SEBZE ÜRETİM TEKNİKERİ
Her tür sebzenin uygun koşullarda üretilmesi, saklanması ve dağıtılması ile ilgili çalışmaları ziraat mühendisinin gözetiminde yapan kişidir.
GÖREVLER
▪ Üretimi yapılacak sebzenin özelliklerine elverişli iklim ve toprak yapısını belirlemeye çalışır. Bunun için sebze üretimi yapılacak toprağı analiz ettirir,
▪ Sebze üretilecek yerin seçimini yapar, üretim yapılacak sebzenin türü ve özelliklerine göre aşağıdaki yöntemlerle toprağın hazırlanmasını sağlar,
Mesura: Toprağın balık sırtı (karık usulü) şeklinde hazırlanması (birçok sulama tekniğine uygundur),
Tava: Toprağın kenarlarının üretim yapılacak alandan yüksek olarak hazırlanması (salma sulama tekniğine uygun),
Tahta: Üretim alanının yüksek olacak şekilde düzenlenmesi (sızma sulama tekniğine uygun),
▪ Belirlenen üretim yöntem ve tekniğine göre araç gereçlerini hazırlar,
▪ Fide üretimi için yastık (toprağın tohum ekimine uygun hale getirilmesi) hazırlar, ekimini yapar ve yetiştirir. Örneğin domates, patlıcan, biber fidesi gibi,
▪ Ekim ve dikim işlemlerini mevsimsel özellikleri de dikkate alarak gerçekleştirir,
▪ Fidelerin, ilaçlanması ve uygun sulama teknikleriyle (yağmurlama, damla, salma, sızma) sulanması işlemlerini yapar,
▪ Yetiştirilen bitkinin özelliğine göre uygun hasat zamanını belirler ve hasat işlemini gerçekleştirir (tek hasat, kademeli hasat),
▪ Ürünlerin uygun koşullarda saklanmasını ve dağıtımını sağlar,
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪ Toprak işleme alet ve makineleri (traktör, pulluk, çapa, kürek, bel, tırmık),
▪ Tohum veya fide dikim alet ve makineleri,
▪ Sulama, gübreleme ve ilaçlama araç-gereç ve makineleri,
▪ Hasat toplama araç-gereç ve makineleri,
▪ Tohumlar, fideler, gübreler, ilaçlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sebze üretim teknikeri olmak isteyenlerin;
▪ Temel bilimlere meraklı, özellikle biyoloji ve botaniğe karşı ilgili ve bu alanda başarılı,
▪ Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
▪ Araştırma ve inceleme merakı olan,
▪ Ekonomiye ve ticarete ilgi duyan,
▪ Bedence sağlıklı ve dayanıklı,
kimseler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sebze üretim teknikeri genellikle açık alanda, arazide çalışmaktadır. Zaman zaman soğuk, sıcak, ıslak, rutubetli, tozlu bir ortamda bulunur. Çalışırken birinci derecede bitkilerle ilgilidir. Bu sırada müşterilerle, meslektaşlarıyla, ziraat mühendisleriyle, diğer çalışan yardımcı personelle iletişim halindedirler.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Meslek Yüksekokulu Sebze Üretimi ön lisans programında verilmekte iken, bu bölüm adının "Bahçe Tarımı" olarak değişmesi nedeniyle, "Sebze Üretim" adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler "Sebze Üretim" bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
▪ Lise veya dengi okul mezunu olmak,
▪ Meslek liselerinin, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen bölümlerinden mezun olanlar ""Sebze Üretim önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
▪ Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS Kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 2 yıldır. Eğitim süresince; mesleğin gerektirdiği nitelikler göz önünde bulundurularak teorik ve uygulamaya yönelik bilgiler verilir.
Ayrıca yaz aylarında 36 işgünü staj yaptırılır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Sebze Üretimi önlisans diploması verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sebze üretim teknikerleri Tarım Bakanlığına bağlı merkez ve taşra teşkilatında, üniversitelerin araştırma ve geliştirme merkezlerinde, özel sektöre bağlı sebze, fide ve süs bitkisi yetiştiriciliği yapan işyerlerinde, tohum, tarımsal ilaç, gübre satışı yapılan işyerlerinde de çalışabilirler. Bu meslek elemanlarının büyük çoğunluğu özel sektör işyerlerinde istihdam edilmektedir.
Sebze Üretim Teknikerliği mesleği kendi işini kurmak isteyenlere de olanak sağlamaktadır. Zira nüfusun yarısının tarımla uğraştığı ülkemizde sebze, meyve fidesinin pazarlanmasında pazarlama sorunu yaşanmamaktadır.
Ülkemizin gerek iklim, gerek toprak yapısının farklılığı, tarıma elverişli alanların çok olması, üretim tekniklerindeki gelişmeler tarımsal üretimin sürekli gelişeceğini göstermektedir. Özellikle son yıllardaki kültürel bitkilerin üretimine verilen önem, tropikal sebze ve meyvelerin üretilmeye başlanması istihdam alanlarını daha da geliştirecektir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve yurt hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler.
Ayrıca eğitim döneminde işletmelerde staj yaparken işletmenin durumuna göre, az da olsa bir gelir olanağı bulunmaktadır.
EĞİTİM SONRASI
Sebze üretim teknikerlerinin kazançları çalışılan sektöre ve meslekteki deneyimine göre değişiklik göstermektedir.
Özel sektörde ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle asgari ücretle işe başlalayıp, asgari ücretin 2-3 kat düzeyine çıkabilmektedir.
Kendi işyerinde çalışanların kazançları sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına bağlıdır.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
"Sebze Üretim" önlisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler, "Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavında (DGS)" başarılı oldukları takdirde; ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara kontenjan dâhilinde dikey geçiş yapabilirler.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
▪ Sebze üretim teknikeri, başarılı olduğu takdirde, işyerinin büyüklüğüne göre amir, şef, şef yardımcısı..vb. düzeyde sorumluluklar alabilir.
▪ Çeşitli araştırma enstitülerinin kurslarına katılabilir (mantar yetiştiriciliği, zeytin yetiştiriciliği vb) Tarım Bakanlığının açtığı Ekolojik Tarım kurslarına katılarak ekolojik üretim konusunda kendini geliştirebilir.
BENZER MESLEKLER
▪ Bahçe Ziraatı Teknikeri,
▪ Seracılık ve Süs Bitkileri Yetiştiriciliği Teknikeri,
▪ Seracılık Teknikeri,
▪ Tohumculuk Teknikeri.
EK BİLGİLER
GÖREV
▪ İş organizasyonu yapar,
▪ Çevre koruma önlemleri alır,
▪ İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪ Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪ Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪ Meslek elemanları,
▪ Üniversiteler Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi (Prof. Dr. Yıldız KUZGUN) 2000,
▪ Ege Üniversitesi Kılavuzu,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪ Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
sebze üretim teknikeri meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları