Finlandiya Ülkesi Hakkında Bilgi

(Fince: Suomi, Fr.: Finlande, İng.: Finland), Kuzey Avrupa'da devlet. 60° -70° Kuzey enlemleri arasında yer alır. Kuzeyde Norveç, doğuda Rusya'nın Murmansk ve Karelya bölgeleri, güneyde Finlandiya Körfezi, batıda Botni Körfezi ve kuzeybatıda İsveç ile sınırlanır. Yüzölçümü 388.145 km2, nüfusu 5.000.000 (1995). Başkenti Helsinki, diğer önemli kentleri Tampere, Turku, Espoo, Vantaa, Lahti, Pori, Vaasa, Kemi, Kotka ve Oulu'dur. Resmî dil Fince, dini Protestan'dır. Finlandiya'nın dörtte üçü Fenno-Skandiye Kalkanı'nın bir parçasını oluşturan prekambriyum, yaşlı sert bir peneplendir. Ülkede binlerce göl vardır. Çoğu küçük olan bu göllerin sayısı 60.000 kadardır ve ülke yüzölçümünün 1/10'unu kaplar. En büyük üç gölü: Saimaa (yüzölçümü 4.400 km2), Payanne (yüzölçümü 1.100 km2) ve İnari (yüzölçümü 1.000 km2). Finlandiya topografyasının en göze çarpan unsurlarını, çoğu güneybatı kıyıları önünde toplanan binlerce ada, yüzlerce kilometre uzunluğunda ve birkaç yüz metre yüksekliğindeki iki moren seddi (salpausselka), sık sık şelale ve ivintilerle kesilen, kısa ancak fazla su taşıyan ırmaklar oluşturur. Irmakların bu özelliği ülkede hidrolik enerji üretimini kolaylaştırır. 1979'da üretilen 31.6 milyar kws. elektriğin 12.2 milyar kws.si hidrolik kaynaklardan elde edildi. Bulunduğu yüksek enlemler ve okyanus etkilerinden az çok uzak olması nedeniyle yazlar kısa ve ılık, kışlar uzun ve şiddetlidir. Karın yerde kalış süresi kuzeyde dört ayı geçebilir. Kışın Botni Körfezi ve bazı yıllarda Finlandiya Körfezi donabilir. Bu donmada körfezlerdeki denizin dünyanın en az tuzlu denizi olmasının etkisi de büyüktür. Yılın en sıcak ve en soğuk ay ortalamaları Helsinki'de 16.9¡ ve -8¡'dir. Ülkenin kuzey kesimi tundradır. Geri kalan bölümün % 60 kadarı, çoğu kozalaklılardan oluşan ormanlarla örtülüdür. Dünyanın genel alanına oranla en geniş orman alanlarına sahip ülkelerinden biri Finlandiya'dır. Ekili toprakların alanı ve özellikle ormanların çok geniş yer kaplaması nedeniyle az, tarım üretimi düşüktür. Başlıca tarım ürünleri (her biri yılda birkaç yüz bin - bir milyon ton arasında üretilen) tahıl, patates ve şekerpancarıdır. Ayrıca tereyağı, peynir üretimi, balıkçılık ve özellikle hayvancılık; ekonominin önemli bir gelir kaynağını oluşturan kâğıt hamuru, her çeşit kâğıt imalatı, kereste, maden direği, travers, kontraplak gibi orman ürünleri üretimi yapılır. Yeraltı kaynakları arasında demir cevheri, kurşun, bakır, pirit kaynakları ekonomik değer taşır. Son 30 yıldan beri endüstri büyük gelişme göstermiştir. En önemli endüstri kollarını orman ürünlerine dayalı endüstriler, bazı metalurjiler ve çeşitli imalat endüstrileri oluşturur. 12. yüzyıldan beri iki komşusu, İsveç ve Rusya arasında sürekli bir rekabet ve siyasal nüfuz bölgesi olan Finlandiya, bu iki ülke tarafından zaman zaman istilâ edildi. Ülkenin siyasal sınırları ve yapısı zaman zaman değişti. Bu değişikliklerden en yakın yıllarda gerçekleşenler şöyle özetlenebilir: Finlandiya 1917'de, Çarlık Rusyası'ndaki devrim sırasında bağımsızlığını ilân etti. Fakat 1918'de komünistler ile Fin milliyetçileri arasında bir iç savaş başladı. Bu savaş, Almanların da yardımıyla Mareşal Mannerheim yönetimindeki milliyetçiler tarafından kazanıldı ve ülkede 1919'da cumhuriyet ilân edildi. Yani devlet, 1920 Turku Antlaşması'yla Sovyetler Birliği tarafından da tanındı. 1939 - 1940'ta çıkan Rus-Fin Savaşı, Finlandiya'nın yenilgisiyle sonuçlandı. 1941-1944'te Rus-Fin Savaşı yeniden başladı. Finlandiya doğuda bazı topraklarını Sovyetler Birliği'ne terk etmek zorunda kaldı (Karelya, Finlandiya Körfezi kıyısında Viipuri ve çevresi, Kuzey Buz Denizi kıyısına açılan Petsama yöresi), ancak bağımsızlığını korudu. 1961 Eylülü'nde Urho Kekkonen 25 yıldır sürdürdüğü cumhurbaşkanlığı görevinden sağlık nedenleriyle ayrıldı. Ocak 1982'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini sosyal demokrat görüşlü eski başbakan Dr Mauno Koivisto kazandı. Koivisto seçimden sonra Kekkonen'in uzun yıllardır sürdürdüğü tarafsızlık politikasından ayrılmayacağını açıkladı. 1988'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini Mauno Koivisto 6 yıl için yeniden kazandı. 1991'de Merkez Parti'den başbakan Esko Aho, Muhafazakâr Parti ve Hristiyan Demokratlarla bir koalisyon hükümeti kurdu.Avrupa'daki siyasî değişimlerin sonucunda geçerliğini yitiren Fin-Sovyet Dostluk Paktı'nın hükümleri, 1990'da Finlandiya tarafından tek yanlı olarak kaldırıldı. Şubat 1994'te Sosyal Demokrat Parti lideri Martti Ahtisaari cumhurbaşkanı seçildi. 1995'te Finlandiya İsveç ve Avusturya'yla birlikte Avrupa Birliği'ne katıldı. Tarja Halonen, Şubat 2000'de seçimleri kazanarak Finlandiya'nın ilk kadın cumhurbaşkanı oldu.