Sözlük Nedir? Sözlük Hakkında Kısaca Bilgi

Sözlük Terimi Hakkında Bilgiler

Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Sözlük:
Bir dilin bütün ya da belli bir çağda kullanılmış kelime ve deyimlerini alfabe sırasına göre alarak tanımlarını yapan, açıklayan, başka dillerdeki karşılıklarını veren eser, lügat.

 

Edebiyat Terimi Olarak Sözlük:
Bir dilin veya dillerin kelime haznesini (sözvarlığını), söyleyiş ve yazılış şekilleriyle veren, kelimenin kökünü esas alarak, bunların başka unsurlarla kurdukları sözleri ve anlamlarını, değişik kullanışlarını gösteren eser. Sözlükler tek dilli veya çok dilli olabilir. Madde başlarını a-be-ce sırası takip eder. Genel veya özel alanlarla ilgili sözlükler hazırlanabilir. Arap harfli eski sözlüklerde madde başı Arapça kelimenin üç harfli kökünün son harfi esas alınarak sıralanırdı. XIV.-XV.yüzyıllar arasında yaşamış olan el-Kamûsü-ı-Muhît (Okyanus Sözlüğü) adlı eseri Türkçeye çeviren Mütercim Asım bu sistemi kullandı. İlk sözlük olarak İskenderiye Müzesi kütüphanecisi Bizanslı Aristophanes'in hazırladığı eser kabul edilir. İslam dünyasında en önemli sözlük X. yüzyılda yaşayan Fârâblı İsmail Cevheri'nin Sihâh adlı Arapça eseri. Vankulu Lügatı diye bilinen Müteferrika'nın bastığı ilk kitap da bir Sihâh çevirisidir. Türk kültüründe ilk sözlük ise Kaşgarlı Mahmud'un Türkçe'den Arapça'ya Divanü Lügati't-Türk'üdür.

 

Sosyal Bilgiler Terimi Olarak Sözlük:
Bir sözcüğün yazılışını, okunuşunu, anlamını veya başka dillerdeki karşılığını öğrenmek için başvurulan kaynak.

 

Kütüphanecilik Terimi Olarak Sözlük:
Belirli bir dilde alfabetik olarak dizilmiş sözcükleri ve her bir sözcüğün anlamı, etimolojik kaynağı, söyleniş biçimi gibi bilgileri sunan veya belirli bir dilde alfabetik olarak dizilmiş sözcüklerin bir başka dildeki karşılıklarını gösteren (ayrıca "leksikon" olarak da bilinir) kitaptır.

 

Benzer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri:

Sözlük anlamı: Bir kelimenin herkes tarafından bilinen, sözlüklerin yansıttığı ilk ve asıl anlam.

Resmi Dil: Resmi nitelik taşıyan işlemlerde kullanılması zorunlu dil.

Bağ Eylem: Zarf fiil.

Cümle Vurgusu: 1. Konuşurken veya okurken bir cümlenin sözcüklerinden biri diğerlerine göre daha baskılı, kuvvetli söylenir. Buna cümle (tümce) vurgusu denir. 2.

Mecaz: Bir ilgi veya benzetme sonucu gerçek anlamından başka anlamda kullanılan söz.

Satır: Bir sayfa üzerinde alt alta ve yan yana gelen kelimelerden oluşan dizi.