Cepte taşınabilen, tek elle kullanılan, hafif, geri tepmeli ateşli silâh. Tabanca, esas olarak mermiye doğrultu veren bir "namlu", mermiyi ateşleyen bir "horoz" ve horozu mermiye düşüren bir "tetik"ten oluşur. İlk kez 16. yüzyıl ordularında, özellikle süvarilerce kullanıldı. Namlu ağzından doldurulup tek tek atış yaptıklarından bu tabancalar pek kullanışlı değildi. 19. yüzyılın ortalarına doğru birden çok mermiyi art arda atan tabancalar yapıldı. Bu tür tabancayı ilk tasarlayan ABD'li Samuel Colt'tu. "Toplu tabanca" da denen Colt'un tabancası, çevresinde mermi alabilecek altı tane deliği olan ve delikler namluyla aynı hizaya gelebilecek biçimde ortasındaki bir eksen çevresinde dönen silindirik bir parçayla (top) donatılmıştır. Tetiğe basıldığında horoz arkaya doğru kalkarken, top da 60° dönerek içinde mermi bulunan deliği namlu gerisine getirir. Mermi namluyla aynı hizaya geldiğinde horoz düşerek mermiyi ateşler. Bu tabancada, tetiğin altı kez çekilmesiyle üst üste altı atış yaptıktan sonra, tekrar kullanılmak üzere, boş kovanların deliklerden çıkarılıp yeniden mermiyle doldurulması gerekir. Zamanla yeni mekanizmaların ilavesiyle tabancalar yarı otomatik ve otomatik hâle getirildi. Bu tip tabancalarda mermiler bir "şarjör" içinde bulunur. Şarjör genellikle tabancanın elle kavranan "kabza" kısmına yerleştirilir. Şarjör içindeki yay, üzerine üst üste dizilmiş mermileri yukarı iter. Şarjörün ağzı, mermilerin düşey doğrultuda değil de, yatay doğrultuda çıkabilecekleri biçimde daraltılmıştır. Merminin namluya sürülmesi için gerekli yatay kuvvet, bu tip tabancalarda, her atış sonrasında barut gazlarının geri tepmesiyle çalışan bir mekanizmanın önce boş kovanı dışarı atıp sonra şarjörün en üstündeki mermiyi çekmesiyle sağlanır. Modern tabancalarda genellikle namlu çapı 6.35 ya da 7.65 veya 9 mm. olur. I. Dünya Savaşı'nda 20-30 mermi atabilen otomatik tabancalar yapıldı. Bu niteliklerinden ötürü büyük bir kullanım alanı bulan makineli tabancalar, zamanla namlularının uzatılması, daha güçlü mermiler kullanılması gibi değişikliklere uğradılar. Bugün kullanılmakta olan makineli tabancaların çapı 8-11 mm., ağırlığı ortalama 3,5 kg.dır. Şarjörleriyse tipine göre 40-100 mermi almaktadır. Ayrıca orduda kullanılan aydınlatma ve işaret tabancaları da vardır. Bunlar geceleri aydınlatma ve birlikler arasında haberleşmeyi sağlamaya yarayan pirinçten yapılmış yivsiz tabancalardır.
