Denis Diderot Kimdir? Hakkında Bilgi

(1713 Langres-1784 Paris), Fransız yazar ve filozof. Kolej öğreniminden sonra Paris'te felsefe, dinbilim ve hukuk öğrenimi gördü. Bir süre çeviri ve yergi yazılarıyla geçimini sağladı. Bilginin tüm biçimlerine olan merakı, onu hızla 18. yüzyıl felsefe hareketinin temsilcisi olmaya götürdü. Bu anlamda, Diderot'yu o dönemde yeni düşüncelerin simgesi yapan gerçek yapıt, "Encyclopédie ou Dictionnaire Raisonné des Sciences, des Arts et des Métiers" (Ansiklopedi ya da Bilim, Sanat ve Mesleklerin Açıklamalı Sözlüğü, 1751-1772) oldu. Yaklaşık yirmi yıl süreyle yönettiği Ansiklopedi biter bitmez Diderot, II. Katerina'nın davetlisi olarak Rusya'ya gitti, orada yedi ay kaldı (1773). Birçok türde yazdığı yapıtları felsefî düşüncesinin evrimini ortaya koydu. Tanrıcı düşüncelerini sergilediği "Les Pensées Philosophiques" (Felsefî Düşünceler, 1746) adlı kitabından sonra, ateist bir maddeciliğe ulaştığı "Lettres sur les Aveugles" (Körler Üzerine Mektuplar, 1749) adlı yapıtını yayımladı. Deneysel bilimle ilgilenerek "Pensées sur l'İnterprétion de la Nature" (Doğanın Yorumlanması Üzerine Düşünceler, 1753) ve mekanik maddeciliğin karşısında yer aldığını açıklayan "Réfutation de l'Homme d'Helvetius"u (Helvetius İnsanının Çürütülmesi, 1773) yazdı. Daha sonra, doğu ahlâkının ilkelerini koyduğu "Le Reve de D'Alembert"le (D'Alembert'in Düşü, 1769) felsefi konumunu belirginleştirdi. Diderot, mutluluk ve erdemin birbirine bağlı olduklarını söyleyerek, Rousseau'nun tersine bireysel mutlulukla genel iyiliğin çakıştığı bir toplum ahlâkını savundu. Bu düşüncelerini "Le Fils Naturel" (Piç, 1757), "Le Père de Famille" (Aile Babası, 1758), "Est-il Bon? Est-il Méchant" (İyi mi? Kötü mü?, 1781) adlı oyunlarında ortaya koydu. En önemli yapıtları ölümünden sonra yayımlandı: "La Religieuse" (Rahibe, 1796), "Jacques le Fataliste" (Kaderci Jacques, 1796), "Le Neveu de Rameau" (Rameau'nun Yeğeni, 1805) adlı romanları, "Paradoxe sur le Comédien" (Aktör Üzerine Aykırı Düşünceler, 1830) adlı eleştiri kitabı bunlar arasındadır. Ayrıca Sophie Volland'a gönderdiği mektuplardan birçoğu seçilerek yayımlandı.