TANIM
Tarla bitkileri, endüstri bitkileri, çayır ve meralar, meyvecilik, sebzecilik, bağcılık, biyoteknoloji, ekolojik tarım, bitki hastalıkları ve zararlıları ile bunlarla mücadele yöntemleri, tarımsal yapıların projelendirilmesi ve geliştirilmesi, sulama, drenaj, toprak ve su muhafaza sistemlerinin projelendirilmesi ve planlanması, toprak, su ve bitki ilişkileri, çevre kirliliği, bitki besleme ve gübreleme, tarımsal kuvvet makinaları, tarım alet ve makinaları, küçük ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, arıcılık, popülasyon genetiği, su ürünleri yetiştiriciliği, süt teknolojisi, tarım ekonomisi, tarım politikası, tarımsal yayım ve haberleşme alanlarında çalışan mühendistir.
GÖREVLER
▪ İyi kaliteli tahıl, sebze, meyve, endüstri ve süs bitkilerinin bilimsel ve ekonomik yöntemlerle yetiştirilmesi amacıyla;
▪ Bulunduğu yörenin toprak analizini yapar,
▪ Toprağın verimini artırıcı önlemler alır,
▪ Çeşitli bitkilerin yetiştirilmesi için uygun toprağı belirler,
▪ Tohumların ekilmesi, fidelerin/fidanların dikilmesi, gübrelenmesi, ilaçlanması ve ürünün toplanması ile ilgili zamanı ve yöntemleri belirler,
▪ Toplanan ürünün sınıflandırılması, korunması, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması ile ilgili en uygun yöntemlerin geliştirilmesine yardımcı olur,
▪ Bitkilerin hastalıklardan, zararlılardan korunması ve türlerinin iyileştirilmesi, kalite ve verimliliğinin artırılması için araştırmalar yapar,
▪ Yukarıda belirtilen konularda çiftçileri eğitir.
▪ Tarım alanlarının belirlenmesi, erozyondan korunması, sulanması, tarımda kullanılan her türlü yapının, makine ve enerji türünün belirlenmesi ve üretiminin projelendirilmesi amacıyla;
▪ Tarım arazisinin yapısını inceler, teraslama, düzeltme işlemlerini planlar,
▪ Sulama ve fazla suyun süzülmesi için gerekli yapıları planlar,
▪ Ahır, ağıl, gölet, sera inşaatı için planlar hazırlar, yapımını denetler,
▪ Tarımsal üretimde kullanılan alet ve ekipmanları tasarlar, üretim sürecini denetler.
▪ Ekonomik değeri olan hayvanların üretilmesi, ırklarının iyileştirilmesi, bakımı, beslenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla;
▪ Ürünlerinden yararlanılan hayvanların (inek, keçi, koyun, tavuk vb.) verimliliklerinin artırılması yönünde çalışmalar yapar,
▪ Hayvan ırkını iyileştirmek ve damızlık hayvan yetiştirmek, yemlerin besin değerini belirlemek amacı ile araştırmalar yapar,
▪ Hayvanların verimliliklerini artırıcı yöntemler hakkında üreticileri aydınlatır,
▪ Her yaştan insan grubunun beslenmesinde önemli bir gıda olan "sütün uygun koşullarda toplanması ve işlenmesi amacıyla;
▪ Çalıştığı kuruma bağlı olarak; süt toplama merkezlerine getirilen sütlerin hijyenik yönden uygunluğunun sağlanmasında hammadde tedarikçilerini bilgilendirir,
▪ Mikrobiyolojik kalitesi istenilen sınırlarda olan kaliteli hammadde sütün uygun koşullarda işletmeye alınmasını ve yine uygun koşullarda değişik ürünlere işlenmesini (peynir, yoğurt, ayran vb.) sağlar,
▪ Üretimden tüketime kadar tüm zincir boyunca ürünün gereken yerlere uygun şartlarda ulaşması konusunda ortak bilincin sağlanmasında yardımcı olur.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
▪ Bütün zirai alet, makine ve ekipmanları,
▪ Sulama, ilaçlama, hasat toplama ve depolama ekipmanı,
▪ Aydınger kağıdı, rapido kalemleri, topoğrafik aletler,
▪ Dürbünler,
▪ Bilgisayar,
▪ Hesap makinesi vb. aletler.
▪ İlaçlar, hormonlar,
▪ Tohumlar, fidanlar, çeşitli aşı çubukları,
▪ Ölçme ve kontrol aletleri (Spektrofotometre, Mikroskop, Pehometre, Cephometre, Eliza aletleri, İnksilatör, PH. metre, gibi)
▪ Konusuyla ilgili çeşitli yayınlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Ziraat Mühendisi olmak isteyenlerin;
▪ Ziraat ve orman bilimlerinin yanında, teknik bilimlere, fen bilimlerine ilgi duyan,
▪ Toprağı, bitkiyi, hayvanı seven, üretimlerine ilgi duyan,
▪ Çevreyi ve doğayı korumayı ilke edinen
▪ Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneğine,
▪ Mekanik yeteneğe sahip,
▪ Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
▪ İnsan ilişkileri gelişmiş,
▪ İleri görüşlü ve girişimci kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Ziraat mühendisleri hem kapalı (büro, laboratuar, fabrikalar, çiftlikler) ortamda, hem de açık arazide çalışırlar. Arazide çalışırken tozlu, çamurlu, soğuk veya sıcak bir ortamda bulunabilirler. Laboratuarda ise kimyasal çalışmalar yapacakları zaman kimyasal kokulara, gübre ile ilgili çalışmaları sırasında gübre kokularına maruz kalabilirler. Doğrudan hayvancılık işletmelerinde çalışanlar için çalışma ortamı kirli ve havasız olup kokusu rahatsız edicidir. Ziraat mühendisleri, çiftçiler, meslek odaları mensupları, meslektaşları ve ziraat teknisyenleriyle iletişim halinde çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Aşağıda belirtilen üniversitelerde mesleğin eğitimi verilmekte iken, bu programa öğrenci alınmamaktadır. Meslek eğitimine ait aşağıdaki başlıklarda yer alan bilgiler, bu programa öğrenci alındığı döneme aittir.
▪ Adnan Menderes Üniversitesi (AYDIN) Ziraat Fakültesi,
▪ Akdeniz Üniversitesi (ANTALYA) Ziraat Fakültesi,
▪ Ankara Üniversitesi (ANKARA) Ziraat Fakültesi
▪ Atatürk Üniversitesi (ERZURUM) Ziraat Fakültesi
▪ Çanakkale Onsekiz Mart Üniv.(ÇANAKKALE) Ziraat Fakültesi
▪ Çukurova Üniversitesi (ADANA) Ziraat Fakültesi,
▪ Dicle Üniversitesi (DİYARBAKIR) ) Ziraat Fakültesi,
▪ Ege Üniversitesi (İZMİR ) Ziraat Fakültesi,
▪ Erciyes Üniversitesi (KAYSERİ) ) Ziraat Fakültesi,
▪ Eskişehir Osmangazi Üni.Ziraat Fakültesi
▪ Gaziosmanpaşa Üniversitesi (TOKAT) Ziraat Fakültesi,
▪ Harran Üniversitesi (ŞANLIURFA) Ziraat Fakültesi,
▪ Igdır Üniversitesi (IGDIR) ) Ziraat Fakültesi
▪ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi
▪ Mustafa Kemal Üniversitesi (HATAY) ) Ziraat Fakültesi,
▪ Namık Kemal Üniversitesi (TEKİRDAĞ) ) Ziraat Fakültesi,
▪ Selçuk Üniversitesi (KONYA) Ziraat Fakültesi,
▪ Süleyman Demirel Üniversitesi (ISPARTA) Ziraat Fakültesi,
▪ Ondokuz Mayıs Üniversitesi (SAMSUN) Ziraat Fakültesi,
▪ Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi,
▪ Yüzüncü Yıl Üniversitesi (VAN) ) Ziraat Fakültesi,
▪ Uludağ Üniversitesi (BURSA) Ziraat Fakültesi
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
▪ Fen Bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji),
▪ Matematik,
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
▪ Lise veya dengi okul mezunu olmak,
▪ Öğrenci Seçme Sınavı'nda (ÖSS) "Ziraat Mühendisliği " lisans programı için yeterli "Sayısal 2 (SAY-2)" puan almak,
▪ Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda "Ziraat Mühendisliği " lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler, alanlarından mezun iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
Ancak kendi alan /kol/bölümleri dışında bir yükseköğretim programını tercih eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
