10. Sınıf Biyoloji Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Soruları

10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ 1.DÖNEM 1.YAZILI ÇALIŞMA SORULARI

A.Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.

Omurilik soğanı   Motor nöron   reseptör   impuls   beyincik   otonum
Dendrit   Eşik değer   Ranvier boğum   nöron   glia   Duyu nöronu
Refleks yayı   talamus   Shcwann hücreleri    akson   somotik   Örümceksi zar

1. Sinir hücrelerine ……………… denir.
2. Bir nöronun hücre gövdesinden çıkan çok sayıda kısa ve dallanmış uzantılara ………….…… denir.
3.Çevresel sinir sisteminde mileyin kılıf oluşumunu sağlayan hücrelere ………………….. denir.
4. Sinir hücresi uyarıldığında sinir hücresinde meydana gelen elektriksel ve kimyasal değişimlere ……..……… denir.
5. Duyu organlarında bulunan ve canlının iç ve dış çevresindeki çeşitli uyarıları algılayan hücrelere ………………………………….………..denir.
6. Nöronun hücre gövdesinden gelen uyartıları diğer bir sinir hücresi yada efektör organa ileten yapıya …………………….. denir.
7.Sinir sisteminde nöronlardan daha fazla sayıda bulunan yardımcı hücrelere ……………. adı verilir.
8.Sinir sistemine ait nöronlardaki miyelin kılıfın kesintiye uğradığı bölgelere …………………. denir.
9. Merkezi sinir sisteminden aldığı uyartıyı kas ya da bez gibi efektör organlara taşıyan nöronlara ………. denir.
10.Vücudun çeşitli kısımlarında bulunan reseptörlerden aldıkları uyartıları merkezi sinir sistemine taşıyan nöronlara ………………. denir.
11. Bir sinir hücresinde impuls oluşumunu sağlayan en düşük uyarı şiddetine ………………. denir.
12. Beyni çevreleyen zarlar dıştan içe doğru; sert zar , ………………………. ve ince zar şeklinde sıralanır.
13. Duyu organlarından gelen uyartıların (koku duyusu haric) toplandığı ve uç beyinde ilgili merkeze iletildiği kısmıma ………………… denir.
14. İstemli kas hareketlerini ve dengeyi kontrol eden beyin kısmına…………………… denir.
15. Hapşırma, öksürme, çiğneme, gibi reflekslerin de kontrol merkezi …………………… dır.
16.Çevresel sinir sistemine ait olan ………………………… sinirler, iç organların çalışmasını düzenler.
17. Omurilikte refleks oluşurken impulsun izlediği yola ………….…… denir.
18. Çevresel sinir sistemine ait olan ………………………… sinirler, iskelet kası faaliyetlerini düzenler.

B.Nöronlar görevlerine göre üç gruba ayrılır. Aşağıda bunların bazı özellikleri verilmiştir.

I.Emirleri, kaslar ve bezler gibi tepki organlarına (efektör) iletir.
II.Duyusal bilgileri merkezi sinir sistemine taşır.
III.Merkezi sinir sisteminde bulunur ve bilgileri bütünleştirir.

Bu özelliklerden hangisi duyu hangisi ara, hangisi motor nörona aittir? Aşağıdaki boşluklara yazınız.
Duyu nöronu ……………………
Ara nöron ……………………
Motor nöron ……………………

C. Yandaki şekilde kafatasının yandan görünüşü verilmiştir. Buna göre numaralandırılmış kısımlarla ilgili soruları yanıtlayınız.

1. Solunum, dolaşım, sindirim gibi hayatsal olayları düzenleyen kısım hangisidir? ..........................................
2. Vücut ısısını, kan basıncını, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını, uyku ve uyanıklığın ayarlanmasını, heyecanı, stres kontrolünü sağlayan beyin kısmı hangisidir?..........................
3. Kas faaliyetlerini düzenleyerek vücudun dengesini sağlayan kısım hangisidir?............................................
4. Konuşma, öğrenme, algılama, bilinç merkezlerinin bulunduğu kısım hangisidir?........................................
5. Refleks merkezi hangi kısımdır?.....................................
6. Koku hariç duyu organlarından gelen tüm impulsların beyin kabuğuna giderken uğradığı kısım hangisidir?.................................
7.Görme ve işitme reflekslerinin merkezi olup, göz bebeği refleksi, kas tonusu, vücut duruşunun ayarlanmasını sağlayan kısım hangisidir? .....................................

D.Bir sinir hücresinin şekli aşağıda verilmiştir.

Buna göre numaralarla gösterilen bölümlerin isimlerini aşağıda belirtiniz.
Numara   Bölüm ismi
I
II
III
IV

E. Bir insanda çevreden gelen bir uyarının alınması ve cevabın verilmesi sürecinde;

I. Efektörlerin uyarılması
II. Reseptörlerin uyarılması
III. Uyarının ilgili merkezde değerlendirilmesi
IV. Duyu nöronlarında impulsun oluşması
olaylarının gerçekleşme sırasını yazınız. ………………

F. Bir trafik kazasında bitkisel hayata giren yaşamsal işlevleri devam eden fakat öğrenme, bilinç ve hareket özelliklerini yitiren Can’ın; yutma, kusma gibi olaylara normal olarak devam edemeyen ve soluk alıp veremeyen Ceren'in sinir sistemine ait hangi yapılarının tahrip olduğu söylenebilir?

G.Aşağıda verilen şekilde merkezi sinir sisteminin içinde yer alan insan beynine ait yapılar harflerle gösterilmiştir.
İnsan beynine ait yukarıda verilen yapıların karşılıklarını yazınız?

