Abkeş:Tekkelerde su çekenlere verilen addır. Farsça su manasına gelen "ab" ile yine Farsça çekmek manasına
Abrizci:Mevlevi tekkelerinde abdesthane temizleyicilerine verilen isimdi. Bunlara "ken-nas" da denirdi. Fars
Acem Çapkınları:Kiralık atlar hakkında kullanılan bir tabirdir. Arabaların genel olarak kullanılmaya başlanmasına ve
Acem Kösteği:Eski yazmalarda, kitap dikildikten sonra cilde, dibinden ve iç tarafından, bir kısmı kitaba bir kısm
Acemi Ağa:Sarayın harem dairesi hizmetinde kullanılan zenci (genellikle Arap) haremağalarından bir kısmına ver
Acemi Oğlanı:Acemi ocağına yeni alınmış, henüz eğitim görmekte ve yetişmekte olan genç yeniçeri adayı.
Acemi Oğlanı Kethûdası:Acemi oğlanları işine bakan Anadolu ve Rumeli Ağaları'nın hizmetindeki adamlara verilen isimdir. Top
Acemi Oğlanlar:Yeniçeri ocağında istihdam edilmek üzere esirlerden veya devşirme usulüyle Hıristiyanlardan toplanan
Acemilik:Sarayın bir kısım yüksek memuriyetlerine tayin olunanlara, levazım bedeli olarak, verilen para hakkı
Açık Gemiler ve Açıklar Ağası:Tuna'da işleyen gemilere verilen isimdi. Bu gemilerin işlerine bakan memura "açıklar ağası" denilird
Adalet Emiri:Ahaliye zulüm edilmemesi hakkında sadrazam tarafından valilere yazılan emirlere verilen isimdi. "Ada
Adaletname:Padişahların toplumsal düzeni sağlamak için yayınladıkları emir.
Âdet-i Ağnam:Koyun ve keçiden alınan vergiye verilen isimdi. Her sene, ağnam müdürü olan kişi tarafından "sayıcıl
Adlî Altın:Sultan II. Mahmut zamanında basılan altın paralardan birinin ismiydi. II. Mahmut'un mahlâsı (lakabı)
Ağa:Eskiden yüksek mevki sahipleri hakkında kullanılan bir tabirdi. Bilhassa Tanzimat'tan önceki termino
Ağa Bölüğü:Yeniçeri ocağında önemli bir yere sahip olan "İstanbul Ağası"nın odasına verilen addı. Acemi oğlanla
Ağa Çırağı:Kanun hükümlerine aykırı olarak, yeniçeri ağaları tarafından, Türklerden ocağa yazdırılanlar hakkınd
Ağa Divanı:Yeniçeri ağasının reisliği altında toplanan meclisin adı idi. Bu meclise ocak büyükleri katılır ve b
Ağa Gediklileri:Yeniçeri ağasının yaverlik, haberleşme zabiti gibi hizmetlerini gören, etrafında bulunan kişilere ve
Ağa Kapısı:Yeniçeri ağalarının bulunduğu resmi daireye verilen addı. Kapı, eskiden "resmi daire" demek olduğu i
Ağa Kapısı Şakirtleri:Ağa kapısında yazı işlerini yapan görevlilere verilen addı. Burada on kişiden oluşan bir kalem daire
Ağa Nöbetçisi:Yeniçeri ağasının emir çavuşu mertebesinde bulunan hizmetliye verilen isimdi. Kırmızı kollu cüppe, u
Ağa Paşa:Vezir olan yeniçeri ağalarına verilen unvandı.
Ağa Sancağı:Yeniçeri ağasına ait sancağa verilen addı. Yeniçeri ağaları ilk zamanlarında sancak beyi rütbesinde
Ağaç Kavilya:Gemi kaplamalarını ıskarmoz (küreklerin takıldığı yerler) ve kemerlere tutturmak için kullanılan, me
Ağalık Hakkı:Sipahiler, zeamet sahipleri ve has sahiplerinin, timar, zeamet ve hasları içindeki arazi sahiplerind
Ağam Çırağı:Vezir dairelerinde istihdam olunan "iç ağa" ların hizmetkarları, acemelik devresini geçerek bir mert
Ağavat:Saray hizmetinde kullanılan harem ağaları için kullanılan bir tabirdi. Ağavat, arapça "ağa"nın çoğul
Ağır Esame:Belli bir miktarın üzerinde ulûfe alanlar için kullanılan bir tabirdi. Yedi senelik terfilerde merte
Ağız Çevresi:Şerbet içen misafirin ağzını sildiği "sırmalı yağlık" ın adıydı. Şimdi misafirlere, kahveden sonra ş
Osmanlı Türkçesi Terimleri Sözlüğünde Kayıtlı Terim: 468