Antepfıstığı ve tarımı teknolojisi, Arıcılık, Bağcılık, Bahçe ziraatı, Balık yetiştiriciliği, Besicilik, Bitki koruma, Bitkisel üretim, Bitkisel ürünlerde muhafaza ve pazarlama, Çay eksperliği, Endüstri Bitkileri yetiştirme ve değerlendirme, Endüstriyel tavukçuluk, Et endüstrisi, Fidan ve Fidecilik, Fidan yetiştirme, Fındık eksperliği, Gıda Teknolojisi/Gıda Teknoloji, Hayvansal üretim, Hayvan yetiştiriciliği ve sağlığı, İpekböcekçiliği, Kanatlı hayvan yetiştiriciliği, Mantarcılık, Tarla bitkileri, Su ürünleri, Hasat sonrası teknolojisi, Sebze üretimi, Organik tarım, Pancar yetiştiriciliği ve şeker teknolojisi, Peyzaj, Peyzaj uygulama ve süs bitkileri, Peyzaj ve süs bitkileri, Seracılık, Seracılık ve süs bitkileri yetiştiriciliği, Sığır yetiştiriciliği ve besiciliği, Subtropik İklim bitkileri, Süs bitkileri yetiştiriciliği, Süt hayvancılığı, Süt ve ürünleri, Şarap üretim teknolojisi ve bağcılık, Tarım, Tarım alet ve makineleri, Tarım ürünlerinin muhafazası ve depolanması, Tarımsal işletmecilik, Tarımsal laboratuar, Tarımsal sulama/Tarımsal sulama yönetimi, Tavukçuluk, Tıbbi ve aromatik bitkiler, Tohumculuk, Tütün yetiştiriciliği ve işletmeciliği, Yem teknolojisi ve hayvan besleme, Zeytin Endüstrisi, Zeytin yetiştiriciliği ve değerlendirme, Tütün yetiştiriciliği ve işlemeciliği, Tarla bitkileri önlisans programlarını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları takdirde "Ziraat Mühendisliği" lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Ziraat Mühendisliği eğitiminin süresi 4 yıl olup öğrenciler ilk 3 yıl temel bilim dersleri (Fizik Kimya, Matematik, Botanik, Zooloji) , temel mühendislik dersleri (Akışkanlar Mekaniği, Malzeme Bilgisi, Mühendislik Mekaniği, Ölçme Bilgisi, Teknik Resim), temel meslek dersleri (Genetik, İstatistik, Meteoroloji, Mikrobiyoloji, Tarım tarihi ve deontolojisi), ayrıca Gıda Mühendisliği ve Peyzaj Mimarlığı lisans programlarını karakterize eden birer ders ile bütün alt programları (Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Su Ürünleri, Süt Teknolojisi, Tarım Ekonomisi, Tarım makineleri, Tarımsal yapılar ve Sulama, Tarla bitkileri, Toprak, Zootekni) temsil eden dersleri okumaktadırlar. Son sınıfta ise kendi tercihleri arasından yerleştirilecekleri alt programlardan birine ayrılmakta ve bu alt programda tümü seçmeli olan dersleri almaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Ziraat Mühendisliği" lisans diploması ve "Ziraat Mühendisi" unvanı verilir. Diplomada bölümü belirtilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizde ziraat fakültesi mezunları kendi mesleklerinde iş bulmakta güçlük çekmektedirler. Şu an için birikmiş istihdam fazlası ziraat mühendislerine her yıl yenileri eklenmektedir. Meslek elemanlarının iş bulma olanakları devletin tarım politikasına göre azalmakta veya artmaktadır.
Mezunlar bitirdikleri alt programa göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Bakanlığı gibi kamu kuruluşlarında ve mantarcılık, fidancılık, tohumculuk, seracılık, tarım ilaçları ile ilgili firmalar, yem fabrikaları, hayvancılık işletmeleri, tarım alet ve makinaları üretim fabrikaları, su ürünleri yetiştirme tesisleri, süt fabrikaları gibi özel sektörde çalışabilirler. Ayrıca tarım alanında faaliyet gösteren proje, işletme, pazarlama ve ihracat-ithalat şirketlerinde danışmanlık ve yönetim hizmetleri verebilirler. Bunun yanında meslekte kendini iyi yetiştirmiş, girişimcilik ruhuna sahip olan kişiler kendi çiftliklerini kurmak suretiyle bağımsız olarak çalışma olanağına sahiptirler. Çalıştıkları yerler genel olarak açık araziler, köyler olduğu için işe eleman alınırken erkekler tercih edilmektedir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince tüm harcamalar öğrenciye aittir.
İsteyen öğrencilere Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünce öğrenim ve harç kredisi verilmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası kazanç çalıştığı kurumun statüsüne, çalışma kıdem ve süresine, sorumluluk gerektirmesine göre değişmektedir. Kamu sektöründe çalışanlar 8. dereceden ve asgari ücretin 2-3 katı düzeyinde ücret almaktadır. Özel sektörde bu ücret çalıştığı işyerinin büyüklüğüne ve kişinin gösterdiği performansa göre değişmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Üniversitede çalışmak isteyenler araştırma görevlisi olarak göreve başlarlar; akademik çalışmalarında başarılı oldukça yardımcı doçentlik, doçentlik ve profesörlük gibi basamaklara yükselme olanağına sahiptirler.
Başarılı olanlar işletmelerde yönetici olabilmektedirler.
BENZER MESLEKLER
▪ Biyolog,
▪ Makine Mühendisi,
▪ Veteriner hekim,
▪ Su ürünleri mühendisi,
▪ Gıda mühendisi,
▪ Peyzaj mimarı.
EK BİLGİLER
Ziraat Programlarının Denkliği
Yükseköğretim Kurulu 22.12.2006 tarihinde bölüm denkliklerine ilişkin önemli bir karar almıştır. Şuan KPSS başvuru yapanları da ilgilendiren kararda, "Ziraat Fakültesi Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknolojisi Programlarının" hangi bölümlere denk olduğuna ilişkin yeni bir belirleme yapılmıştır.
1998-1999 Eğitim-Öğretim yılına kadar Ziraat Fakültelerimiz bünyesinde, Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Gıda Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Su Ürünleri, Süt Teknolojisi, Tarım Ekonomisi, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Tarım Makineleri, Tarla Bitkileri, Deri Teknolojisi, Toprak ile Zootekni Bölümleri yer almış ve öğrenci alımı da bu bölümlere göre olmuştur.
22.04.1998 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında; Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının Ziraat Fakülteleri'nin öğrenci kabul eden lisans programlarının yeniden düzenlenmesi konusundaki görüşü incelenmiş ve 2547 sayılı Kanun'un 2880 sayılı Kanunla değişik 7/d-2, 7/e , 7/h maddeleri uyarınca, 1999-2000 eğitim-öğretim yılından geçerli olmak üzere; söz konusu lisans programlarının Gıda Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim, Tarım Teknolojisi olarak düzenlenmesine karar verilmiştir
2003-2004 eğitim-öğretim yılından itibaren ise Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim, Tarım Teknoloji Programlarına öğrenci alımı durdurulmuş, Ziraat Mühendisliği Programına öğrenci alımına başlanmış olup, Ziraat Mühendisliği Programı henüz mezun vermemiştir.
Yürütme Kurulu'nun 17.06.1998 tarihli toplantısında; Ziraat Fakültelerinin Peyzaj Mimarlığı ve Gıda Mühendisliği Programları hariç diğer programlarından mezun olanlara "Ziraat Mühendisi" unvanı verilmesi, 2547 sayılı Kanun'un 28S0 sayılı Kanun'la değişik 43/b maddesi uyarınca uygun görülmüştür.
Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 01.12.2006 tarihli toplantısında; Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Hayvansal Üretim Programı mezunlarının, 1998 öncesi Zootekni programları ile denk sayılıp sayılmadığı ve KPSS Kılavuzunda Zootekni Programı mezunlarının tercih ettiği kadrolara müracaat edip edilemeyeceği konusu incelenmiş ve 2547 sayılı Kanun'un 2880 sayılı Kanun'la değişik 43/b maddesi uyarınca, Ziraat Fakültesi Zootekni Bolümü Hayvansal Üretim Programının 1998 öncesi Zootekni Programları ile denk olduğuna karar verilmiştir.
Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 22.12.2006 tarihli toplantısında; Ziraat Fakültesi Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknolojisi Programlarının KPSS sınavlarında Ziraat Fakültelerinin 1998 öncesi programlarının başvurduğu alanlara müracaat edip edemeyeceği konusu incelenmiş ve 2547 sayılı Kanun'un 43. maddesi uyarınca; Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 01.12.2006 tarihli toplantısında alınan karar ve Ziraat Fakültelerinin yapılanması dikkate alınarak, Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknoloji Programları mezunlarının KPSS sınavlarında aşağıda karşılarında gösterilen 1998 öncesi eğitim veren Ziraat Fakültesi Programlarından mezun olanların başvurduğu alanlara müracaat etmesi uygun görülmüştür.
1999 yapılanmadaki program adı /1998 öncesi program adı
Bitkisel Üretim Programı /Bahçe Bitkileri Bitki Koruma Tarla Bitkileri Toprak
Hayvansal Üretim /Süt Teknolojisi Zootekni
Tarım Teknolojisi /Tarımsal Yapılar ve Sulama Tanım Makineleri.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
▪ Meslek elemanları,
▪ Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2008 Kılavuzu,
▪ ÖSYS Başvuru Kılavuzu-2010,
▪ 2008 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları kılavuzu
▪ Bölüm eğitimi veren fakültelerin web siteleri,
▪ Meslek danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
▪ İlgili eğitim kurumları,
▪ Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
▪ Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
▪ Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri
ziraat mühendisi meslekler meslek bilgileri meslekler hakkında açıklamalar en güzel meslekler bilinen meslekler meslekler ansiklopedisi Türk meslekler sözlüğü meslek araştırmaları bilgi bankası hakkında bilgiler meslek sözlüğü sevilen meslekler meslek özellikleri mesleklerin görevleri meslek aletleri meslekler için gerekli özellikler mesleklerin çalışma ortamı ve koşulları iş bulma olanakları