MİMAR SİNAN'IN HAYATI
Mimar Sinân Âğâ veya Koca Mi'mâr diye de anılan Sinan, Kanuni Sultan Süleyman dahil üç büyük Osmanlı padişahı döneminde yaşamış, dünyanın en büyük mimar ve yapı sanatçılarındandır. Mimar Sinan'ın, 1490'da Kayseri'nin Ağırnas köyünde dünyaya geldiği rivayet edilir.
Yavuz Sultan Selim' in hükümdarlığı sırasında başlatılan Anadolu'dan da devşirme alma uygulamasıyla yirmi iki yaşında devşirilmiş, İstanbul'a getirilmiştir. Zeki, genç ve dinamik olduğu için seçilen Sinan daha sonra ise o dönemlerde orduya asker yetiştiren Acemi Oğlanlar Ocağı'na yerleştirilmiştir. Burada eğitim alırken mimarlığa özenmiş, vatanın bağlarında ve bahçelerinde suyolları yapmak, kemerler meydana getirmek istemiştir. Acemi Oğlanlar Ocağı'nda dülgerliği öğrenen Sinan, yapı işlerinde çalışmış; bu çalışmalar sırasında da dönemin önde gelen mimarlarının yanında çalışma fırsatını da elde etmiştir.
1514'te Çaldıran Savaşı ve 1516 - 1520 arasında yapılan Mısır seferlerinden sonra, İstanbul'a döndükten sonra Yeniçeri Ocağı'na alınan Sinan, Kanuni döneminde, 1521'de katıldığı Belgrad ve 1522'deki Rodos seferlerine katılmıştır. Bu seferler sonunda sonra subaylığa yükselmiştir.
Daha sonra Mohaç Seferi başta olmak üzere birçok sefere katılan Sinan son Bağdat seferinde, Van Gölü'nün üstünden geçecek üç geminin yapımını başarıyla tamamlaması sonucunda, haseki unvanını almıştır.
1536'da Prut Irmağı üstünde yaptığı bir köprüyle dikkatleri üstüne çekerek, Yüksek Dergâh Mimarları Başkanı olan ve 1539'da, Mimar Acem Ali'nin ölümü üzerine onun yerine Saray Baş mimarı olan Sinan, ölümüne kadar bu görevi sürdürmüştür.
Osmanlı'nın en güçlü çağında yaşayan ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murat olmak üzere, üç padişah döneminde mimarbaşılık eden Mimar Sinan, imparatorluğun gücünü simgeleyen mimarlık başyapıtlarının tasarlanıp uygulanmasında en büyük rolün sahibidir.
MİMAR SİNAN'IN TÜRBESİ
17 Temmuz 1588'de İstanbul'da öldüğünde ardından yüzlerce mimari eser bırakan Mimar Sinan'ın beyaz taşlı, sade bir yapı olan türbesi, Süleymaniye Külliyesi'ndeki, Haliç duvarının önündedir.
Türbenin önünde som mermerden yapılmış bir sebil görülmektedir. Sebilin arkasındaki ufak mezarlıkta 6 sütunlu, üstü örtülü ve etrafı açık türbede Mimar Sinan'ın mezarı bulunmaktadır. Türbesini ölümünden az önce kendisi yapmıştır. 1933 yılında restore edilen sandukanın uçları ile üzerindeki burma kavuk, mermerdendir.
Atatürk, eserlerinin etkisi ölümünden sonra da süren ve her dönemde saygınlığını koruyan Mimar Sinan'ın, bilimsel olarak araştırılmasını ve bir heykelinin yapılmasını istemiştir.
1982 yılında ise daha sonradan İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi olmak üzere oluşturulan üniversiteye onun adı verilmiştir.
MİMAR SİNAN'IN ESERLERİ
Mimar Sinan, gördüğü bütün eserleri büyük bir dikkatle incelemiş, fakat hiçbirini aynen taklit etmeyip, sanatını devamlı geliştirmiş ve yenilemiştir.
Mimar Sinan'ın, Mimarbaşılığa getirilmeden evvel yaptığı üç eser dikkat çekicidir. Bunlar:
Halep'te Hüsreviye Külliyesi,
Gebze'de Çoban Mustafa Külliyesi ve
İstanbul'da Hürrem Sultan için yapılan Haseki Külliyesidir.
Mimar Sinan'ın Mimarbaşı olduktan sonra verdiği üç büyük eser, onun sanatının gelişmesinin göstergesidir. Bunların birincisi İstanbul'daki Şehzade Camii ve külliyesidir. Mimar Sinan'ın bu eseri için çıraklık dönemi eseri denilir.
Süleymaniye Camii, Mimar Sinan'ın İstanbul'daki en muhteşem eseridir. Bu eser kendi söyleyişi ile kalfalık döneminde, 1550-1557 yılları arasında yapılmıştır
Mimar Sinan'ın en büyük eseri ise, 86 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" diye belirttiği Edirne'deki Selimiye Camiidir (1575).
Mimar Sinan, Mimarbaşı olduğu sürece birbirinden çok değişik konularla da uğraşmıştır. Zaman zaman eskileri restore etmiştir. Bu konudaki en büyük çabalarını Ayasofya için harcamıştır. 1573'te Ayasofya'nın kubbesini onararak çevresine, takviyeli duvarlar yapmış ve eserin bu günlere sağlam olarak gelmesini sağlamıştır.
Ayrıca bazı yerlerde çevre düzenlemeleri yaptırmış daha o yıllarda İstanbul'un dar sokaklarının yaratacağı tehlike üzerinde durulması gerektiğini vurgulamıştır. Elli yıla yakın süreyi kapsayan, Osmanlı Devleti'nde yaptığı mimarlık görevi boyunca, , başta İstanbul olmak üzere imparatorluğun her yanına dağılmış topraklarda suyolları, çeşmeler, camiler, külliyeler, medreseler yapmıştır. Bu yapıların bazılarının inşasında bizzat kendisi bulunmasa da, öğrencilerini ya da kendine bağlı mimarlar grubunu görevlendirmiştir.
Mimar Sinan aynı zamanda bir şehircilik uzmanıdır. Yapacağı eserin, önce çevresini düzenlerdi. Eserlerini yapacağı seçiminde de büyük başarı göstermiş ve eserlerini, çevresine en uygun tarzda yerleştirmiştir.
Yaptığı eserlerin birçoğu İstanbul'da olan Mimar Sinan
84 cami, 52 mescit, 22 türbe,
57 medrese, 7 okul ve darülkurra,
17 imaret ve 3 darüşşifa,
7 suyolu kemeri, 8 köprü,
20 kervansaray, 35 köşk ve saray,
6 ambar ve mahzen,
48 hamam ve kaydı olmayanlarla beraber, üç yüz elliyi aşkın yapının baş mimarlığını üstlenmiştir.
MİMAR SİNAN'IN ESERLERİNİN ÖZELLİKLERİ
Mimarın çok sayıdaki eserini inceleyenler, Sinan'ın depreme karşı bilinen ve gereken tüm tedbirleri aldığını söylemektedirler. Bu tedbirlerden biri, temelde kullanılan taban harcıdır. Sadece Sinan'ın eserlerinde gördüğümüz bu harç sayesinde, deprem dalgalarının emilmesi ve etkisiz hale gelmesi sağlanmıştır.
Mimar Sinan'ın eserlerinin bulunduğu yerlerin seçimi de ilginçtir. Zeminin sağlamlaşması için kazıklarla toprak sıkıştırmış dayanak duvarları inşa ettirilmiştir. Mesela Süleymaniye'nin temelini altı yıl bekletmesi, temelin zemine tam olarak oturmasını sağlamak içindir.
Mimar Sinan'ın yaptığı eserlerde dehasını kullanarak herkesi şaşırtmıştır. Bunlardan bir tanesi Mimar Sinan'ın Selimiye Camii'nin kubbesini o genişliğe oturtmak için 13 bilinmeyenli bir denklemi matematiğin bilinen 4 ana işleminden farklı beşinci bir işlem yaratarak çözdüğü söylencesidir.
Mimar Sinan, yapılarında ayrıca drenaj adı verilen bir kanalizasyon sistemi de kurmuştur. Drenaj sistemiyle yapının temellerinin sulardan ve nemden korunarak dayanıklı kalması öngörülmüştür. Ayrıca yapının içindeki rutubet ve nemi dışarı atarak soğuk ve sıcak hava dengelerini sağlayan hava kanalları kullanmış. Bunların dışında yazın suyun ve toprağın ısınmasından dolayı oluşan buharın, yapının temellerine ve içine girmemesi için tahliye kanalları kullanmıştır.
AŞAĞIDA MİMAR SİNAN'IN TÜM ESERLERİNİN İSİMLERİ LİSTELENMİŞTİR:
Abdurrahman Paşa Camii (Kastamonu Tosya'da)
Abdüsselâm Câmii'nin (İzmit'te) yenilenmesi
Ağazâde Medresesi (İstanbul'da)
Ahî Çelebi Câmii (İzmir İskelesi yakınında)
Ahmed Ağa Medresesi (Çapa'da)
Ahmed Paşa Câmii (Topkapı'da)
Ahmed Paşa Medresesi (İzmit'te)
Ahmed Paşa Sarayı (Atmeydanı'nda)
Ahmed Paşa Sarayı (Eyüp'te)
Ahmed Paşa Sarayı (şehrin dışında)
Ahmed Paşa Sarayı (Taşra Çiftlik'te)
Ahmed Paşa Türbesi (Eyüp'te)
AhmedPaşa Medresesi (Topkapı'da)
Ali Paşa Çarşısı ve Kervansarayı (Edirne'de)
Ali Paşa Kervansarayı (Bitpazarı'nda)
Ali Paşa Kervansarayı (Bursa'da)
Ali Paşa Medresesi (Babaeski'de)
Ali Paşa Medresesi (İstanbul'da)
Ali Paşa Sarayı (Eyüp'te).
Ali Paşa Sarayı (İstanbul'da)
Anbar (Has Bahçe Yalısında)
Anbar (sarayda)
Arap AhmedPaşa Türbesi (Fındıklı'da)
Atmeydanı Sarayının yeniden inşâsı (Atmeydanı'nda)
Bâli Paşa Câmii (Hüsrev Paşa Türbesi yakınında)
Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi (Beşiktaş'ta)
Behram Paşa Camii (Diyarbakır'da)
Bend Kemeri (Kağıthâne'de)
Beykoz Hamamı
Bosnalı MehmedPaşa Câmii (Sofya'da)
Buğday mahzeni (Galata Köşesinde)
Büyükçekmece Köprüsü
Çavuşbaşı Camii - Sütlüce
Cedid Ali Paşa Câmii (Babaeski'de)
Cenâbî Ahmed Paşa Câmii (Ankara'da)
Çoban Mustafa Paşa Câmii (Gebze'de)
Çocukları için inşâ ettiği türbe
Defterdar Abdüsselâm Bey Medresesi (Küçükçekmece'de)
Defterdar Mustafa Çelebi Câmii (Edirne'de)
Defterdar Şerifezâde Medresesi (Kâdıçeşmesi'nde)
Defterdar Süleymân Çelebi Câmii (Üsküplü Çeşmesi yakınında)
Dere Hamamı (Eyüp'te)
Drağman Yunus Camii (İstanbul'da)
Ebü'l-Fazl Câmii (Tophâne üstünde)
Emin Sinân Efendi Medresesi (Küçükpazar'da)
Emir Buhârî Hamamı (Edirnekapı dışında)
Eski Vâlide Câmii (Üsküdar'da)
Fenerbahçe Sarayının yeniden inşâsı (Fenerbahçe'de)
Ferhad Paşa Câmii (Bolu'da)
Ferhad Paşa Câmii (Çatalca'da)
Ferhad Paşa Sarayı (Bâyezîd civârında)
Ferruh Kethüdâ Câmii (Balat Kapısı içinde)
Firdevs Bey Câmii (Isparta'da)
Galatasarayın eski yerine yeniden inşâsı (Galatasaray'da)
Gazi Ahmet Paşa Camii (Topkapı'da)
Gözlüce Kemeri (Cebeciköy'de)
Gülfem Hâtun Medresesi (Üsküdar'da)
Hâcce Hâtun Medresesi (Üsküdür'da)
Hâcegizâde Medresesi (Fâtih'te)
Hacı Evhad Câmii (Yedikule yakınında)
Hacı Paşa Câmii (Kayseri'de)
Hadım İbrahim Paşa Camii (Silivrikapı'da)
Hakîm Mehmed Çelebi Medresesi (Küçükkaraman'da)
Halkalı Pınar Sarayının yeniden inşâsı (Halkalı'da)
Hamam (Çatalca'da)
Hamam (Eyüp'te)
Hamâmî Hâtun Câmii (Sulumanastır'da)
Hâmid Efendi Medresesi (Filyokuşu'nda)
Haseki Camii (İstanbul)
Haseki Hürrem Sultan Türbesi (Süleymaniye'de).
Haseki Külliyesi
Haseki Sultan Câmii (Edirne Mustafa Paşa Köprüsü başında)
Haseki Sultan Dârüşşifâsı (Haseki'de)
Haseki Sultan Hamamı (Ayasofya yakınında)
Haseki Sultan Hamamı (Bahçekapı'da)
Haseki Sultan Hamamı (Yahudiler içinde)
Haseki Sultan İmâreti (Medîne'de)
Haseki Sultan İmâreti (Mekke'de)
Haseki Sultan Medresesi (Avratpazarı'nda)
Haydar Paşa Hamamı (Zeyrek'te)
Hayreddin Paşa Hamamı (Karagümrük'te)
Hayreddin Paşa Hamamı (Kemeraltı'nda)
Hayreddin Paşa Hamamı (Zeyrek'te)
HayreddinPaşa Hamamı (Tophâne'de)
Hoca Hüsrev Câmii (Kocamustafapaşa'da)
Hürrem Çavuş Câmii (Yenibahçe yakınında)
Hüseyin Bey Hamamı (Kayseri'de)
Hüseyin Çelebi Medresesi (Çarşamba'da)
Hüseyin Paşa Câmii (Kütahya'da)
Hüsrev Kethüdâ Dârülkurrâsı (İstanbul'da)
Hüsrev Kethüdâ Hamamı (İzmit'te)
Hüsrev Kethüdâ Hamamı (Ortaköy'de)
Hüsrev Kethüdâ Kervansarayı (İpsala'da)
Hüsrev Kethüdâ Medresesi (Ankara'da)
Hüsrev Paşa Türbesi (Yenibahçe'de)
Hüsreviye (Hüsrev Paşa)Câmii (Haleb'de)
İbrâhim Paşa Câmii (Silivrikapı'da)
İbrâhim Paşa Hamamı (Silivrikapı'da)
İbrâhim Paşa Kervansarayı (İstanbul'da).
İbrâhim Paşa Medresesi (Îsâ Kapısında)
İbrâhim Paşa Medresesi (İstanbul'da)
İbrahim Paşa Sarayı (At Meydanı)
İki adet anbar (Cebehâne yakınında)
İskender Çelebi Bahçesi Sarayının yeniden inşâsı (İstanbul şehir dışında)
İskender Paşa Câmii (Kanlıca'da)
İskender Paşa Hamamı
İskender Paşa Medresesi (Kanlıca'da)
İstanbul Şehzâdebaşı Câmii
İstanbul Süleymâniye Câmii
Kâbe-i şerîf'in kubbelerinin tâmiri
Kâdı Hakîm Çelebi Medresesi (Küçükkaraman'da)
Kâdızâde Efendi Dârülkurrâsı (Fâtih'te).
Kahriye Medresesi (Sultan Selim yakınında)
Kandilli Sarayının yeniden inşâsı (Kandilli'de)
Kapı Ağası Mahmûd Ağa Medresesi (Ahırkapı'da)
Kapıağası Câfer Ağa Medresesi (Soğukkuyu'da)
Kapıağası Köprüsü (Büyükçekmece'de)
Kapıağası Yâkub Ağa Hamamı (Sulumanastır'da)
Kaptan Ali Paşa Hamamı (Fenerkapı'da)
Kaptan Ali Paşa Hamamı (Tophâne'de)
Kara Camii - (Sofya)
Karcı Süleyman Bey Medresesi
Kasım Paşa Câmii (Tersâne yakınında)
Kasım Paşa Medresesi
Kazasker Abdurrahmân Çelebi Câmii (Molla Gürânî'de)
Kazasker İvaz Efendi Camii (İstanbul'da)
Kazasker Perviz Efendi Medresesi (Fâtih'te)
KebecilerKervansarayı (Bitpazarı'nda)
Kervansaray (Büyükçekmece'de)
Kervansaray (Sultan Süleymân İmâreti yakınında)
Kethüdâ Hüseyin Çelebi Medresesi (SultanSelim'de)
Kethüdâ Kadın Hamamı (Akbaba'da)
Kılıç Ali Paşa Camii (Tophane'de)
Kılıç Ali Paşa Türbesi (Tophâne'de)
Kiliseden dönme Eski Câmi'nin (İznik'te)
Kırık Kemer
Kirmasti Medresesi
Kocamustafapaşa Hamamı (Yenibahçe'de)
Kurşunlu Mahzen (Tophâne'de).
Lala Mustafa Paşa Câmii (Erzurum'da)
Lütfi Paşa Hamamı (Yenibahçe'de)
Mağlova Kemeri(Kemerburgaz'da)
Mahmûd Ağa Câmii (Ahırkapı yakınında)
Mahmûd Ağa Sarayı (Yenibahçe'de)
Mahzen (Unkapanı'nda)
Maktul Mustafa Paşa Câmii (Budin'de)
Mâlûl Emir Efendi Medresesi (Karagümrük'te)
Mehmed Ağa Medresesi (Çatalçeşme'de).
Mehmed Bey Câmii (İzmit'te)
Mehmed Paşa Dârülkurrâsı (Eyüp'te)
Mehmed Paşa İmâreti (Bosna'da)
Mehmed Paşa İmâreti (Burgaz'da)
Mehmed Paşa İmâreti (Hafsa'da)
Mehmed Paşa Kervansarayı (Burgaz'da)
Mehmed Paşa Sarayı (Ayasofya yakınında)
Mehmed Paşa Sarayı (Bosna'da
Mehmed Paşa Sarayı (Halkalı yakınında Yergöğ'de)
Mehmed Paşa Sarayı (Kadırga'da)
Mehmed Paşa Sarayı (şehrin dışında Rüstem Çelebi Çiftliğinde)
Mehmed Paşa Sarayı (Üsküdar'da)
Mehmed Paşa Türbesi (Topkapı'da)
MehmedPaşa Hamamı (Edirne'de)
MehmedPaşa Hamamı (Galata'da)
MehmedPaşa Kervansarayı (Hafsa'da)
MehmedPaşa Köprüsü (Sinanlı'da)
MehmedPaşa Medresesi (Eyüp'te)
MehmedPaşa Medresesi (Kadırga'da)
Memi Kethudâ Câmii (Ulaşlı'da)
Merkez Efendi Hamamı (Yenikapı dışında)
Mesih Mehmed Paşa Câmii (Yenibahçe'de).
Mihrimah Sultan Camii (Üsküdar)
Mihrimah Sultan Camii - Edirnekapı
Mihrimah Sultan İmâreti (Üsküdar'da)
Mihrimah Sultan Medresesi (Edirnekapı'da)
Mihrimah Sultan Medresesi (Üsküdar'da)
Mihrimah SultanHamamı (Edirnekapı'da)
Mîrmirân Kasımpaşa Hamamı (Hafsa'da)
Mısırlı Mustafa Paşa Medresesi (Gebze'de)
Molla Çelebi Camii (Fındıklı'da)
Molla Çelebi Câmii (Tophâne Beşiktaş arasında)
Molla Çelebi Hamamı (Fındıklı'da)
Müderris köyü yakınındaki kemer (Kemerburgaz'da).
Müfti Ebüssü'ûd Efendi Hamamı (Mâcuncu Çarşısında)
Müftü Sa'di Çelebi Dârülkurrâsı (Küçükkaraman'da)
Muhiddin Çelebi Câmii (Tophâne'de)
Muradiye Camii (Avlonya'da)
Mustafa Paşa Câmii (Bolu'da)
Mustafa Paşa İmâreti (Gebze'de).
Mustafa Paşa Kervansarayı (Ilgın'da)
Mustafa Paşa Köprüsü (Meriç üzerinde)
Mustafa Paşa Köprüsü başında bir imâret (Edirne'de)
Mutbak ve kiler (sarayda)
Nişancı MehmedBey Medresesi (Altımermer'de)
Nişancı Paşa Çelebi Câmii (Kiremitlik'te)
Nişancı Paşa Hamamı (Eyüp'te)
Odabaşı Behruzağa Hamamı (Şehremini'de)
Odabaşı Câmii (Yenikapı yakınında)
Odabaşı Köprüsü (Halkalıpınar'da)
Orhan Câmii'nin (Kütahya'da) yenilenmesi
Osman Paşa Câmii (Kayseri'de)
Osman Şah Vâlidesi Câmii (Aksaray'da)
Osman Şah Vâlidesi Medresesi (Aksaray yakınında)
Pertev Paşa Câmii (İzmit'te)
Pertev Paşa Kervansarayı (Vefâ'da)
Pertev Paşa Sarayı (şehrin dışında)
Pertev Paşa Sarayı (Vefâ Meydanında)
Pertev Paşa Türbesi (Eyüp'te)
Piyale Paşa Camii
Rüstem Kethüdâsı Mehmed Bey Câmii (Tırhala'da)
Rüstem Paşa Câmii (Bolvadin'de)
Rüstem Paşa Câmii (Rodoscuk'ta)
Rüstem Paşa Câmii (Samanlı'da)
Rüstem Paşa Câmii (Sapanca'da)
Rüstem Paşa Câmii (Tahtakale'de)
Rüstem Paşa Câmii - Tahtakale
Rüstem Paşa Hamamı (Cibâli'de)
Rüstem Paşa İmâreti (Rodoscuk'ta)
Rüstem Paşa İmâreti (Sapanca'da)
Rüstem Paşa Kervansarayı (Galata'da)
Rüstem Paşa Kervansarayı (Karaman Ereğlisi'nde)
Rüstem Paşa Kervansarayı (Karışdıran'da)
Rüstem Paşa Kervansarayı (Samanlı'da)
Rüstem Paşa Kervansarayı (Sapanca'da)
Rüstem Paşa Medresesi (İstanbul'da)
Rüstem Paşa Sarayı (İskender Çelebi Çiftliğinde)
Rüstem Paşa Sarayı (Kadırga'da)
Rüstem Paşa Sarayı (Üsküdür'da)
RüstemPaşa Hamamı (Sapanca'da)
RüstemPaşa Kervansarayı (Akbıyık'ta)
RüstemPaşa Kervansarayı (Edirne'de)
RüstemPaşa Kervansarayı (Rodosçuk'ta)
Şah Sultan Camii - Eyüp
Şâh-ı Hûbân Kadın Sarayı (Kasımpaşa Çeşmesi yakınında)
Şâh-ı Hûban Türbesi (Üsküdar'da)
Şahkulu Medresesi (İstanbul'da)
Sâlih Paşazâde Hamamı (Yeniköy'de)
Saray-ı atîk tâmiri (Beyazıt'ta)
Saray-ı cedîd-i hümâyûn tâmiri (Topkapı'da)
Sarı Kürz Hamamı (İstanbul'da)
Şehzade Camii - Şehzadebaşı
Şehzâde Cihangir Câmii (Tophâne'de)
Şehzâde Sultan Mehmed İmâreti (İstanbul'da)
Şehzâde Sultan Mehmed Türbesi (Şehzâdebaşı'nda)
Şehzâde Sultan Mehmet Medresesi (İstanbul'da)
Şehzâdeler Türbesi (Ayasofya'da)
Sekban Ali Bey Medresesi (Karagümrük'te)
Selimiye Camii - Edirne
Semiz Ali Paşa Câmii (Ereğli'de)
Şemsi Ahmed Paşa Medresesi (Üsküdar'da)
Şemsi Ahmed Paşa Türbesi (Üsküdar'da)
Şemsi Paşa Camii (Üsküdar'da)
Silivri Köprüsü (Sultan Süleyman Köprüsü)
Sinan Ağa Câmii (Kâdı Çeşmesi yakınında)
Sinan Paşa Camii (Beşiktaş'ta)
Sinân Paşa Hamamı (Beşiktaş'ta)
Sinân Paşa Medresesi (Beşiktaş'ta)
SinânPaşa Sarayı (Atmeydanı'nda)
Siyavuş Paşa Sarayı (İstanbul'da)
Siyavuş Paşa Sarayı (Üsküdar'da)
Siyavuş Paşa Sarayı (yine Üsküdar'da)
Siyavuş Paşa Türbesi (Eyüp'te)
Siyavuş Paşanın çocukları için yapılan türbe (Eyüp'te)
Sofu Mehmed Paşa Câmii (Hersek'te)
Sofu Mehmed Paşa Sarayı (Hocapaşa'da)
Sofu MehmedPaşa Medresesi (İstanbul'da)
Sokollu Mehmed Paşa Külliyesi
Sokullu Mehmed Paşa Câmii (Havsa'da Edirne)
Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Tekirdağ'da)
Sokullu MehmedPaşa Câmii (Burgaz'da)
Sokullu Mehmet Paşa Câmii (Azapkapısı'nda)
Sokullu Mehmet Paşa Câmii (Büyükçekmece)
Sokullu Mehmet Paşa Câmii (Kadırga Limanında)
Sokullu Mehmet Paşa Dârülkurrâsı (Eyüp'te)
Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü (Drina Köprüsü)
Süleymân Subaşı Câmii (Unkapanı'nda)
Süleymaniye Hamamı (Süleymaniyede)
Süleymâniye Medreseleri (İstanbul'da)
Sultan Alâeddin Selçûkî Câmii'nin (Çorum'da) yenilemesi
Sultan Bâyezîd Kızı Câmii (Yenibahçe'de)
Sultan Hamamı (Manisa'da)
Sultan Murâd Câmii (Manisa'da)
Sultan Murâd İmâreti (Manisa'da)
Sultan Selim Câmii (Karapınar'da)
Sultan Selim İmâreti (Karapınar'da)
Sultan Selim Medresesi (Edirne'de)
Sultan Süleymân Câmii (Şam Gök Meydanda)
Sultan Süleymân Dârüşşifâsı (Süleymaniye'de)
Sultan Süleymân Hamamı (Mekke'de)
Sultan Süleyman Han Dârülkurrâası (İstanbul'da)
Sultan Süleymân İmâreti (Çorlu'da)
Sultan Süleymân İmâreti (Şam'da)
Sultan Süleymân İmâreti (Süleymaniye'de)
Sultan Süleyman Köprüsü (Dilovası'nda)
Sultan Süleymân Medresesi (Çorlu'da)
Sultan Süleymân Medresesi (Mekke'de)
Sultan Süleymân Türbesi (Süleymaniye'de)
SultanSelim Türbesi (Ayasofya civârında)
SultanSüleymân Hamamı (İstanbul'da)
Taş Köprü (Lüleburgaz)
Taşlık Câmii (Mahmûd Paşa için Edirne'de)
Tatar Han Câmii (Kırım Gözleve'de)
Tûtî Kâdı Medresesi (Fâtih'te)
Üç Kapılı Hamam (Topkapısarayında)
Üç Kapılı Hamam (Üsküdar Sarayında)
Üçbaş Medresesi (Karagümrük'te)
Ümm-i Veled Medresesi (Karagümrük'te)
Üsküdar Sarayının tâmiri (Üsküdar'da)
Uzun Kemer (Kemerburgaz'da)
Uzunköprü (Edirne)
Vâlide Sultan Dârülkurrâsı (Üsküdar'da)
Vâlide Sultan Dârüşşifâsı (Üsküdar'da)
Vâlide Sultan İmâreti (Üsküdar'da)
Vâlide Sultan Medresesi (Üsküdar'da)
Vâlide SultanHamamı (Cibâli Kapısında)
Vâlide SultanHamamı (Karapınar'da)
Vâlide SultanHamamı (Üsküdar'da)
Vezir Osman Paşa Câmii (Tırhala'da)
Vezir-i âzam RüstemPaşa Türbesi (Şehzâde Türbesi yakınında)
Yahya Efendi Medresesi (Beşiktaş'ta)
Yahya Efendi Türbesi (Beşiktaş'ta)
Yâkub Ağa Hamamı (Tophâne'de)
Yavuz Sultan Selim Medresesi (Halıcılar Köşkünde)
Yenikapı Sarayının yeniden inşâsı (Silivrikapı'da)
Yunus Bey Câmii (Balat'ta)
Yunus Bey Medresesi (Draman'da)
Zâl Mahmûd Paşa Câmii - Eyüp
Zâl Mahmûd Paşa Türbesi (Eyüp'te)
Zift Mahzeni (Tersâne-i Âmirede)