Halk Edebiyatının Önemli Temsilcileri, ders ve çalışma notu

HALK EDEBİYATININ ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ

PİR SULTAN ABDAL

• Halk edebiyatında lirik şiirin öncülerindendir.
• Halk içinde çok sevildiği için isimsiz birçok şiir onun adında yayımlanmıştır.
• Tasavvufu, halkın anlayışıyla birleştirmiştir.
• Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
• Dili oldukça sadedir.
• Bektaşi tarikatına mensup olduğu için “nefes”leri ünlüdür.

HACI BEKTAŞI VELİ

• Bektaşi tarikatının kurucusudur
• Büyük bir bilgindir.
• Orta Anadolu”da etkin olmuştur.
• “Malakat”adlı Arapca eseri ünlüdür.

KAYGUSUZ ABDAL
• Kendisinden önceki şairlerden etkilenmiştir. (Özellikle Yunus”tan)
• Hem hece hem de aruz veznini kullanmıştır.
• Alaylı, nükteli, eleştirili şiirler yazmıştır.
• Edebi yazıları da vardır.
• “Budala-name, Mugaalet-name”adlı eserleri vardır.

KÖROĞLU

• Başkaldırının, isyanın şairidir.
• Din dışı konularda şiirler yazmıştır.
• Sultan Murat (II.) zamanında savaşlara katılmıştır.
• Köroğlu adlı halk kahramanıyla aynı adı ve özellikleri taşıdığı için ikisi aynı kişi olarak anılmıştır.

KARACAOĞLAN

• Şiirlerini sade bir dille yazmıştır.
• Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmıştır.
• Saz şairliğinin piri sayılır.
• Din dışı konularda yazmıştır.
• Koşmaları oldukça sevilmiştir.
• Kuvvetli lirik egemenliği hâkimdir şiirlerine.
• Anadolu”yu at sırtında gezip şiir söylemiştir.

ÂŞIK ÖMER

• İyi bir eğitim almamasına karşın şairler arasında yeteneğiyle kendine en üstte yer edinmiştir.
• Devrinin idarecilerini, dinini görünüş için yaşayanlarını eleştirmiştir.
• Aruzu kullanmıştır. Ancak hece ölçüsünde asıl karakterini bulmuştur.

DERTLİ

• 18. yüzyılın sonlarında yaşamıştır.
• Hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır.
• Lirik koşmalarıyla tanınmıştır.
• Divan “ı taş baskıyla basılmıştır.

ERZURUMLU EMRAH

• Divan edebiyatından etkilenmiştir.
• Gazel, murabbalar yazmıştır.
• Koşma ve semaileriyle tanınmıştır.

GEVHERİ

• İnce bir söyleyiş, derin bir bilgi içeren şiirleri halk arasında çok sevilmiştir.
• Divan edebiyatında etkilendiği için mazmun ve yabancı sözcükleri çokça etkilenmiştir.
• Koşmaları ve taşlamaları oldukça ünlüdür.

BAYBURTLU ZİHNİ

• Divan edebiyatına çokça dalmaya çalışmıştır.
• Saz şairi olarak ün kazanmıştır.
• "Divanı, Sergüzeşt-name"adlı kitapları vardır.

YUNUS EMRE

• Engin hoşgörüsü, insan sevgisiyle sadece bizim değil bütün dünyanın beğenisini kazanmış eşsiz bir şair, fikir adamıdır.
• İlahi aşkı ve insan sevgisini eserlerinde işlemiştir.
• Hem aruzu hem de hece veznini kullanmıştır.
• Şiirlerinde dili oldukça sadedir, zamanının halk dilini kullanmıştır.
• Nazım biçimi olarak “ilahi”yi seçmiştir.
• “Risalet”ün Nushiye (Nasihatlar Kitabı) ve Divan” adlı kitabı vardır.

ÂŞIK VEYSEL

• Çocuk yaşta kör olması ona derin bir duygu zenginliği vermiştir.
• Yurt, insan ve toprak sevgisini iliklerine kadar hisseden, bunu şiirlerinde işlemiştir.
• Halk edebiyatının ve son dönem edebiyatımızın usta şairlerindendir.
• Sivas Şarkışla Sivrialan köyünde doğmuş ve yaşamıştır.

KAYIKÇI KUL MUSTAFA

• 17. yüzyılın önemli yeniçeri şairlerindendir.
• Kahramanca şiirleriyle tanınmıştır.
• “Genç Osman” destanıyla tanınmıştır.
• Divan şiirinden etkilenmemiştir.