Medrese Nedir? Medrese Hakkında Kısaca Bilgi

Medrese Terimi Hakkında Bilgiler

Tarih Terimi Olarak Medrese:
İslam öğretisini yaygınlaştırmak ve geliştirmek amacıyla oluşturulan eğitim kurumlarıdır. Sözcük anlamı "ders okunan yer" dir. Osmanlı tarihinde ilk medrese 1331 yılında İznik'te Orhan Bey zamanında kurulmuştur. Genellikle camilerle birlikte inşa edilen medreselerde öğrenciler (danişment, suhte) yatıp kalkarlar, imaretlerde yiyip içerler, dersliklerde ve camilerde İslam temelli dersleri okurlardı. Osmanlı Devleti'nde Fatih ve Kanuni zamanında medreseler en gelişmiş düzeyine ulaşmıştır.

 

Osmanlı Türkçesi Terimi Olarak Medrese:
1- Gelenek ve görenekçi usullerle eğitim yapan ve özellikle din ve hukuk adamı yetiştiren ve genellikle külliye şeklindeki camilerin bünyesinde yer alan ve bir avlu etrafına dizilmiş çok sayıda odadan oluşan okul.

2- Bugünkü orta ve yüksek öğrenime denk düzeyde eğitim veren İslam eğitim yapısı. İslamiyet'in erken dönemlerinde camilerde yapılan eğitim Büyük Selçuklular zamanında belirli bir sistem içerisinde medreselerde verilmeye başlanmıştır. Medreselerin ortaya çıkışındaki en önemli etken gittikçe yayılan Şii inanç karşısında Sünni inancı güçlendirmek ve devlet yönetimine bu inanca sahip kadrolar yetiştirmekti. İlk olarak Büyük Selçuklu veziri Nizâmülmülk tarafından Bağdat'da kurulan ve Nizamiye Medreseleri olarak adlandırılan bu yapıların dört eyvanlı bir şemaya sahip oldukları görülür. Bu yapı türünün kaynağı hakkında farklı görüşler ileri sürülmekle birlikte yine zaman içerisinde toplumlara göre farklı plan türlerinin geliştiği bir gerçektir. Anadolu Türk mimarisinde medrese yapılarının temelde iki farklı plan şemasına sahip oldukları günümüze ulaşan örneklerden anlaşılmaktadır. Bunlar açık avlulu medreseler ve avlusu kubbe ile örtülü kapalı avlulu medreselerdir. Medreselerde dinî eğitim verilebildiği gibi pozitif bilimlerle ilgili eğitim de verilmiştir. Bu amaca yönelik inşa edilen medrese yapılarının plan kuruluşunda belirgin bir farklılık olmayıp medrese mimarisinin genel gelişimi içerisinde yorumlanmışlardır. Darüşşifalar, tıp medreseleri ve rasathaneler bu tür medrese yapılarının örnekleridir.

 

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi Olarak Medrese:
İslam ülkelerinde, genellikle İslam dini kurallarına uygun bilimlerin okutulduğu yer. Fakülte.

 

Sosyal Bilgiler Terimi Olarak Medrese:
Selçuklu ve Osmanlılar döneminde dini, felsefi ve fen ilimlerinin okutulduğu okul. Medrese kelime olarak ders okunan yer anlamına gelir.

- İlk Osmanlı Medresesi İznik'te Orhan Bey tarafından açıldı.
- Medrese hocalarına Müderris denir. İlk Osmanlı Müderrisi "Davud-i Kayseri" dir.
- Müderrisler öğrencilerini yaptıkları sınavla seçer. Bir müderris en fazla 20 öğrenci okutabilirdi. Yaş sınırı yoktu.
- Mezun olanlar hukuk, dini, eğitim ve yönetim alanlarında çalışırlardı.
- Eğitimi tamamlayanlar İcazetname adlı belge alırdı.
- Medreseler ilk başlarda din ve diğer bilim alanlarında eğitim verirdi. Ancak zamanla diğer bilimler geri plana itilerek genelde dini eğitim veren kurumlar haline gelmişlerdir.
* Fatih Sultan Mehmet Sahn-ı Seman medreselerini Kanuni ise Süleymaniye Medreselerini açmıştır.

 

Arkeoloji Terimi Olarak Medrese:
Yüksek düzeyde öğretim kurumu. Bu amaçla yaptırılmış mimarlık eseri. Anadolu dışında genellikle açık avlulu, Anadolu'da ise avlusunun üstü açık ve kapalı olmak üzere iki tipte gelişmiştir. Kaynağında 9-11. yüzyıl Horasan bölgesi konut mimarisini bulmak mümkündür.

 

İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak Medrese:
İslam ülkelerinde genellikle İslam dini kurallarına uygun bilgilerin okutulduğu yer.

 

Genel Türkçe Terimi Olarak Medrese:
İslam ülkelerinde genellikle İslam dini kurallarına uygun bilimlerin okutulduğu yer, lise derecesindeki okul.

 

Sanat Terimi Olarak Medrese:
Bugünkü orta ve yüksek öğrenime denk düzeyde eğitim veren İslam eğitim yapısı. İslamiyetin erken dönemlerinde camiilerde yapılan eğitim Büyük Selçuklular zamanında belirli bir sistem içerisinde medreselerde verilmeye başlanmıştır. Medreselerin ortaya çıkışındaki en önemli etken gittikçe yayılan şii inanç karşısında sünni inancı güçlendirmek ve devlet yönetimine bu inanca sahip kadrolar yetiştirmekti. İlk olarak Büyük Selçuklu veziri Nizamül Mülk tarafından Horasan'da kurulan ve Nizamiye Medreseleri olarak adlandırılan bu yapıların dört eyvanlı bir şemaya sahip oldukları görülür. Bu yapı türünün kaynağı hakkında farklı görüşler ileri sürülmekle birlikte yine zaman içerisinde toplumlara göre farklı plan türlerinin geliştiği bir gerçektir. Anadolu türk mimarisinde medrese yapılarının temelde iki farklı plan şemasını sahip oldukları günümüze ulaşan örneklerden anaşılmaktadır. Bunlar açık avlulu medreseler ve avlusu kubbe ile örtülü kapalı avlulu medreselerdir. Medreselerde dini eğitim verilebildiği gibi pozitif bilimlerle ilgili eğitim de verilmiştir. Bu amaca yönelik inşaa edilen medrese yapılarının plan kuruluşunda belirgin bir farklılık olmayıp medrese mimarisinin genel gelişimi içerisinde yorumlanmışlardır. Darüşifalar, tıp medreseleri ve rasathaneler bu tür medrese yapılarının örnekleridir.

 

Kur’an-ı Kerim Terimi Olarak Medrese:
İslam ülkelerinde, genellikle İslam dini kurallarına uygun bilimlerin okutulduğu yer. Fakülte.

 

Terim Arayın