Tirşe Terimi Hakkında Bilgiler
Üzerine yazı yazılacak şekle konulmuş hayvan derisine verilen ad. İyisi genç dana derisinden, adileri koyun ve keçi derisinden yapılırdı. Eski yazılara göre tirşe şöyle yapılırd; Deri, kılları kesilip kireçlendikten sonra ağaçtan bir dayanak üstüne serilir, içi kazınarak, yapışık kalmış et ve yağ artıkları kaldırılır. Bol su ile yıkanır, temizlenir. Tahtaya gerilir, ete yapışık kısmına ince elekten geçirilmiş tebeşir tozu serpilir ve yüzeyi sünger taşı ile düzeltilir. Kıllı yüzeyi de sünger taşı ile düzeltilir. Bu işlem sırasında çok dikkat edip deriyi yıpratmamak gerekir. Böylece hazırlanan deri çerçeveye gerilerek özenle saçak ve kuru havada kurutulur.
Elde edilen tirşe (parşömen) ince ve beyazdır. Buna verilen diğer bir ad ise velin'dir. Tirşe beyaz, san ve kırmızı olmak üzere üç çeşittir. Yazı derinin bir yüzüne yazılır. Ak deri adı da verilir. Ayrıca altın inceltmekte kullanılan deriye de tirşe denilir.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
Tuğra-Nüvis: Tuğrai ile ilgili bilgilere bakınız.
Habeşi: Eskiden Habeşistan'da yapılan bir yazı kâğıdı türü.
Cendere: Ciltlenecek kitap dikildikten sonra dibinin yapıştırılması için mengene olarak kullanılan, tahtadan, iki ucu vidalı âletin adı.
Frenk Abadisi: Eskiden kullanılan kâğıtlardan birinin adıdır. Hint âbâdîsi de denilir. Hindistan'da Devletâbâd şehrinde yapıldığı için bu adı almıştır. Sarımtırak re
Pirinç Âharı: Âhar ile ilgili bilgilere bakınız.
Alt Bölüm: Fasıl. Yazmalarda bölüm içinde yer alan küçük ayırımlardan her biri.