Yunan İsyanı Hakkında Bilgi

Yunanistan'ın bağımsızlığı için Osmanlı Devleti'ne karşı yapılan ayaklanma (1820-1829). Fransız Devrimi'nin (1789) esinlendirdiği ulusçu düşünceler, Osmanlı egemenliğindeki Hristiyan halklar ve özellikle Yunanlılar arasında bağımsızlık akımlarının hızla yayılmasına yol açtı. Bu ayaklanmanın hazırlanmasında önder konumunda olan Etniki Eterya (Ulusal Birlik) Derneği, 1814 yılında, Aleksandr İpsilanti başkanlığında Odessa'da kuruldu. Önceleri liberallerin desteklediği ayaklanma, zamanla, Fransız Devrimi'nin etkilerine düşmanca karşı duran monarşistlerin de desteğine sahip olacak biçimde tüm Avrupa kamuoyunu yanında buldu. Ayaklanmanın ilk dönemi, Aleksandr İpsilanti'nin, Yunanistan dışında, Boğdan'daki başarısız girişimiyle başladı (1820). Bunun ardından Mora'da baş gösteren ayaklanma (18 Şubat 1821), kısa sürede gelişti. Ocak 1822'de Epiduros'ta toplanan kurultay, Yunanistan'ın bağımsızlığını ve Mavrokardato'nun devlet başkanlığını ilân etti. Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'dan yardım isteyen Osmanlı yönetimi, 1826'da ayaklanmanın merkezi durumundaki Mesolongi'yi ele geçirdi. Bunun üzerine İngiltere, Rusya ve Fransa, Londra'da bir antlaşma imzaladılar (Temmuz 1827) ve müttefik donanmaları, Navarin'deki Osmanlı ve Mısır donanmasını yaktılar (Ekim 1827). Bu olayların ardından Rusya, Osmanlı Devleti'ne savaş açtı. Fransa da Mora'ya asker çıkardı. Edirne ve Erzurum'a dek ilerleyen Rusya ile antlaşma yapmak zorunda kalan Osmanlılar (14 Eylül 1829, Edirne Antlaşması), diğer koşulların yanı sıra Yunanistan'ın bağımsızlığını da kabul ettiler.