Türkiye'de İklim Tipleri, ders ve çalışma notu

Türkiye'de İklim Tipleri

TÜRKİYEDE İKLİM TİPLERİ

Türkiye kuzeydeki orta iklim tipleriyle, Güneydeki subtropikal iklim tipleri arasında, geçiş bölgesi diyebileceğimiz orta iklim kuşağı içindedir. Ilıman iklimlerin etkili olduğu bir kuşakta bulunmakla birlikte, yüzey şekillerinin çeşitliliği, deniz düzeyine göre yükseklik, kıyıya koşut dağ sıralarının uzanışı, denize yakınlık ve uzaklık gibi sebeplerle Türkiye’de iklim, bazı bölgesel değişiklikler gösterir.

 

Türkiye’nin genel iklim şartları, bölgelerimizin iklim özellikleri ve mevsimlik hava tipleri iki etken grubuna bağlıdır.

1. Küresel etkenler

2. Coğrafi etkenler

 

Türkiye’nin hava kütlelerine atmosferin genel sirkülâsyon sistemlerine, siklonik etkinliğine cephelere ve atmosferin yüksek seviyelerindeki olaylara göre konumu küresel etkenler adı altında toplanır.   

 

Türkiye 36-42 derece kuzey paralelleri arasında yer alan ve tümüyle Kuzey Yarı Küre’deki kıtaların batı kenarında görülen Akdeniz iklimi adı verilen bir makroklima alanı içinde ve bu iklimi oluşturan atmosfer olayların etkisindedir. Türkiye’nin bulunduğu kuşağın başlıca özelliği, yazın tropikal kökenli hava kütlelerinin, kışın nemli ve soğuk kutupsal hava kütlelerinin etkisi altında kalmasıdır. Ülkede yazların genellikle kurak ve sıcak, kışların soğuk ve yağışlı geçmesinin temel sebebi budur. Bu iki farklı hava kütlesi arasındaki kutupsal cephe, bu cephe boyunca meydana gelen siklonik etkinlikler ve bu etkinliklere bağlı yağış alanı yazın genel atmosfer sirkülâsyonun yer değiştirmesine bağlı olarak, Türkiye’nin kuzeyine çekilir. Bu durumda Türkiye, yağış sağlayan cephelerden uzak kalır ve kurak makroklima alanına girer(uzun yaz kuraklığı). Oysa kışın kutupsal cephe, Güney’e ilerleyen kutupsal hava kütleleri ile birlikte çoğunlukla Akdeniz üzerindedir. Bunun sonucunda, Türkiye Kutupsal hava kütlesinin etkisine girer, sıcaklık düşer, siklonik etkinliklerle yağış alır. d e r s i m i z . c o m

 

Coğrafi etkenler, Küresel etkenlerin belirlediği makroklima tablosunda bölgesel ve yöresel değişikliklere yol açarlar. Yükselti, dağların doğrultusu, yamaçların bakısı ve denize göre konum, Türkiye’nin iklim tipleri bakımından çeşitlenmesine yol açan, coğrafi etkenlerin başlıcalarıdır.

 

Bütün bu etkenlere bağlı olarak ülkede genellikle dört iklim tipi görülür.

• Kuzeyde, her mevsim yağışlı Karadeniz iklimi (DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN);
• Batı ve güneyde, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı Akdeniz iklimi (DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN);
• İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ile Ergene Havzası’nın orta kesiminde, yarı kurak bozkır iklimi (DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN);
• Doğu Anadolu’da, kışları çok soğuk ve uzun yazları az çok yağışlı karasal iklim (DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN).

d e r s i m i z . c o m

Bunların dışında çeşitli coğrafi etkenler yüzünden birbirinden farklı bir takım geçiş iklim tipleri de vardır.

 

MARMARA GEÇİŞ İKLİMİ

Marmara bölgesinde yıllık ortalama yağış tutarı 600-750 mm arasındadır. Yağış maksimumu kışa, minimumu yaza rastlar. Güneyden kuzeye doğru gittikçe yağışların arttığı ve yaz kuraklığının hafiflediği görülür. Bulutlu gün sayısı Ege ve Akdeniz kıyılarından daha çok Karadeniz kıyılarından daha düşüktür. Bağıl nem oranı yaklaşık    % 71-75 ‘dir. Rüzgâr yönü genellikle kuzeydoğu (poyraz) ve güneybatı (lodos).Oldukça soğuk kışlar; kar yağışı ve don olağan, yaz kuraklığı kısa ve hafif.

dersimiz.com

Türkiye'de İklim Tipleri sosyal bilgiler ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım Karadeniz iklimi Akdeniz iklimi bozkır iklimi karasal iklim