Halk Edebiyatının Önemli Temsilcileri konulu ders ve çalışma notu, konu özeti

Halk Edebiyatının Önemli Temsilcileri


HALK EDEBİYATININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ
PİR SULTAN ABDAL • Halk edebiyatında lirik şiirin öncülerindendir. • Halk içinde çok sevildiği için isimsiz birçok şiir onun adında yayımlanmıştır. • Tasavvufu, halkın anlayışıyla birleştirmiştir. • Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır. • Dili oldukça sadedir. • Bektaşi tarikatına mensup olduğu için “nefes”leri ünlüdür.
HACI BEKTAŞI VELİ • Bektaşi tarikatının kurucusudur • Büyük bir bilgindir. • Orta Anadolu”da etkin olmuştur. • “Malakat”adlı Arapca eseri ünlüdür.
KAYGUSUZ ABDAL • Kendisinden önceki şairlerden etkilenmiştir. (Özellikle Yunus”tan) • Hem hece hem de aruz veznini kullanmıştır. • Alaylı, nükteli, eleştirili şiirler yazmıştır. • Edebi yazıları da vardır. • “Budala-name, Mugaalet-name”adlı eserleri vardır.
KÖROĞLU • Başkaldırının, isyanın şairidir. • Din dışı konularda şiirler yazmıştır. • Sultan Murat (II.) zamanında savaşlara katılmıştır. • Köroğlu adlı halk kahramanıyla aynı adı ve özellikleri taşıdığı için ikisi aynı kişi olarak anılmıştır.
DADALOĞLU • Toroslar bölgesinde yaşamış. • Devlet yönetiminin aşiretiyle olan mücadelesi üzerine söylediği: “ferman padişahınsa dağlar bizimdir”dizelerinin nakarat olarak kullanıldığı şiiri oldukça beğeni toplamıştır. • Varsağı, semai ve destanları meşhurdur. • Türküler yazmıştır.
KARACAOĞLAN • Şiirlerini sade bir dille yazmıştır. • Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmıştır. • Saz şairliğinin piri sayılır. • Din dışı konularda yazmıştır. • Koşmaları oldukça sevilmiştir. • Kuvvetli lirik egemenliği hâkimdir şiirlerine. • Anadolu”yu at sırtında gezip şiir söylemiştir.
ÂŞIK ÖMER • İyi bir eğitim almamasına karşın şairler arasında yeteneğiyle kendine en üstte yer edinmiştir. • Devrinin idarecilerini, dinini görünüş için yaşayanlarını eleştirmiştir. • Aruzu kullanmıştır. Ancak hece ölçüsünde asıl karakterini bulmuştur.
DERTLİ • 18. yüzyılın sonlarında yaşamıştır. • Hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır. • Lirik koşmalarıyla tanınmıştır. • Divan “ı taş baskıyla basılmıştır.
ERZURUMLU EMRAH • Divan edebiyatından etkilenmiştir. • Gazel, murabbalar yazmıştır. • Koşma ve semaileriyle tanınmıştır.
GEVHERİ • İnce bir söyleyiş, derin bir bilgi içeren şiirleri halk arasında çok sevilmiştir. • Divan edebiyatında etkilendiği için mazmun ve yabancı sözcükleri çokça etkilenmiştir. • Koşmaları ve taşlamaları oldukça ünlüdür.
BAYBURTLU ZİHNİ • Divan edebiyatına çokça dalmaya çalışmıştır. • Saz şairi olarak ün kazanmıştır. • "Divanı, Sergüzeşt-name"adlı kitapları vardır.
YUNUS EMRE • Engin hoşgörüsü, insan sevgisiyle sadece bizim değil bütün dünyanın beğenisini kazanmış eşsiz bir şair, fikir adamıdır. • İlahi aşkı ve insan sevgisini eserlerinde işlemiştir. • Hem aruzu hem de hece veznini kullanmıştır. • Şiirlerinde dili oldukça sadedir, zamanının halk dilini kullanmıştır. • Nazım biçimi olarak “ilahi”yi seçmiştir. • “Risalet”ün Nushiye (Nasihatlar Kitabı) ve Divan” adlı kitabı vardır.
ÂŞIK VEYSEL • Çocuk yaşta kör olması ona derin bir duygu zenginliği vermiştir. • Yurt, insan ve toprak sevgisini iliklerine kadar hisseden, bunu şiirlerinde işlemiştir. • Halk edebiyatının ve son dönem edebiyatımızın usta şairlerindendir. • Sivas Şarkışla Sivrialan köyünde doğmuş ve yaşamıştır.
KAYIKÇI KUL MUSTAFA • 17. yüzyılın önemli yeniçeri şairlerindendir. • Kahramanca şiirleriyle tanınmıştır. • “Genç Osman” destanıyla tanınmıştır. • Divan şiirinden etkilenmemiştir.