A………. B………….. C………… D……… E…………… F…………

H. Eline iğne batan bir insanda uyarının alınıp buna tepki olarak elin çekilmesi ile sonuçlanan süreçte görev alan nöronların dizilişi nasıl olmalıdır?

Sıralayınız ( Ara Nöron, Tepki Organı, Duyu Nöronu, Uyarı, Motor Nöron)

I.Aşağıda eşik değerdeki bir uyarı ile uyarılan nörona ait üç farklı kısım numaralandırılarak verilmiştir.
Buna göre numaralandırılmış evrelerin isimlerini yazınız.

I………………
II………………
III……………

İ. Aşağıdaki şekilde bir insanın biri ılık diğeri çok sıcak olan fincana dokunması durumunda oluşan impulslar gösterilmiştir.

Buna göre, bu fincanın ılık ya da sıcak olarak algılanması nasıl açıklanır?

K.Aşağıdaki grafikte farklı zamanlarda bir nörona verilen farklı şiddetteki beş uyarı gösterilmiştir. İlgili nöronda verilen uyarılarından hangileri impuls oluşumuna neden olmuştur? Açıklayınız.

F. Aşağıdaki test sorularını cevaplayınız.

1.Bir insanın sinir sisteminde
a. Duyu nöronları ile motor nöronları arasındaki bağlantıyı sağlar.
b. Reseptörlerden aldıkları uyarıları merkezi sinir sistemine taşır.
c. Merkezi sinir siteminden aldığı uyarıyı efektör organa taşır.
görevlerini gerçekleştiren nöronlar aşağıdakilerden hangisidir?
a    b     c
A) Duyu nöronu   Ara nöron   Motor nöron
B) Ara nöron   Duyu nöronu   Motor nöron
C) Motor nöron   Ara nöron   Duyu nöronu
D) Ara nöron   Motor nöron   Duyu nöronu
E) Duyu nöronu   Motor nöron   Ara nöron

2.Aşağıdakilerden hangisi hipotalamus tarafından kontrol edilen olaylardan biri değildir?
A)Kas tonusu düzenleme B)Hipofizin hormonlarını üretme C)Kan basıncını düzenleme
D)İştah düzenleme E)Karbonhidrat ve yağ metabolizmasını düzenleme

3. Göz ve kulaktan gelen uyarılara göre vücudun dengesini kontrol eden beyin bölümü hangisidir?
A.Beyincik B.Hipotalamus C.Omurilik soğanı D.Orta beyin E.Talamus

4. Aşağıdaki reflekslerden hangisi omurilik soğanı tarafından denetlenmez?
A.Çiğneme B.Yutma C.Diz kapağı D.Kusma E.Hapşırma

5.Trafik kazası geçiren üç bireyle ilgili bazı gözlemler aşağıda verilmiştir.
   Pelin: Polisin kendine sorduğu soruları anlayamamaktadır.
   Derin: Dengesini sağlamakta zorlanmaktadır.
   Mert: Soluk alıp vermekte zorlanmaktadır.
Buna göre bu bireylerin trafik kazası sırasında zarar gören beyin bölümleri ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

Pelin Derin Mert
A) Uç beyin   Omurilik soğanı   Beyincik
B) Omurilik soğanı   Uç beyin   Beyincik
C) Beyincik   Omurilik soğanı   Uç beyin
D) Omurilik soğanı   Beyincik   Uç beyin
E) Uç beyin   Beyincik   Omurilik soğanı

6.Nöronlardaki impuls iletim hızı,
   I.akson çapı
   II.uyarının şiddeti
   III.miyelin kılıf varlığı
faktörlerinden hangilerine bağlı olarak değişir?
A)Yalnız III B)I ve II C)I ve III D)II ve III E)I,II ve III

7. Sinapslardaki uyartı iletiminde gerçekleşen olaylar aşağıda numaralandırılarak verilmiştir.
I. Nörotransmitterlerin reseptörlere bağlanmasıyla zardaki kapılı Na+ kanallarının açılması
II. Nörotransmitterin ekzositozla sinaptik boşluğa salgılanması
III. Uyartının akson ucuna gelmesiyle nörelammanın Ca++ geçirgenliğinin artması
IV. Nörotansmitterlerin uyartı iletilecek nöronun dentritlerindeki reseptörlere bağlanması
V. Nörotransmitterlerin bulunan sinaptik keseciğin hücre zarı ile kaynaşması
Numaralı olayların gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) III – II – V – IV – I B) III – V – II – IV – I C) V – III – II – I – IV D) II – III – V – IV – I E) V – III – II – IV – I

8. Aşağıdakilerden hangisi beyin kontrolünde öğrenilip alışkanlık hareketine dönüşmüş bir olay değildir?
A) Müzik eşliğinde dans etme B) Hıçkırık tutması C) Tavukların bili bili sesine gelmesi
D) Araba kullanma E) Örgü örme

9. I. Omurilik soğanı – Sindirim
II. Beyincik – Vücut dengesi
III.Ön beyin – Göz ve kulak refleksi
IV.Hipotalamus – Kan basıncı
V.Talamus – Kas tonusu
Beyinde bulunan yapılar ve görevleri ile ilgili olarak yukarıda verilen eşleştirmelerden hangileri doğrudur?
A)II ,III ve IV B) I ve II C) I,II ve IV D) I,II ve III E) I ve III

10. Akşam vakitlerinde fazla miktarda çay ya da kahve içildikten sonra uykunun kaçması, uykuya dalınamaması gibi durumlarla karşılaşılabilir. Bu durum aşağıda verilen merkezi sinir sistemi yapılarından hangisinin ürettiği impulsların bastırılmasıyla ortaya çıkar?
A) Hipotalamus B) Talamus C) Omurilik D) Uç beyin E) Beyincik

dersimiz.com