REPRODÜKSİYON VE KLİŞE TEKNİSYENİ
Baskı yolu ile çoğaltılması istenen kitap, dergi, broşür, gazete, afiş vb. materyalin, yazar veya tertipleyeni tarafından hazırlanmış orijinalinden; filme çekerek, bilgisayar ortamında film kartına ters çıktı alarak, renk ayırımı yaparak baskıya esas kalıpları (klişe) hazırlayan kişidir.
GÖREVLER
▪ Basılması istenen materyalleri (asıl örnekleri) özelliklerine göre sınıflandırır,
▪ Repro tekniğinde kullanılan filmler arasında en uygun olanını seçer,
▪ Kamerayı istenilen baskı boyutlarına göre ayarlar,
▪ Kamerayı ayarlayarak filmi çeker,
▪ Çekilen filmde istenmeyen kısımların çıkartılması ve leke izlerinin giderilmesi için rötuş yapar,
▪ Klişeyi çinko klişe emülsiyon dökümünden önce "0" numara su zımparası ile iyice temizler,
▪ Klişe kopya eriği hazırlar,
▪ Filmin emülsiyonu ile çinkonun emülsiyonunun çakıştırılması için pozlandırma yapar, klişeyi akar su altına tutarak, poz görmeyen yerdeki emülsiyonu yıkar,
▪ Pozlandırmadan sonra filmi banyo eder,
▪ Çinko yüzeyinde kalan emülsiyonu daha da sertleştirmek için şap banyosu yapar,
▪ Asite dayanabilecek duruma gelmesi için emülsiyonu pişirir,
▪ Klişenin rötuşunu yapar.
KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Kamera,
▪ Kontakt şase,
▪ Çeşitli filmler (kırmızıya duyarsız filmler),
▪ Banyo küvet düzeni ya da banyo makinesi,
▪ Banyo kontrolü için gri skala,
▪ Şap banyosu, pişirme banyosu,
▪ Rötuş için çelik kazıma kalemi,
▪ Kopya eriyiği,
▪ Negatif kağıtlar,
▪ Boya fırçası, ışıklı masa,
▪ Ölçekli kaplar, hesap cetveli,
▪ Register (Delgi sistemi),
▪ Renk ayırım filtreleri,
▪ Makas, gönye, rapido, şablon kalıpları,
▪ Çinko ve alimünyum levha,
▪ Bilgisayar ve mesleki programlar,
▪ Scanner cihazı (optik tarayıcı),
▪ Renk scalası.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Reprodüksiyon ve Klişe Teknisyeni olmak isteyenlerin;
▪ Gözleri ve elleri sağlam, bunları eşgüdümle kullanabilen,
▪ Şekilleri ayrıntıları ile algılayabilen,
▪ Renkleri ayırdedebilen,
▪ Düzenli, tertipli
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları matbaalarda, ayakta ve genellikle tek başlarına çalışırlar. İşlemlerin çoğu, aydınlık ortamdaki elektronik sistemlerde (scanner ve bilgisayar) tamamlanmaktadır. Sadece elektronik film çıkışı ve kamera agrandizör gibi işlemler kırmızı ışık altında yapılmaktadır. Filmleri banyo ederken zaman zaman karanlık odada çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİ
Mesleğin eğitimi daha önceki yıllarda meslek liselerinin reprodüksiyon ve klişe bölümünde verilmekte iken yeni uygulamaya göre bu isimde alan ve dal bulunmamaktadır. Aşağıdaki eğitimle ilgili bilgiler eğitimin verildiği dönemi kapsamaktadır
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
▪ Ortaokulu tamamlamış olmak,
▪ Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
▪ Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
▪ Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler.
▪ Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir.
▪ 10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır.
▪ Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir.
Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
▪ Meslek eğitimini bitirenler meslek lisesi diploması verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Günümüzde, bu bölümden mezun olanların işsiz kalma sorunları yoktur. Ancak, teknolojideki hızlı değişim ve gelişmelerle, bu meslekte otomasyona doğru hızlı bir geçişin başladığı, dolayısıyla da, gelecekte bu meslekte istihdam edilecek eleman sayısının azalacağı görülmektedir.
Reprodüksiyon ve Klişe Teknisyenliği günümüzde değişime uğrayan meslek alanlarından olup günümüzde masa üstü yayıncılık ve renk ayırımcılığı adı altında bir bütün olarak faaliyet göstermektedir. Reprodüksiyon işlemlerinde kullanılan kameraların yerini gelişmiş bilgisayarlar ve elektronik renk ayırım sistemleri almıştır.
Bu nedenle yeni teknolojik bilgilere sahip elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪ 3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪ Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪ Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim bittikten sonra; kendini yetiştirme durumuna, deneyime ve çalışılan yerle yapılan anlaşmaya bağlı olarak elde edilen gelir değişmektedir. Ancak en az kazanç asgari geçim seviyesinin üzerinde olmaktadır. Kendi işyerini kurabilme imkanı olanlar daha iyi gelir elde edebilmektedirler.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Meslek liselerinin Reprodüksiyon ve Klişe mezun olanlar istedikleri takdirde ÖSYS Kılavuzuda belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
BENZER MESLEKLER
▪ Baskı Öncesi Operatörü
▪ Baskı Sonrası Operatörü
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ www.megep.meb.gov.tr adresli web sayfası
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar,
▪ 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ - Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C.Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi http://osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
reprodüksiyon ve klişe teknisyeni reprodüksiyon klişe teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları