TANIM
Radyo ve televizyon programlarını gerekli kaynakları araştırarak planlayan, yayına hazır hale getiren kişidir. Bu meslek sahipleri aynı zamanda Prodüktör unvanıyla da anılmaktadır.
GÖREVLER
Program önerileri hazırlar, bu amaçla gerekli kaynakları (bütçe, malzeme, işgücü) araştırır ilgili birim ve kuruluşlarla bağlantı kurarak gerekli izinleri alır,
Yapılacak programın konusunu ve süresini belirler,
Yapımı gerçekleştirilecek program için yapılacak işleri belirler ve iş akışını planlar; yapımda görev alacak personelin görev dağılımını ve iş düzenini belirler,
Programda görev alacak konuşmacı ve uzmanları belirler ve bunlarla ön anlaşma yapar,
Naklen yayınlarda, yayınların programlandığı şekilde aksama olmaksızın gerçekleştirilmesini sağlar,
Program için gerekli ortamı, sahneyi hazırlatır,
Programı kaydedecek teknik elemanlarla gerekli bağlantıyı kurar,
Yayınlanmadan önce programı izler, belirlenen süreye göre ayarlar,
Yapımı gerçekleştirilen programı, denetlenmesi için bölüm müdürüne teslim eder,
Denetlenen programın üzerinde yapılması gereken değişiklikleri gerçekleştirir ve programı ilgili birime teslim eder,
Hazırladığı programın izleyici üzerindeki etkisini araştırır, araştırma sonuçlarından yeni yapımların hazırlanmasında yararlanır.
KULLANILAN ALET MALZEMELER
▪ Kırtasiye malzemeleri,
▪ İletişim araçları (telefon, fax, ....),
▪ Bilgisayar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Program yapımcısı olmak isteyenlerin;
Bir işi planlama ve uygulama gücüne,
İnsanlarla iyi iletişim kurabilme ve insanları ikna edebilme yeteneğine sahip,
Yaratıcı,
Titiz, düzenli ve disiplinli
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Program yapımcıları görevlerini genelde kapalı ortamda gerçekleştirir. Çekim için gerekli malzeme ve oyuncu temini gibi görevleri de değişik ortamlarda gerçekleştirirler. Çalışma ortamı genelde sıcak ve gürültülüdür. Program yapımcısı çalışırken yönetmen ve yapımda görev alan diğer personelle iletişim halindedir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Program Yapımcılığı (prodüktörlük) mesleğiyle ilgili eğitim veren bir örgün eğitim kurumu mevcut değildir. Ancak bünyesinde iletişim veya güzel sanatlar fakültesi bulunan üniversitelerin, radyo, sinema ve televizyon bölümlerinde verilen program doğrultusunda elde edilen formasyonla mezunlar bu görevi yapabilmektedirler.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
▪ Türkçe,
▪ Sanat Tarihi,
▪ Sosyal Bilimler.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
▪ Lise veya dengi okul mezunu olmak,
▪ Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı 'nda (LYS) "Radyo, Sinema ve Televizyon" lisans programı için yeterli "TS-1" puan almak.
▪ Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda "Radyo, Sinema ve Televizyon " lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür, Sınıf Öğretmenliği, Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü alanlarından mezun iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işleminde diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümleri dışında bir yükseköğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansları azalmaktadır.
"Radyo ve Tv Yayımcılığı/ Radyo ve Tv Yayıncılığı, Radyo ve Televizyon Programcılığı,Sahne ve Gösteri Sanatları Işık Teknolojisi, Sahne ve Gösteri Sanatları Ses Teknolojisi, Sahne ve Gösteri Sanatları Teknolojisi, Televizyon ve Radyo Programcılığı, Fotoğrafçılık, Fotoğrafçılık ve Kameramanlık, Film Yapım Teknikleri, Medya ve İletişim, Televizyon Yapım ve Yönetimi" Önlisans programlarından mezun olduklarında, ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı olduklarında "Radyo, Sinema ve Televizyon" lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek eğitiminde;
yıl; Sinema-Televizyon Tekniğine Giriş, Uygarlık ve Sanat Tarihi, Sinema Dili, Dünya Sinema Tarihi, Güzel Sanatlar, Türk Sinema Tarihi, Film Analizine Giriş,
yıl; Senaryo-Yönetim, Oyun, Sinema-Televizyon Tekniği, Sinema Dili, Çekim ve Yapım Teknikleri, Sinema Tekniği, Sinemasal Çevre Tasarımı, Film Müziği, Türk Sanat Tarihi, Görüntü Perspektifi, Film Analizi, Televizyon Tekniği,
yıl; Uygulama Atölyesi, Sanat ve Sinema,
yıl; Diploma Projesi gibi dersler gösterilmektedir.
Ayrıca, TRT ve diğer özel yayın kuruluşları prodüktör yardımcısı olarak almış oldukları elemanlara 2,5 aylık bir eğitim uygulayarak temel bilgileri vermektedirler. Eğitim bittikten sonra tecrübeli prodüktörlerin yanında 3 yıl prodüktör yardımcısı olarak çalıştıktan sonra prodüktörlük tezi hazırlanır. Bu tez kabul edilirse prodüktör unvanıyla göreve devam edilir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA UNVAN
Fakültelerin Sinema-Televizyon bölümünü başarı ile bitiren öğrencilere "Lisans Diploması" verilir ve bu diplomada öğrenim yapılan ana sanat dalı ve sanat dalı belirtilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Radyo-Televizyon Program Yapımcıları TRT, özel televizyon ve radyolarda iş bulma imkanına sahiptirler.
Her geçen gün hızla gelişen ve yaygınlaşan yayıncılık sektörü yarışma ortamının oluşmasına neden olmaktadır. Ülkemizde artan bir şekilde açılan özel televizyon ve radyo kanalları yayınlarını daha fazla izleyiciye ulaştırabilmek için çok sayıda kaliteli yapımlar oluşturmak zorundadır. Bu zorunluluk yeni elemanlara olan ihtiyacı açıkça göstermektedir. Bu alanda piyasanın ihtiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte yapımları gerçekleştirecek, iyi yetişmiş elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenciler eğitim süresince Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun verdiği öğrenim ve katkı (Harç) kredisinden yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
TRT gibi kamu kurumlarında alınan ücret her yıl yasalarla belirlenir. Özel televizyon, radyo, reklam ve film şirketlerinde ücret sözleşmeyle saptanır. Elde edilen kazanç asgari geçim seviyesinin her zaman üzerindedir.
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
Meslekte ilerleme yaratıcılıkla mümkün olur. Kişi özgün, ilgi çekici programlar hazırladıkça yüksek ücretle çeşitli görevlerde adını duyurma olanağı bulabilir.
BENZER MESLEKLER
▪ Sinema yapımcısı,
▪ Sinema yönetmeni,
▪ Tiyatro yönetmeni (rejisör),
▪ Muhabir (radyo-televizyon).
EK BİLGİLER
TRT'nin açtığı prodüktör yardımcılığı sınavına başvurabilmek için üniversite mezunu olma şartı aranır. Sınavda genel kültür ve sanata yönelik sorular sorulur. Sınavı kazananlar daha sonra 2.5 ay süreli eğitime tabi tutulurlar. Özel televizyon ve radyo kuruluşları da en az lise mezunu, yetenekli gençlerin de katılabileceği bir sınavla bu görevi yapacak elemanları alırlar. Bu elemanları 2.5 aylık bir eğitimden geçirerek tecrübeli prodüktörlerin yanında bilgi ve becerilerini artırmak üzere çalıştırarak uzmanlaşmalarını sağlarlar.
SORUMLULUK
Yapımda harcanacak paranın ve zamanın en iyi şekilde kullanılmasını sağlamaktan,
Yapıma uygun oyuncuların, malzemelerin, aletlerin sağlanmasından,
Yapımın tanıtım ve satışı için gerekli reklam ve pazarlama çalışmasından sorumludur.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
▪ Meslek elemanları,
▪ ÖSYM ÖSYS Sınav Kılavuzu 2010,
▪ ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi - 2000,
▪ Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
▪ Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri
yapımcı meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları