1980 Sonrası Şiir ve Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri, ders ve çalışma notu

1980 Sonrası Şiir ve Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri

1980 SONRASI ŞİİR
1- 1980 sonrası şairleri; şiirde geleneksel birikimin önemini vurgulamışlar ve Halk, Divan, İkinci Yeni, Saf (Öz) Şiir gibi ayrımlara girmeden en eski örneklerden en yenilerine kadar Türk şiirinin şairlerini dikkatle okumayı savunmuşlardır. 2- 1980 sonrası şairlerini birleştiren en önemli ilke, şairlerin Türk ve Dünya şiirinin binlerce yıllık birikimine, "şiire saygı" penceresinden bakmalarıdır. 3- Birbirinden farklı şiir ve dünya görüşlerine sahip olan şairler aynı dergilerde ürünlerini yayımlamışlar, birlikte dergiler çıkarmışlardır. 4- 1980 sonrası şiiri için, ortak bir şiir anlayışından çok, grupların ve kişilerin ayrı ayrı şiir anlayışlarından söz edilebilir. 5- Bireysel, toplumcu, imgeci, anlatımcı, modernist, gelenekçi diyebileceğimiz farklı anlayışlara uygun örnekler veren şairler bu dönemde ürünlerini yayımlamışlardır. 6- Yazko Edebiyat, Şiiratı, Üç Çiçek, Sonbahar gibi dergiler bu dönemde etkilidir. 7- İdelojiyi şiirde öncelikli bir unsur olarak görmemişlerdir. 8- İmgeler bakımından Türk kültür tarihinin konularına ve kavramlarına göndermeler yapılmıştır. 9-Düzyazıya yaklaşan bir üslupla, anlatmaya imkân veren temaları da işlemişlerdir. 10- İmge anlayışlarında uzak çağrışımlara önem vermeleri bakımından İkinci Yeni ile yakınlıkları vardır.
Temsilcileri: Haydar Ergülen, Hüseyin Atlansoy, Sedat Umran, Küçük İskender, Lale Müldür, Seyhan Erözçelik…

HAYDAR ERGÜLEN (1956-…)
1983'te bir grup arkadaşıyla "Üç Çiçek" dergisini çıkarmış, "Şiiratı" dergisine emeği geçenler arasında yer almıştır. 1980 sonrası şiir geleneğinde şiirleriyle, yazılarıyla en çok ses getiren isimlerden biri olmuştur. İmgeci şiir anlayışını yansıtan şiirlerinde "aşk, acı, hüzün, dostluk, yalnızlık, kardeşlik, kırılganlık, kişiliksizlik" gibi temaları kendine özgü bir dille işlemiştir.
ESERLERİ Şiir: Hafız ve Semender (Bütün Şiirleri II), Nar (Bütün Şiirleri I), Sırat Şiirleri, Karşılığını Bulamamış Sorular, Sokak Prensesi, Eskiden Terzi, Kırk Şiir ve Bir, Ölüm Bir Skandal, Üzgün Kediler Gazeli, Kabareden Emekli Bir Kızkardeş. Deneme: Haziran Tekrar, Üvey Sokak.

HÜSEYİN ATLANSOY (1962-…)
Mistik, metafizikçi şiiri kendi kuşağı içinde en iyi temsil eden şairlerden biri olarak kabul edilir. Şiirlerinde hayatla birebir ilişkide olmaya, görülenin ardındaki özü vermeye çalışmış, hayatın arka planında ne varsa onun imgeler yoluyla gösterilmesi gerektiğine inanmıştır.
ESERLERİ Şiirleri: Su Burcu (Bütün Şiirleri), İntihar İlacı, Kaçak Yolcu, Balkon Çıkmazında Efendilik Tarihi, Şehir Konuşmaları, İlk Sözler, Karşılama Töreni.

CUMHURİYET DÖNEMİNDE HALK ŞİİRİ
Cumhuriyet'le birlikte halk kültürüne büyük önem verilmiş, halk müziği ve dil konulu araştırmalar bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Bu dönemde de halkın duygu ve düşüncelerine tercüman olan halk şiiri örnekleri verilmiştir. Halk şairleri usta-çırak geleneği içinde yetişmeye devam etmişlerdir. Genel olarak saz eşliğinde şiir söyleme geleneği devam etmiştir. Ancak saz çalmadan bu gelenek doğrultusunda şiir yazan şairler de (Abdurrahim Karakoç gibi) vardır. Halk şairleri bu dönemde şiirlerinde, geleneksel konuların yanı sıra güncel konuları da işlemişlerdir. 19. yüzyıl halk şiirine göre, Cumhuriyet döneminde halk şiirinin dili daha sadedir. Cumhuriyet döneminde yetişmiş önemli halk şairlerimiz şunlardır: Âşık Veysel Şatıroğlu, Âşık Şeref Taşlıova, Abdurrahim Karakoç, Âşık Karslı Murat Çobanoğlu, Erzurumlu Âşık Reyhani, Âşık Mahzuni Şerif, Âşık Feymani, Gül Ahmet…

ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU (1894-1973)
Âşık Veysel, Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde doğdu. Cumhuriyet dönemi halk şiirimizin en güçlü isimlerindendir. Gözlerini küçük yaşta kaybetti. Öğrenim görmedi.Şiirlerinde en çok "aşk, vatan ve toprak sevgisi" gibi konuları işlemiştir. Edebiyat dünyasına Ahmet Kutsi Tecer tarafından tanıtılmıştır. "Toprak, Sazıma, Dostlar Beni Hatırlasın" gibi şiirleri çok ünlüdür. Şiir kitabı: Dostlar Beni Hatırlasın, Sazımdan Sesler

ÂŞIK  (KARSLI) MURAT ÇOBANOĞLU (1940-2005)
Âşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda da başarılı örnekler vermiştir. Ölene kadar, Kars'ta "âşıklar kahvehanesi"ni işletmiştir.
Murat Çobanoğlu; Cumhuriyet Destanı, Öğretmen (Ana-Baba Gibi), Dertli Bülbül (Kerem Güzellemesi), Neyine Güvenem Yalan Dünyanın, Yaradan (Bir Dua Edin) gibi şiirleriyle tanınmıştır.

ÂŞIK MAHZUNİ ŞERİF (1940-2002)
Elbistan'da doğmuştur. Şiirlerinde halkın sıkıntılarını, sorunlarını toplumcu bir yaklaşımla dile getirmiş, güncel siyaseti konu alan politik şiirler, taşlamalar yazmış ve şiirlerini aşıklık geleneğine uygun olarak saz eşliğinde söylemiştir. Toplumsal şiirleri dışında Alevî-Bektaşî inancını ve tasavvuf, aşk, ölüm gibi konuları ele aldığı şiirler söylemiştir.
İşte Gidiyorum Çeşm-i Siyahım, Bu Mezarda Bir Garip Var, Dom Dom Kurşunu, Yuh Yuh, Dolunaya Tül Düştü gibi şiirleriyle tanınmıştır.

ÂŞIK ŞEREF TAŞLIOVA (1938- )
Aşk, hasret, tabiat temalarının yanı sıra sosyal temaları da işlemiştir. Ayrıca kültür ve sanat dergilerinde folklor üzerine yazıları yayımlanmıştır. Şeref Taşlıova; Ben Bir Şeyda Bülbül, Gönül Bahçesi, Güzel Görünür gibi şiirleriyle tanınmıştır.

ÂŞIK FEYMANÎ (1942- )
Şiirlerinde tasavvufi deyişlere geniş yer vermiştir. Atışma dalında çok başarılıdır. Çukurovalı âşıklar arasında büyük bir saygınlığa sahiptir.
Ahu Gözlüm, Anadolu'm, Mevlânâ, Elveda, Barışmam, Bugün Bayramdır gibi şiirleriyle tanınmıştır.

ABDURRAHİM KARAKOÇ (1932-2012 )
Saz çalmamakla birlikte şiirlerini halk şiiri gelenekleri doğrultusunda yazmıştır. Politik taşlamalarıyla tanınmıştır. Bir bakıma Dadaloğlu tarzının günümüzdeki devamıdır. "Mihriban" adlı aşk şiiriyle geniş kesimlerce tanınmış ve sevilmiştir. Pek çok şiiri gibi Mihriban da bestelenmiştir.
Eserleri: Hasan'a Mektuplar, Vur Emri, Kan Yazısı, Beşinci Mevsim, Gök Çekimi, Suları Islatamadım, Dosta Doğru...

dersimiz.com

1980 Sonrası Şiir Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri Haydar Ergülen Hüseyin Atlansoy Sedat Umran Küçük İskender Lale Müldür Seyhan Erözçelik ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım 12.Sınıf Edebiyat Âşık Veysel Şatıroğlu Âşık Şeref Taşlıova Abdurrahim Karakoç Âşık Karslı Murat Çobanoğlu Erzurumlu Âşık Reyhani Âşık Mahzuni Şerif Âşık Feymani Gül Ahmet