TANIM
Yat ve tekne gibi araçlar ile bu araçlarda bulunan hareketli ve sabit mobilyaları aldığı siparişe göre tasarlayan, şablon ve kalıp hazırlayarak, kullanılacak malzemeleri seçen, projeye göre imal ve tamir eden, bakımını yapan kişidir.
GÖREVLER
▪Müşterinin isteğine göre tekne ve yat tasarlar, maliyet hesabı yapar,
▪Tasarımı yapılan işler için araç gereç listesini hazırlar, sipariş verir, satın alır.
▪Sağlanan malzemeyi uygun bir şekilde yerleştirir.
▪Yapılacak işlemleri gösteren resim veya çizimleri okur, yorumlar ve ağaç üzerine çizim yapar,
▪Projeye göre omurgayı ve iskeleti hazırlar,
▪Hazırladığı omurga ve iskeletin montajını yapar,
▪Kaplama öncesi işleri yapar, dış kaplama yapar, güverte kaplar,
▪Kaplamanın izolasyonunu yapar,
▪Donanımların imalatını ve montajını yapar,
▪İmal ettiği ürünün kalite kontrolünü yapar,
▪Tekne ve yatların ahşap kısımlarının tamir ve bakımını yapar.
▪Değiştirilecek parçayı tümüyle ya da kısmen söker, onarır veya onarılmayacak olanları yenisiyle değiştirir,
▪Çıkabilecek problemleri önlemek için araçların periyodik bakımını yapar,
▪Tekne ve yat gibi deniz araçları ve parçalarının satışını yapar,
▪Kullanılan makine araç ve gereçlerin hizmete hazır halde tutulmasını ve iş bitiminde bakımının yapılmasını sağlar, gerekirse basit arızaları onarır.
KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
▪Ağaç, suntalam, sunta, MDF v.b.
▪Testereler, testere makineleri,
▪Çekiç, tokmak, kerpeten, tornavida vb.
▪Zımpara makineleri, zincirli delik delme makineleri,
▪Planya makinesi, kalınlık makinesi, freze makineleri, matkaplar,
▪Rendeleme aletleri (rendeler, düztabanlar,planyalar vb.),
▪Eğe, törpü, sistre, oyma kalemleri
▪Tutkal, çivi, zımpara, vida ve gereçler, boya, vernik, cila v.b.
▪İş tezgahı, koruyucu gözlük, toz emiciler
▪Ölçme ve ölçü aletleri (metreler, çelik cetveller, kumpaslar, komparatörler),
▪Teknik resim araç ve gereçleri,
▪Lokma takımları ve kompresörler,
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Ahşap yat ve tekne yapımcısı olmak isteyenlerin;
▪Şekilleri doğru biçimde algılayabilen,
▪Parçalar arasındaki ilişkiyi görebilen,
▪Tasarım, çizim yeteneğine ve el becerisine sahip,
▪Ellerini ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen, el-göz eşgüdümü olan,
▪Makinelerle ve aletlerle çalışmaktan hoşlanan,
▪Ayrıntılara dikkat edebilen,
▪Yönergeyi izleyebilen,
▪Sabırlı ve dikkatli,
▪Bedensel bakımdan güçlü kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Ahşap yat ve tekne yapımcıları atölyelerde çalışır. Genellikle güç pozisyonlarda ve ayakta çalışarak ağaçların taşınması, kaldırılması gibi faaliyetlerde bulunur. Ortam gürültülü, kokulu, ve tozlu olabilir.
Bu mesleği yürütenler birinci derecede alet, makine ve malzemelerle ilgilidirler. Birlikte görev yaptığı kimselerle ve müşterilerle iletişim kurarlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim kurumlarının Gemi Yapımı (Deniz Araçları Yapımı)" alanı "Tekne ve Yat Yapımı" dalında, kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir.
Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için,
▪En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,
▪Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
▪14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
▪Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Tekne ve Yat Yapımcısı mesleğinin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.
Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri:
Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır.
Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir.
Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINANBELGE-DİPLOMA
Çıraklık eğitimini tamamlayanlara, eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde "Kalfalık Belgesi" ve "Kalfa" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin turizm, balıkçılık ve taşımacılık alanlarında giderek artan ihtiyaçları karşılamada ahşap yat ve tekne yapımı önemli katkılar sağlamaktadır.
Bu meslek elemanları fabrikalarda, atölyelerde ve tersanelerde çalışırlar. Kendi işyerlerini de açabilirler.Bu mesleğe sahip olan kişiler deniz kıyısı olan şehirlerdeki işyerlerinde iş bulabilirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
▪3308 sayılı "Mesleki Eğitim Kanunu" gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının %15 veya %30'undan az olmamak üzere ücret verilir.
▪Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
▪Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.
EĞİTİM SONRASI
Özel işyerlerinde çalışanlar yapılan işteki başarıya ve işyerinin durumuna, kişinin bilgi yetenek ve çalışma kapasitesine göre farklı ücret alabilirler. Tecrübe ücret belirlenirken önem kazanmaktadır.
Yapılan araştırmalarda asgari ücretle asgari ücretin 3 katına kadar kazanç sağladıkları görülmüştür.
MESLEKTE İLERLEME
MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME
Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
İŞ HAYATINDA İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER
▪Mobilya İmalatçısı,
▪Ahşap Doğrama İmalatçısı,
▪Ahşap Üst Yüzey İşlemcisi,
▪Mobilya Döşeme İmalatçısı,
▪Ahşap Süslemeci,
▪Ahşap İskelet İmalatçısı,
EK BİLGİLER
GÖREV
▪İş organizasyonu yapar,
▪Çevre koruma önlemleri alır,
▪İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular,
▪Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır,
▪Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.
KAYNAKÇA
▪3308 Sayılı Kanun,
▪Meslek elemanları,
▪Mesleki Eğitim Merkezi Meslek Dersi Öğretmenleri
▪"Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü" Ağaç İşleri Alanı (Ahşap Yat ve Tekne Yapımı ve Mobilya İskeletçiliği Dalları) Kalfalık Çerçeve Öğretim Programı Kitapçığı Ankara/2006
▪http://www.megep.meb.gov.tr/indextr.html
▪Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar
AYRINTILI BİLGİ İÇİN
▪İlgili eğitim kurumları,
▪Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
▪Bünyesinde "Meslek Bilgi Merkezi" Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
tekne ve yat yapımcısı ahşap yat ve tekne yapımcısı meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları