Bağdat'taki Abbasî yönetiminden bağımsız olarak kurulan ve 868-905 tarihleri arasında Mısır ve Suriye'ye egemen olan ilk yerel hanedanlık. Kurucusu Tolunoğlu Ahmet'tir. Oğuz Türkleri'nden olan Tolun, Halife Mu'tasım döneminde, cesareti ve bilgisiyle ün yapmıştı. Abbasîler tarfından Mısır'a vali olarak atandı. Ahmet, Mısır'ı başarıyla yönetti ve güçlü bir ordu kurdu.
Bağdat'taki yönetimle arası açılınca bağımsızlığını ilân etti (875-884). Kısa zamanda Suriye ve Çukurova yöresini ele geçirdi. Ahmet'ten sonra yerine geçen oğlu Humâreveyh zamanında devletin sınırları Toroslar'dan Irak'a kadar genişledi. Ancak onun yerine vârisleri devleti koruyamadılar. 905′de Abbasî orduları Mısır'a girerek Tolunoğulları'na son verdiler.
