TANIM
Kol, cep, pano, meydan, duvar, masa saati gibi her türlü mekanik, elektrikli ve elektronik saatlerin bakım ve tamirini yapan kişidir.
GÖREVLER
- Onarılmak üzere getirilen bozuk saati, çeşitli aletler kullanarak parçalarına ayırır,
- Kırık ya da bozuk parçayı belirler ve düzeltir, gerekirse yenisini takar,
- Saatin parçalarını temizler, yağlar,
- Parçaları birleştirir ve saati ayarlar,
- Yaptığı onarım işleminin maliyetini belirler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Büyüteç (Lup),
- Saat yıkama makinesi,
- Saat ayar makinesi,
- Tornavida takımları,
- Zımba takımları,
- Çeşitli ölçme aletleri,
- Havya (elektrikli ısıtıcı),
- Yan kesici,
- Kargaburun,
- Cımbız,
- Mercek,
- Çekiç,
- Pense,
- Çeşitli temizlik maddeleri,
- Sıvı madeni yağ,
- Saat yedek parçaları gibi araç-gereç ve malzemeleri kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
- Ayrıntıları algılayabilen,
- Göz-el koordinasyonu ile şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneğine ve mekanik yeteneğe sahip,
- Göz, el ve parmakları sağlam,
- El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
- Dikkatli, sabırlı kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Saat tamircisi kendine ait işyerinde atölye ortamında çalışır. İşini genellikle tek başına ve oturarak yürütür. Müşterilerle, yedek parça satıcılarıyla, çırak ve kalfalarla iletişimde bulunur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Saat tamircileri, saat tamiri yapılan işyerlerinde çalışırlar.
Elektronik saatlerin hızla piyasaya sürülmesi ve fiyatlarının çok ucuz olması, pahalı ve iyi saatlerin ise fazla arıza yapmamasından dolayı saat tamirciliği ile ilgili işyerlerinin sayısı her geçen gün biraz daha azalmaktadır.
Yetişmiş meslek elemanları gelir kayıplarını önlemek için de ek iş alanlarına (saat ve gözlük satıcılığı gibi) yönelmektedirler.
Meslekte çalışma alanının giderek azaldığı söylenebilir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
- Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde "Saatçilik" alanı "Saat Tamirciliği" dalında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş olmak,
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Saat tamirciliği mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 3 yıl, lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1,5 yıldır.
İşletmelerde usta-çırak ilişkisi çerçevesinde verilen eğitim kesin bir süre olmamakla beraber yapılan araştırmalarda 3-4 yıl arasında değiştiği ifade edilmiştir.
Eğitim süresince;
- Müşteri ve usta ilişkileri,
- Kullanılan alet ve makinelerin tanınması ve bakımı,
- Arıza tespit yöntemlerinin öğrenilmesi,
- Saatler ve saat çeşitlerinin tanınması,
- Sökülen parçaların temizlenmesi ve yağlanması,
- Masa saatlerinin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilerek gönderilmesi ve bakımı,
- Kurmalı kol saatlerinin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilip giderilmesi ve bakımı,
- Otomatik saatlerin sökülüp takılması, arızalarının tespit edilerek giderilmesi vb. konular öğretilmektedir.
Ayrıca çırak öğrenciler teorik eğitimde Türkçe, Matematik, Meslek Matematiği, İşletme Bilgisi ve Kooperatifçilik, Toplam Kalite Yönetimi, gibi genel bilgi derslerinin yanında Teknik Resim, İş Güvenliği, Mekanik Meslek Bilgisi, Elektronik Meslek Bilgisi, Bilgisayar, Meslek Resmi gibi meslek dersleri alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
- Çıraklık eğitimini tamamlayanlar "Kalfalık" sınavına alınırlar ve başarılı olanlar kalfa olarak ustalık eğitimine katılabilirler.
- Ustalık eğitimi 176 saat olup; ekonomi, işletme bilgisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği, iş ve insan ilişkileri, muhasebe, sigorta ve vergi mevzuatı, çalışma hukuku ve ileri meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır. Usta olmak için, kalfalık döneminde yapılan eğitim genel olarak yoğunlaştırılmış kurslar şeklinde uygulanmaktadır. (Bu kursa katılanlar) kalfa olarak 3 yıl çalıştıktan sonra, katılmayanlar ise 5 yıl çalıştıktan (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) sonra ustalık sınavına girebilmektedirler. 2 yıl sonunda ustalık sınavlarına katılabilirler.
- Ustalık belgesine sahip meslek erbabı, işyerinde sanatını yanında çalışan çıraklara öğretmek amacıyla mesleki eğitim merkezlerinde 40 saatlik "İş Pedagojisi" kursuna katılıp, "Usta Öğretici" unvanı alabilirler.
- Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
- İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Mesleki eğitim merkezlerine devam edenlere işyerlerince pratik eğitimleri süresince brüt asgari ücretin %30'ndan az olmamak üzere ücret ödenir, iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigorta primleri devletçe karşılanır.
Eğitim sonrası ise kişiler genellikle kendi işini kurar, gelirleri işyerinin bulunduğu konuma, ustanın yeteneğine, tamirden başka iş yapılıp yapılmadığına göre değişmekle birlikte asgari ücretin 2-3 katı arasında değişen oranlarda bir gelir temin edilebilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Meslek Odaları,
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri
saat tamircisi meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları