçü ve çaplarda vidalar, somunlar, perçinler, kutu profil, köşebentler (U ve + gibi küçük profiller), parça ve yarı mamuller, metal parçalar,
▪ Çeşitli ölçme ve kontrol alet ve cihazları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Makine Teknisyeni olmak isteyenlerin;
▪ Üst düzeyde şekil ve uzay ilişkilerini görebilme gücüne,
▪ Mekanik yeteneğe,
▪ Göz ve elleri eşgüdümle kullanabilme gücüne sahip,
▪ Alet ve makinelerle uğraşmaktan hoşlanan,
▪ Elleri ve gözleri sağlam, bedence güçlü,
▪ Dikkatli ve tedbirli
kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Makine Teknisyenleri, fabrika ve atölyelerde çalışırlar. Çalışma ortamı gürültülüdür. Makine teknisyeni birinci derecede alet ve makinelerle ilgili olup genellikle bir ekibin üyesi olarak çalışır. İş ayakta yürütülür. Oturma, eğilme, diz çökme gibi pozisyonlar gerekebilir. Çalışırken meslektaşlarıyla, işveren, usta, formen ve mühendislerle, müşterilerle ve gerektiğinde malzeme satıcıları ile iletişimde bulunur. Çalışma sırasında iş güvenliğinin gerektirdiği önlemler alınmadığı takdirde yaralanmalar olabilir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi daha önceki yıllarda meslek liselerinin Makine bölümünde verilmekte iken yeni uygulamaya göre bu isimde alan ve dal bulunmamaktadır. Aşağıdaki eğitimle ilgili bilgiler eğitimin verildiği dönemi kapsamaktadır
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
▪ Ortaokulu tamamlamış olmak,
▪ Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
▪ Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
▪ Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler.
▪ Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir.
▪ 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır.
▪ Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir.
Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
▪ Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Makine Teknisyenleri, seri veya parça işi makine üretimi yapan işletmelerde, makine montaj atölyelerinde, makine-motor ve mekanik cihazlar üreten işletmelerin yapım ve montaj bölümlerinde çalışırlar.
Günümüzde rekabetin ve kalitenin önem kazanması, özellikle makine imalatında yeni teknolojilerin kullanılması ve yeni teknolojik makinelerin sanayimize girişiyle makine montajı alanında yetişmiş teknik elemanlar ön plana çıkmaktadır.
Bu alanda kendisini yetiştirmiş nitelikli elemanlara ihtiyaç vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Değişik firma ve iş kollarına göre ücret değişiklik göstermekle beraber, en az asgari ücret, en çok da asgari ücretin 4 katı tutarında ücret alınmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Meslek liselerinin Makine bölümünden dalından mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYM Kılavuzlarında belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Endüstri meslek lisesi, teknik lise ve anadolu teknik liselerin ilgili bölümlerinden mezun olup da bu mesleği yapanlar; usta, ustabaşı, formen, şef vb. pozisyonlara yükselebilirler.
Belirli bir tip makine montajı konusunda uzun süre çalışma uzmanlaşmayı sağlayabilir.
BENZER MESLEKLER
▪ Tornacı,
▪ Frezeci,
▪ Tesviyeci,
▪ Makine modelcisi,
▪ Makine teknikeri,
▪ Bilgisayarlı-nümerik kontrol teknisyeni,
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ İŞKUR"Türk Meslekler Sözlüğü" Ankara-1983 Yayın No:173,
▪ "Metal Sanayii İş Gruplandırma Sistemi" Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası Yayınları,
▪ www.megep.meb.gov.tr adresli web sayfası
▪ "Okul Sanayi Ortaklaşa Eğitimi Projesi" (OSANOR) yayını,
▪ Meslek elemanları,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
makine teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları