TANIM
Uçak mühendislerinin gözetimi ve denetimi altında uçak motorlarının ve diğer hava araçları motorlarının her türlü bakım ve onarımı, montaj ve servis işlerinin yapılması aşamalarında görev yapan kişidir.
GÖREVLER
- Uçakların motor kısmını kontrol eder, onarım ve bakımını yapar,
- Mümkün olduğunca ekonomik davranarak, arızalı parçaların tekrar kullanıma sunulması veya servis dışı edilmesi işlemlerini yapar,
- Bakım ve onarım kataloglarını okur, iş ve işlemleri takip eder, gerekli testleri yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Perçin makineleri,
- Kesme aletleri,
- Şekillendirme aletleri,
- Mekanik/Elektronik ölçüm aletleri,
- Motor test üniteleri (bremze vb.),
- Yüzey düzgünlük ölçüm aletleri,
- Çeşitli el aletleri ve avadanlıklar vb.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Uçak Motorları Bakım ve Onarım Teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Fiziğe ve özellikle mekanik konulara ilgili ve bu alanlarda başarılı,
- Şekil ilişkilerini görebilen,
- Ellerini eşgüdümle kullanabilen,
- Sorumlu, dikkatli, kurallara uyan,
- Başkaları ile işbirliği halinde çalışabilen,
- Yenilikleri takip edebilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Uçak Motorları Bakım ve Onarım Teknisyenleri uçak fabrikalarında, uçak bakım ve onarım ünitelerinde çalışırlar. Çalışma ortamı genellikle kirli (yağ ve yakıt), kokulu ve gürültülüdür. Teknisyen, mühendis ve teknikerin denetiminde görevini yapar. İşini yürütürken birinci derecede alet ve makinelerle ilgilidir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Özel hava yollarında, hava limanlarında, uçak fabrikalarında, uçak bakım-onarım atölyelerinde, Türk Hava Yolları'nda, uçak fabrikalarının üretim ve montaj hattında çalışırlar.
Uçak Motorları Bakım-Onarım Teknisyenliği, gelecek görünümü açısından gelişen bir meslektir. Geniş bir iş ve çalışma alanı vardır.
Teknolojisi sürekli yenilenen ve gelişen bir meslek olduğundan, teknisyenlerin teknolojiyi takip etmeleri ve bilgilerini yenilemeleri gerekmektedir. İlgili kuruluşlar, bu konuda devamlı bir eğitim süreci takip etmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Anadolu Teknik Liselerinin "Uçak Motorları Bakım-Onarım Teknisyenliği bölümünde verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liselerinin Uçak Bakımı alanı Uçak Gövde - Motor dalında verilmektedir. Bakınız Uçak Gövde- Motor Teknisyeni. Bu dosyadaki eğitimle ilgili bilgiler değişiklikten önceki dönemi kapsamaktadır.
- 31 Aralık 1962 tarihinden itibaren Türkiye'de tescil edilmiş sivil uçaklarla, Türk hava sahası içinde bulunan ve Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) üyesi diğer bir devlete ait olan sivil uçak, helikopter ve planörler üzerinde müstakil olarak periyodik bakım, küçük tamir, revizyon ve uçuşa elverişlilik kontrolü yapabilmek için uçak bakım teknisyeni lisansına sahip olmak zorunludur. Lisansı olmayanların belirtilen tarihten sonra uçak bakım teknisyenliği yapmalarına müsaade edilmemektedir.
- Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Dairesi "Uçak Bakım Teknisyeni Lisans Talimatı"na göre; A Kategori Uçak Bakım Teknisyeni lisansları Ulaştırma Bakanlığı'nca, belgeler ise Ulaştırma Bakanlığı'nın yetkili kıldığı müesseselerce verilir.
- Uçak bakım teknisyeni lisansı almak isteyenler, Ulaştırma Bakanlığı'nca yayınlanmış olup usulüne göre doldurulmuş olan formu, arzu edilen lisans için gerekli tecrübeye sahip olduklarını onaylayan bir belge ile birlikte Ulaştırma Bakanlığı'na verirler. Bu belge, çalışılan kuruluşlardan alınan referans mektupları, istenilen lisansla ilgili olarak görmüş oldukları tahsil ve eğitime ait diploma veya sertifika olabilir.
- Ulaştırma Bakanlığı'ndan lisans alabilmek için mutlaka Anadolu Teknik Lisesi Uçak Motorları Bakım-Onarım bölümünden mezun olmak gerekmektedir. Ama teknisyen olarak diploması olup da bir işyerinde çalışanlar, çalıştıkları süre en az (3) üç yıl olmak şartı ile bu işyerinden alacakları bir belge ile kanıtlamaları halinde Ulaştırma Bakanlığı'ndan lisans almak için, lisans sınavına başvurma hakkını elde ederler.
- Müracaat sahibi Ulaştırma Bakanlığı'nda ya da Ulaştırma Bakanlığı'nca yetkili kılınmış müesseselerden (Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Türk Hava Yolları Genel Müdürlüğü) birinde masrafı kendisine ait olmak üzere sınava girer ve bu talimat hükümlerine uygun olarak sınav sonuçları, sınavı yapan kuruluş tarafından bir rapor halinde Ulaştırma Bakanlığı'na gönderilir. Ulaştırma Bakanlığı, gerekirse son bir araştırma yapabilir.
- Sınavda başarı gösterenlere, durumlarına uygun lisans ve sertifikaları Ulaştırma Bakanlığı'nca verilir.
- İstenilen lisans ve sertifikanın özelliği nedeniyle Türkiye'de sınavı yapmaya yetkili bir kuruluş yoksa, müracaat sahibinin Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) üyesi bir devletin sivil havacılık otoritesi veya onun yetkilisi ya da onun tarafından yetkili kılınmış bir müessesede sınava tabi olması ve bu sınavın olumlu neticeli evrakını, Ulaştırma Bakanlığı'na vermesi gerekir.
- Türkiye Cumhuriyeti'nin tabiyetindeki müracaat sahiplerinin Türkçe okuyup yazmaları ve konuşmaları zorunludur.
- Uçak bakım-onarım teknisyeni lisansı almak için yapılacak sınavlar:
a) Yazılı sınav,
b) Uygulamalı sınav olmak üzere iki bölümdür,
- Uygulamalı sınava girebilmek için:
I. Yazılı sınavda başarılı olmak,
II. İstenilen lisansa göre gerekli tecrübeye sahip olmak lazımdır.
- Sınav tarihi ve yeri Ulaştırma Bakanlığı veya yetkili kuruluş tarafından belirlenir.
- Yazılı ve uygulamalı sınavlarda her konuya ayrı not verilir. Başarılı olmak için her konuda l00 üzerinden en az 70 puan almak gereklidir.
- Yazılı ve uygulamalı sınavda başarılı olamayan aday, başarısız olduğu konularda tekrar sınava girebilmek üzere en az bir ay sonra müracaat edebilir. Ancak bu süre boyunca geçerli lisansı olan bir öğretmen veya teknisyenden başarılı olamadığı her konuda beşer saatlik ders aldığını belgelendirirse bu bir aylık sürede tekrar sınava alınabilir.
- A Kategori, B1 Kategori ve C Kategori "Uçak Bakım-Onarım Teknisyeni" lisansı almak için en az yaş haddi 21'dir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Anadolu teknik liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
- Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme sınavını kazanmış olmak,
- Sağlığı girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli bulunmak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Anadolu teknik lisesinin öğrenim süresi (5) beş yıldır. İlköğretim okulu üzerine, birinci yıl hazırlık sınıfı olmak üzere geriye kalan (4) dört öğretim yılında yabancı dilde eğitim yapılmaktadır.
- Uçaklar genelde motor-gövde-kanat olarak üç bölümden oluşur. Bu bölümlerde 13 ayrı sistem vardır. Bunlar;
l- Air Conditioner-Oksijen,
2- Oto-Pilot,
3- Haberleşme,
4- Elektrik-Aydınlatma,
5- Yangın,
6- İniş Takımları,
7- Uçuş Kumandaları,
8- Yakıt,
9- Hidrolik,
10- Buzlanma Sistemi,
11- Uçuş Aletleri,
12- Pistonlu Uçak Motorları,
13- Turbojet, Turbo Prop, Turbo Şaft Motorlardır.
- Bir Uçak Motoru Bakım-Onarım Teknisyeni, bu 13 ayrı sistemin uçak motoru ile ilgili her konuda bilgiye sahip olacak, arızayı belirleyecek ve gidermeye yatkın bilgilerle donatılacak şekilde yetiştirilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
- Daha önceki yıllarda Anadolu Teknik Meslek liselerinin Uçak Motorları Bakım ve Onarımı bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Makine, Otomotiv, Tarım Alet ve Makineleri önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
- Ayrıca, mezunlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS'ye girip başarılı olmaları ve üniversitelerin Otomotiv Öğretmenliği, Uçak Gövde-Motor (Sivil Havacılık Y.O.), Uçak Gövde-Motor Bakım (Sivil Havacılık Y.O.), Mekatronik Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
- Mesleki performans ve başarıya göre:
- Baş Teknisyen,
- Uçuş Teknisyeni,
- Teknik Kontrolör,
- Kalite Kontrolörü
olarak meslekte yükselme olanakları bulunmaktadır.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek eğitimi sırasında işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilere asgari ücretin %30'u oranında ücret ödenir.
İşletmenin sağladığı diğer sosyal imkanlardan faydalanırlar,
Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta edilirler,
Eğitimleri süresince muayene ve tedavi masrafları Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.
Eğitimini başarı ile tamamlayan ve girdiği sınavlardan başarılı olarak lisans almaya hak kazanan teknisyenler, çalıştıkları işyerlerine göre değişen oranlarda kazanç elde ederler. Bu kazanç iş bilgisi, tecrübe ve işe yatkınlığa göre değişmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube müdürlükleri
uçak motorları onarım teknisyeni meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları